Vrouwen zijn nog steeds een zeldzaamheid in financieel management. De net als financial director bij zakelijk breedbandnetwerkprovider Easynet aangetreden Jacqueline Meulblok (37) heeft er een verklaring voor. "Weinig vrouwen willen fulltime werken, leiding geven en moeder zijn."
Het gaat zo goed met ASML dat aandeelhouders de CFO al vragen wat hij met al die cash gaat doen. Peter Wennink: "Het is nog niet zover dat we geld overhebben, maar als dat wel het geval is en we kunnen het niet investeren in overnames of autonome groei, dan gaat het gewoon terug naar de aandeelhouders." Met andere woorden, ASML maakt zich op voor een nieuwe top in het cyclische bestaan. De CFO is ondertussen bezig met de volgende downturn. "We zijn daar beter op voorbereid dan ooit." Door Geert Dekker
Océ had het zwaar de afgelopen jaren, maar het concern is sterk tevoorschijn gekomen uit de moeilijke tijd. Het bedrijf heeft dat nog niet in klinkende resultaten weten uit te drukken, maar dat komt, weet CFO Jan van den Belt. "Dat is uitstel, geen afstel. Interview door Jan Bletz
In de vakpublicaties van de laatste jaren is de CFO neergezet als de business partner bij uitstek. De CFO moet toch vooral ondernemer zijn en wie dat niet is, heeft kennelijk een verkeerde opvatting van zijn rol. Of niet? Is dit niet een veel te beperkte opvatting van de rol van de CFO?
Leo van der Voort zal met ingang van dit nummer voor Chief Financial Officer het 'Dagboek van een CFO' bijhouden.
Het antwoord is nee. Begin januari inventariseerden journalisten van de Volkskrant de aandelenregelingen voor topbestuurders en concludeerden dat deze beloningsvorm in zwang raakt. Ernstiger is dat de bedragen sterk stijgen en dat deze beloningsvorm vaak niet het beoogde effect heeft, namelijk het parallel laten lopen van de belangen van management en aandeelhouders.
Geen valse bescheidenheid voor de CFO van Friesland Coberco. Doede Vierstra kent zijn beperkingen, maar weet ook wat zijn waardetoevoegende rol in de concerndirectie van het zuivelconcern is. Ondanks tegenvallende jaarcijfers zit de onderneming qua financiering 'robuust' in elkaar. En daar is hij best een beetje trots op.
De NS heeft een voorbeeldfunctie. Vandaar dat het spoorwegconcern druk bezig is met het invoeren van IFRS en Tabaksblat. Omdat het bedrijf verantwoording wil afleggen aan het publiek gooit het de informatievoorziening zo open mogelijk. Marcel Niggebrugge lijkt daardoor wel een CFO van een beursgenoteerd bedrijf, al is hij dat niet.
Gerard van Olphen kent het klappen van de zweep in de financiële sector. Bij zijn komst in 2002 bij Eureko werd de CFO geconfronteerd met een recordverlies. Een jaar later boekt het concern weer winst. 'Het was voor iedereen duidelijk dat er iets moest veranderen.'
Han Wagter ziet de rol van CFO breder dan alleen die van financieel specialist. Het aandachtsgebied gaat over de hele organisatie. En net zo belangrijk: zijn medebestuursleden dienen dit ook te onderkennen. Dan kan er chemie ontstaan. En daarmee een succesvol team.
Projectmanagement blijft een stabiele factor in het spectrum van de vele stromingen en hypes die de geschiedenis van managementmodellen kenmerkt. Waarom is projectmanagement een waardevol managementinstrument?
Na jarenlang, met lof, voor VNU verantwoordelijk te zijn geweest voor de cijfers, vertrekt CFO Frans Cremers in de zomer van 2005. Maar zijn betrokkenheid blijft, als adviseur van de raad van bestuur blijft hij op de achtergrond zijn invloed uitoefenen bij het informatieconcern.
Een strikte financiële discipline, dat legde topman Jan Hommen op aan Philips. Onder leiding van de 58-jarige CFO schrapte Philips ruim één miljard aan kosten. Zo wist het elektronicaconcern uit een diep dal te klimmen en boekte het voor het eerst in drie jaar weer winst.
Dertig jaar slechts en nu al als financieel topman aan het roer bij een aan de AEX genoteerd beursfonds. CFO Mark Lazar van het Amsterdamse telecombedrijf Versatel is een hoog rijzende ster. Zeker nadat hij eigenhandig de obligatiehouders wist te bewegen tot een deal en de onderneming tot het eerste schuldenvrije telecombedrijf in Europa maakte.
Met Cees Maas heeft ING een CFO en tweede man in huis die graag ver in de toekomst kijkt. Zijn visie op de toekomst van bankieren en verzekeren is altijd gebaseerd op de langetermijnplanning van ING Groep. Wat niet weg neemt dat hij graag op korte termijn geld verdient voor het concern met kostenbesparingen en met slimme valutahedges.
De aanhoudende economische tegenwind drukte het voorheen zo succesvolle bankbedrijf ABN AMRO de laatste jaren naar winstverval. Inmiddels heeft het bankbedrijf, mede dankzij ingrijpende kostenbesparingen van CFO Tom de Swaan, de weg naar betere bedrijfsresultaten hervonden.
