Direct nadat de Sarbanes-Oxley Act in juli 2002 door de president van de Verenigde Staten was ondertekend, ontstond binnen de ICT-industrie grote opwinding. Zou de nieuwe, stringente boekhoudwetgeving het volgende thema worden waar bedrijven miljoenen aan besteden? Een nieuwe kaskraker dus? Na Y2K en de euro zou dit erg gunstig zijn voor een industrie die al langere tijd te maken had met omzetdalingen. De hoopvolle verwachting is nog niet ingelost, maar de belofte is er zeker. Een globaal overzicht van de inmiddels beschikbare 'softwaresolutions'.
U kunt de mooiste scorecards hebben en een compleet geautomatiseerd systeem voor uw corporate-performancemanagement, maar kunt u er ook op vertrouwen? Bij Shell bleken de oliereserves niet te kloppen, ondanks de mooie cijfers.
De code-Tabaksblat heeft veel stof doen opwaaien. Veel van de aandacht is tot nu toe uitgegaan naar de rol van bestuurders en commissarissen. Ook de rol van de aandeelhouders is prominent aan de orde geweest. De code is van groot belang voor accountants, zowel de externe accountant als de interne accountant, maar dat is tot nu toe wat onderbelicht gebleven.
Het laatste decennium zijn per jaar gemiddeld 5500 bedrijven failliet gegaan. Onder de bedrijven die bankroet gingen, waren opvallend veel ondernemingen die langer bestonden dan vijf jaar, eenderde ervan zelfs langer dan tien jaar. Reden voor hun ondergang? Zeker niet alleen het slechte economische klimaat, ook de dynamiek van de markt werd ze fataal. De bedrijven hadden vaak hun CPM niet op orde.
De top van Raymond Roelfs binnen Versatel lijkt vooralsnog te zijn bereikt. Omdat het pas dertig jaar oude wonderkind Mark Lazar de enige voor Roelfs resterende promotieplek bij het telecombedrijf bezet, moet de Group Finance Director zijn CFO-ambities noodgedwongen in de ijskast deponeren. 'Geen enkel probleem', vindt de elf jaar oudere Roelfs. 'Je krijgt hier de ruimte en het vertrouwen om bezig te zijn op het gebied van finance. Daar vind ik genoeg voldoening in.'
In tegenstelling tot veel van zijn vakbroeders, dient Ton van Westerop dagelijks een sterk commercieel belang. Bij zijn werkgever KPN is hij mede-verantwoordelijk voor de controlling en verslaggeving van de Primafoon-winkels en de KPN Mobile Business Centers. Zijn leukste project? De verhuur van telefoontoestellen voor het vaste net overhevelen naar Transfair.
Steven Bron is een veelzijdige vakidioot. Hij bedacht op eigen titel een model om de waarde van mensen binnen een bedrijf te berekenen, loodste Hay Group door de migratie van DOS naar Windows en introduceerde in recordtempo een nieuw pensioensysteem bij zijn werkgever. 'Een geslaagde test voor de Big Bang die nu gaat volgen.'
Zelden is een gespecialiseerd vakgebied zo snel in de achting van iedereen in het bedrijfsleven gestegen als het credit management. In de gloriejaren van de economie, midden en eind jaren negentig, was de belangstelling voor de debiteurenbeheerders minimaal. Nu halen ze de voorpagina's van de financiële media.
Credit management? Hard op de deur bonzen om alsnog betaald te krijgen? Nee, zegt Mannes Westhuis, voorzitter van de Vereniging voor Credit Managers (VVCM). 'Credit management is de klant alle redenen ontnemen om niet te willen of te kunnen betalen.' Het jonge vakgebied meet zich een steeds professionelere houding en aanpak aan.
'Cash is king', zo weet menig succesvolle CFO. En toch blijkt keer op keer dat het liquiditeitsbeheer faalt. Met als gevolg dat menige in aanleg gezonde onderneming sneuvelt. Door cashflow forecasting een prominente plaats te geven in het beheer van liquiditeiten, kan zo'n voortijdig einde worden voorkomen.
Onderstaand vindt u de presentaties en de foto's van de 3e CFO Day op 10 juni 2004.
Veel hangt af van economische groei van Europa als geheel en adequaat management van wisselkoersen
CFO's omarmen massaal de code-Tabaksblat, inclusief alle bijbehorende regels voor behoorlijk bestuur. Maar is die liefdesverklaring wel oprecht, of is de adoratie kunstmatig? Feit is dat CFO's die niet aan de nieuwe code willen, geen euro meer loskrijgen van beleggers en bankiers. Dus moet de conclusie luiden: het is deels gedwongen liefde, want de CFO die Tabaksblat links laat liggen en dus weigert te flirten met de code, wordt een muurbloempje.
Parmalat is opnieuw een toonaangevende onderneming waarbij ten onrechte goedkeurende accountantsverklaringen zijn afgegeven. Deze keer ligt het accent op geldstromen die niet werden gecontroleerd. Dat geldstromen moeilijk na te gaan zijn is onzin. Evenals consolidaties, kortingen en winsten zijn ook geldstromen heel goed te controleren.
De arbeidsmarkt voor financiële specialisten kenmerkt zich door een verschuiving van traditionele controllers naar business controllers. Het verschil zit hem met name in de persoonlijkheidsstructuur: naast de vakinhoudelijke kennis op financieel gebied worden attitude en gedrag van financials ook steeds belangrijker. Welke aspecten spelen een rol? En hoe deze te testen?
