Het hoofd concern financiën van de gemeente Venlo is 'het geweten van de organisatie, de financiële makelaar, of wel de spin in het web' meent Jan Pasmans. Al 34 jaar werkt hij met veel plezier voor dezelfde werkgever en heeft in die tijd de trends in het controller vak binnen de overheid op de voet kunnen volgen. 'De overheid is steeds bedrijfsmatiger gaan functioneren.'
De 34-jarige Dennis de Vreede is blij met zijn functie van Finance Controller EMEA bij Rockwell Automation, die hem op het lijf geschreven lijkt te zijn. 'Volgende stappen zullen en moeten op financieel gebied worden genomen', verzekert hij, bij voorkeur binnen Rockwell Automation of bij een andere beursgenoteerde onderneming.
De concurrentie in de branche waarin Ten Cate Plasticum opereert is de laatste jaren niet minder geworden. Integendeel, maar het bedrijf weet momenteel wel waar het staat in de markt van kunststoffen caps en verpakkingsmaterialen. Met dank aan group controller Karina de Boer. 'Ook de verstandhouding tussen de financiële en commerciële afdelingen is absoluut goed', weet ze.
Als hij even niet met zijn werk bezig is, trekt Jeroen Volk er graag met zijn vrouw op uit: 'Het liefst zo ver mogelijk.' Maar geef toe. Na het opzetten van een volledig nieuwe financiële afdeling bij zijn werkgever Crucell, inmiddels het snelst rapporterende beursbedrijf van Nederland, heeft hij het ook wel verdiend om af en toe flink stoom af te blazen. Maar al vrij snel roept de plicht weer: 'Helaas ben ik nog niet in de gelegenheid met mijn voeten op de vensterbank te zitten en de hele dag naar buiten kijken.'
Door allerlei onvoorziene factoren loopt de afspraak met concerncontroller Paul Koch van bouwbedrijf Strukton liefst vier keer spaak. Maar het recht zegeviert. Op 7 juli zit ik uiteindelijk toch tegenover de man die verantwoordelijk is voor het vervolmaken van de decentralisatie van het Utrechtse bouwbedrijf.
U kunt de mooiste scorecards hebben en een compleet geautomatiseerd systeem voor uw corporate-performancemanagement, maar kunt u er ook op vertrouwen? Bij Shell bleken de oliereserves niet te kloppen, ondanks de mooie cijfers.
Het laatste decennium zijn per jaar gemiddeld 5500 bedrijven failliet gegaan. Onder de bedrijven die bankroet gingen, waren opvallend veel ondernemingen die langer bestonden dan vijf jaar, eenderde ervan zelfs langer dan tien jaar. Reden voor hun ondergang? Zeker niet alleen het slechte economische klimaat, ook de dynamiek van de markt werd ze fataal. De bedrijven hadden vaak hun CPM niet op orde.
De top van Raymond Roelfs binnen Versatel lijkt vooralsnog te zijn bereikt. Omdat het pas dertig jaar oude wonderkind Mark Lazar de enige voor Roelfs resterende promotieplek bij het telecombedrijf bezet, moet de Group Finance Director zijn CFO-ambities noodgedwongen in de ijskast deponeren. 'Geen enkel probleem', vindt de elf jaar oudere Roelfs. 'Je krijgt hier de ruimte en het vertrouwen om bezig te zijn op het gebied van finance. Daar vind ik genoeg voldoening in.'
In tegenstelling tot veel van zijn vakbroeders, dient Ton van Westerop dagelijks een sterk commercieel belang. Bij zijn werkgever KPN is hij mede-verantwoordelijk voor de controlling en verslaggeving van de Primafoon-winkels en de KPN Mobile Business Centers. Zijn leukste project? De verhuur van telefoontoestellen voor het vaste net overhevelen naar Transfair.
Steven Bron is een veelzijdige vakidioot. Hij bedacht op eigen titel een model om de waarde van mensen binnen een bedrijf te berekenen, loodste Hay Group door de migratie van DOS naar Windows en introduceerde in recordtempo een nieuw pensioensysteem bij zijn werkgever. 'Een geslaagde test voor de Big Bang die nu gaat volgen.'