Maetis arbo maakte na een fusie een moeilijke periode door. Gebrek aan controle en een onoverzichtelijke organisatiestructuur zorgden voor een verzwakte financiële positie. Dankzij nieuw management en een nieuwe financiële organisatie en met behulp van projectdetacheerders kreeg Maetis arbo weer grip op zijn financiën.
Kiezen voor een groot concern in moeilijkheden, zoals Hagemeyer, getuigt van enig lef. Dat kan Tjalling Tiemstra dan ook niet worden ontzegd. De CFO van Hagemeyer heeft in korte tijd een aantal huzarenstukjes mogen uithalen, om het vege lijf van het handelshuis te redden.
Geen one man show voor Storks Maarten Schönfeld. Het feit dat het concern, twee jaar na zijn aantreden als CFO, voor het eerst na een verliesgevende periode vier kwartalen achtereen winst realiseerde, is wat hem betreft bovenal een teamprestatie.
In korte tijd veranderde een schuldenlast van 700 miljoen euro in een verwaarloosbare schuld van 15 miljoen euro, met 400 miljoen euro in kas. En sinds het historische koersdieptepunt is het aandeel inmiddels meer dan vertwintigvoudigd. Een aardige staat van dienst voor Getronics-topman Klaas Wagenaar.
Het uitgangspunt voor grensoverschrijdend betalingsverkeer is duidelijk: betalingen naar, in en uit het buitenland moeten zo efficiënt mogelijk worden uitgevoerd. Door de EC II-verordening die 1 juli 2003 in werking trad, ziet menig CFO zich echter voor een dilemma geplaatst.
Spraakmakende beursintroducties op de westerse kapitaalmarkten zijn de afgelopen jaren zeer dun gezaaid. Inmiddels lijkt het dat de belangstelling voor een beursnotering opleeft. Jan Aalberts en Leon Kruimer over hún motivatie om destijds naar de beurs te gaan.
Niet alleen bij Ahold en Philip zitten CFO's. Een grote groep CFO's opereert in een management-owned company. Is het anders om als CFO in zo'n onderneming te werken? Wat zijn de mogelijkheden en valkuilen?
Kenniseconomie betekent meer dan technici opleiden en het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek. Het gaat ook om het actief mogelijk maken van innovatie op gebieden waar Nederland (van oudsher) sterk in is. Wegnemen van belemmeringen voor (nieuw) ondernemerschap speelt daarbij onder meer een belangrijke rol.
Als het gaat om innovatie is een vernieuwingsoriëntatie binnen organisaties misschien nog wel belangrijker dan een nationale infrastructuur. Velen zien de 'beancounters' als een van de traditionele obstakels voor vernieuwing. Maar is dat wel zo?
ICT-projecten mislukken op grote schaal. In totaal wordt er in Nederland zelfs 8 miljard euro aan leergeld besteed, meldt het vakblad Informatie. De afgelopen drie jaar gaven Vopak, Nuon en Hagemeyer gezamenlijk meer dan 100 miljoen euro uit aan falende ICT-projecten. Slecht functionerende bedrijfssoftware betekende bijna het einde voor het supermarktconcern Laurus. De overheid gaf onder meer 9 miljoen euro uit aan de mislukte Zorgpas en 35 miljoen euro aan CWIntake.
Standaardoplossingen op on-demand basis worden bij IT-gebruikersorganisaties aangeprezen onder het motto 'niet betalen zolang je niet gebruikt'. De operationele lease van maaksoftware maakt het klanten mogelijk te automatiseren zonder te investeren. Deze methode wordt onder meer gebruikt door Oracle en door Advanced Delivery Center uit Utrecht. Klanten betalen pas aan de leasemaatschappij als de software werkt en zodra deze zorgt voor de kasstroom waar de software voor was bedoeld.
Het grootste minpunt van ERP-software is de starheid. Dat blijkt uit Duits onderzoek onder 1.500 gebruikers van diverse soorten ERP-software. De klachten over de starheid van de software geven aan dat eenvoud en tevredenheid bij ERP-software vaak nog ten koste van elkaar gaan. Uit het onderzoek, dat is uitgevoerd door adviesorganisatie Trovarit en het weekblad Computerwoche, kwam echter naar voren dat tevredenheid over de gebruikte software nog altijd overheerst.
XBRL (eXtended Business Reporting Language) is nauwelijks bekend bij Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. Uit onderzoek van Ernst & Young naar de mate waarin digitale verslaglegging leeft, blijkt dat bedrijven niet enthousiast zijn voor deze nieuwe standaard voor gegevensuitwisseling.
"We laten ons niet leiden door de druk om per se een deal te willen sluiten en ook niet door de concurrentie van al dan niet financiële partijen. We gaan uit van onze eigen waardering van de onderneming die we op het oog hebben en van niets anders." Dat zegt John Eijgendaal, CFO van het industriële concern Aalberts Industries. Hij weet waar hij over praat, Aalberts is min of meer een professionele overnemer. "Ik werk nu vijftien jaar bij de groep. In die tijd hebben we enige tientallen overnames gedaan."
Meld je aan voor de nieuwsbrief Ontvang waardevolle artikelen, checklists, interviews en whitepapers in je mailbox.
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur Partner Manager
0628068433 daancommandeur@sijthoffmedia.nl