Onderstaand vindt u de presentaties en de foto's van de 3e CFO Day op 10 juni 2004.
De arbeidsmarkt voor financiële specialisten kenmerkt zich door een verschuiving van traditionele controllers naar business controllers. Het verschil zit hem met name in de persoonlijkheidsstructuur: naast de vakinhoudelijke kennis op financieel gebied worden attitude en gedrag van financials ook steeds belangrijker. Welke aspecten spelen een rol? En hoe deze te testen?
Financiële afdelingen worden momenteel geconfronteerd met een enorm aantal implementatieprojecten van financiële systemen. De projecten hangen nauw samen met toekomstige regulering rond onder meer corporate governance en IFRS. Je moet er nu mee bezig zijn, anders mis je straks de boot, zo luidt de boodschap. Vervelend is alleen dat de exacte rol van de CFO nogal eens over het hoofd wordt gezien.
Zijn managementmodellen uitgevonden door consultants om omzet te genereren ten koste van de onzekerheid en risico-aversie van de bestuurders van ondernemingen? Of brengen ze structuur aan in het denken en handelen?
Welke onderneming wil het niet: één systeem waarmee alle ondernemingsprestaties snel en accuraat kunnen worden bijgehouden en beheerd. Eén goed functionerend CPM-systeem kortom. Maar helaas: de werkelijkheid is weerbarstiger, al is het alleen maar omdat veel potentiële klanten vanwege de aanhoudende economische tegenwind liever kiezen voor het uitbouwen van hun bestaande bedrijfssystemen dan voor de aanschaf van een compleet nieuw systeem.
Aan de CFO wordt getrokken. Aandeelhouders, kredietbeoordelaars en regulatoren van de financiële markten eisen dat de CFO zich terugtrekt als bewaker van de geldelijke stromen en bezittingen van de onderneming. Aan de andere kant trekt het eigen bedrijf aan de CFO en wordt een actieve rol als businesspartner verwacht. Voor de business moet de CFO zorgdragen voor optimale toegang tot werkkapitaal, hoge efficiency in de financiële procesgang en de inrichting van performance management. Beide kanten eisen en beide zullen hun zin krijgen. Dat betekent dat de functie van de CFO en de staf zich in twee richtingen ontwikkelt: de regulatoren en de regisseurs.
Bedrijven hebben de afgelopen jaren met wisselend succes geïnvesteerd in enterprise resource planning (ERP). Daarbij richtte men zich voornamelijk op de afzonderlijke functionele modules. Jammer, want slechts weinig organisaties zijn op dit moment in staat om gebruik te maken van de integratiemogelijkheden van ERP-pakketten. Hiermee kan namelijk het geïnvesteerde geld (terug)verdiend worden.
De financieel manager heeft het het afgelopen jaar een stuk drukker gekregen. Het aantal taken is flink toegenomen en bovendien lijkt al dat werk in meer of mindere mate even belangrijk. De 'nieuwe' trend om informatiestromen betrouwbaarder te maken gooit inmiddels de hoogste ogen, zo blijkt uit het vorig jaar gehouden onderzoek 'Ontwikkelingen en Trends in de Financiële Functie'. De aanhoudende boekhoudschandalen en de toenemende nadruk op betrouwbaarheid en integriteit eisen van de CFO extra aandacht voor dit thema.
Enige tijd geleden sprak ik een vriend uit Engeland. Vol enthousiasme vertelde ik over een nieuwe oplossing waarbij je via een mobiele telefoon je complete scorecard kon monitoren.
Corus Strip Products IJmuiden (CSPIJ) is de grootste businessunit van Corus. En in veel opzichten het best presterende onderdeel. Mede dankzij een effectieve verandering van de wijze van rapporteren en (financiële) verslaglegging.
Nu de economie stagneert, wordt de roep om efficiënter te werken en de kosten te reduceren steeds luider. Verbeter- en veranderingstrajecten met dit doel staan weer hoog op de directieagenda. Helaas halen veel trajecten de eindstreep niet. Te weinig worden de concrete effecten van de verandering of verbetering op de business doordacht, laat staan meetbaar gemaakt. Verspilling van geld, demotivatie en afnemende veranderingsbereidheid zijn de gevolgen. Door simpelweg de principes van de balanced scorecard (BSC) toe te passen, worden veranderingsprocessen 'in control' uitgevoerd.
Toen de directie van Steps eind 2000 werd overgedragen, waren de marktpositie en de marktvooruitzichten niet zo best. Het nieuwe management begon aan een ingrijpend veranderingsproces en een efficiencyslag om de filiaalexploitatie te verbeteren en de overhead terug te dringen. Het ontbrak het nieuwe management echter aan up-to-date-informatie om de organisatie beter aan te sturen.
Net als bij veel andere verzekeraars waren het grootboek en de systemen op de verschillende bedrijfsonderdelen bij Interpolis sterk verweven. Vervelend bij wijzigingen in het systeem en bovendien onoverzichtelijk bij het doorbelasten van de kosten van de financiële administratie. Interpolis ontwikkelde zelf de FA Interface die overzicht bracht in de chaos en bovendien geld bespaart.
Bedrijven en instellingen steken meestal veel tijd en energie in het maken van goed doortimmerde investeringsplannen. Het monitoren van de verwachte return on investment wordt vervolgens enigszins ad hoc afgedaan. Ten onrechte, want met behulp van een investeringsmonitor kunnen managers en controllers continu beschikken over een scherpe, cashflowanalyse van uitgaven en inkomsten, gerelateerd aan het oorspronkelijke investeringsplan. De beslissing over bijvoorbeeld de vraag 'doorgaan of bijsturen?' wordt hierdoor beter onderbouwd.
Het aloude systeem van functiebeloning raakt uit de gratie. In toenemende mate wordt de hoogte van de beloning afgemeten aan het niveau van de inspanningen van managers en medewerkers en het resultaat daarvan op de organisatie. Op zich niks mis mee, medewerkers krijgen via die weg immers daadwerkelijk loon naar werken. Maar voor de invoering van prestatiebeloning geldt wel één belangrijke voorwaarde: het moet gepaard gaan met gedegen prestatiemanagement.
Het hanteren van overhead value analyses vindt al jarenlang plaats in het Nederlandse bedrijfsleven. De huidige economische ontwikkelingen zetten het onderwerp momenteel weer in het middelpunt van de belangstelling.
In veel ondernemingen is men de afgelopen jaren aan de slag gegaan met prestatiemanagement door het introduceren van concepten als de balanced scorecard, activity based management en value based management. Vaak onder bezielende leiding van de CFO, die zich steeds meer ontwikkelt van een passieve hoeder en bewaker van prestatie-informatie naar die van actieve richtingaangever en aanjager van de organisatie. Maar vaak worden de prestaties die men vooraf voor ogen had niet gerealiseerd. Wat gaat er mis? En wat kan er beter?
Vanaf 2005 moeten aan Europese beurzen genoteerde ondernemingen hun jaarrekening opmaken volgens de International Financial Reporting Standards. Dat heeft de Europese Commissie onlangs besloten. Invoering van de IFRS - voorheen de International Accounting Standards - is de meest ingrijpende verandering in de financiële verslaggevingsregels sinds de invoering van de Wet op de Jaarrekening, nu ruim dertig jaar geleden. De consequenties voor de verslaglegging van Nederlandse ondernemingen zijn dan ook aanzienlijk.
De balanced scorecard, ruim tien jaar geleden ontwikkeld door de Amerikaanse hoogleraren Kaplan en Norton, wordt door steeds meer organisaties toegepast voor de aansturing en de daarbij behorende prestatiemeling. Wat is de balanced scorecard eigenlijk en wat kan ermee worden gedaan? Inzicht in de top-tien van valkuilen in het implementatietraject maakt u een goede sparring partner voor de directie, wanneer invoering van de BSC in uw organisatie wordt overwogen.
Steeds meer bedrijven hebben de neiging op hun financiële functie het stempel CFO te plakken, terwijl het bijvoorbeeld in de praktijk vaak nog steeds gaat om de functie van financieel manager. Helemaal niet erg, maar wildgroei ligt op de loer.
Meld je aan voor de nieuwsbrief Ontvang waardevolle artikelen, checklists, interviews en whitepapers in je mailbox.
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur Partner Manager
0628068433 daancommandeur@sijthoffmedia.nl