In mijn vorige column is uitgebreid aan de orde geweest dat de code-Tabaksblat feitelijk al op heel veel plekken in de samenleving een rol speelt. Zelden heeft een rapport zo snel effect gehad op de maatschappelijke werkelijkheid. Maar basiscriteria als transparantie, verantwoordelijkheid afleggen en gelijktijdig informeren blijken nog lang niet overal te zijn doorgevoerd. Waar vallen de gaten?
Financiële afdelingen worden momenteel geconfronteerd met een enorm aantal implementatieprojecten van financiële systemen. De projecten hangen nauw samen met toekomstige regulering rond onder meer corporate governance en IFRS. Je moet er nu mee bezig zijn, anders mis je straks de boot, zo luidt de boodschap. Vervelend is alleen dat de exacte rol van de CFO nogal eens over het hoofd wordt gezien.
De corporate-governancediscussie komt in het stadium van de apotheose: de regelgeving en mogelijk zelfs een 'verklaring van goed gedrag'. Bovendien moet het jaarverslag vanaf 2005 het toppunt van transparantie worden. Voor de CFO wordt het er niet leuker op.
Sarbanes-Oxley, de International Financial Reporting Standards (IFRS), de code-Tabaksblat - het zijn slechts enkele voorbeelden die aangeven dat CFO's zowel op het vlak van interne controlesystemen als externe verslaglegging met steeds meer wetten en regels te maken krijgen. Waar moeten financieel managers op letten als ze hun financiële beheer volgens de nieuwe corporate-governanceregels willen inrichten? Zorg in ieder geval voor rekbare systemen.
In het kader van de behandeling van de code-Tabaksblat heeft Den Haag zich onlangs uitgelaten over de gevolgen die het implementeren van de code in de Nederlandse wetgeving zal hebben. Wat de fiscale behandeling van personeelsopties betreft zal dit leiden tot een verstrekkende wijziging.
De Code Tabaksblat heeft veel verstrekkender gevolgen dan zich aanvankelijk liet aanzien. Enkele voorbeelden over die brede doorwerking van de nieuwe code.
Bedrijven hebben de afgelopen jaren met wisselend succes geïnvesteerd in enterprise resource planning (ERP). Daarbij richtte men zich voornamelijk op de afzonderlijke functionele modules. Jammer, want slechts weinig organisaties zijn op dit moment in staat om gebruik te maken van de integratiemogelijkheden van ERP-pakketten. Hiermee kan namelijk het geïnvesteerde geld (terug)verdiend worden.
De financieel manager heeft het het afgelopen jaar een stuk drukker gekregen. Het aantal taken is flink toegenomen en bovendien lijkt al dat werk in meer of mindere mate even belangrijk. De 'nieuwe' trend om informatiestromen betrouwbaarder te maken gooit inmiddels de hoogste ogen, zo blijkt uit het vorig jaar gehouden onderzoek 'Ontwikkelingen en Trends in de Financiële Functie'. De aanhoudende boekhoudschandalen en de toenemende nadruk op betrouwbaarheid en integriteit eisen van de CFO extra aandacht voor dit thema.
Enige tijd geleden sprak ik een vriend uit Engeland. Vol enthousiasme vertelde ik over een nieuwe oplossing waarbij je via een mobiele telefoon je complete scorecard kon monitoren.
Sinds 1 januari 2004 heeft Nederland een code voor deugdelijk ondernemingsbestuur, de code Tabaksblat. Na veel begeleidend publicitair rumoer in 2003 is er een definitieve tekst geformuleerd die normen bevat voor het handelen van bestuurders, commissarissen en aandeelhouders. De belangrijkste punten op een rij.
Zijn managementmodellen uitgevonden door consultants om omzet te genereren ten koste van de onzekerheid en risico-aversie van de bestuurders van ondernemingen? Of brengen ze structuur aan in het denken en handelen?
Welke onderneming wil het niet: één systeem waarmee alle ondernemingsprestaties snel en accuraat kunnen worden bijgehouden en beheerd. Eén goed functionerend CPM-systeem kortom. Maar helaas: de werkelijkheid is weerbarstiger, al is het alleen maar omdat veel potentiële klanten vanwege de aanhoudende economische tegenwind liever kiezen voor het uitbouwen van hun bestaande bedrijfssystemen dan voor de aanschaf van een compleet nieuw systeem.
Aan de CFO wordt getrokken. Aandeelhouders, kredietbeoordelaars en regulatoren van de financiële markten eisen dat de CFO zich terugtrekt als bewaker van de geldelijke stromen en bezittingen van de onderneming. Aan de andere kant trekt het eigen bedrijf aan de CFO en wordt een actieve rol als businesspartner verwacht. Voor de business moet de CFO zorgdragen voor optimale toegang tot werkkapitaal, hoge efficiency in de financiële procesgang en de inrichting van performance management. Beide kanten eisen en beide zullen hun zin krijgen. Dat betekent dat de functie van de CFO en de staf zich in twee richtingen ontwikkelt: de regulatoren en de regisseurs.
Corus Strip Products IJmuiden (CSPIJ) is de grootste businessunit van Corus. En in veel opzichten het best presterende onderdeel. Mede dankzij een effectieve verandering van de wijze van rapporteren en (financiële) verslaglegging.
Na de privatisering en verzelfstandiging van het Woningbedrijf Rotterdam is werk gemaakt van het op tijd innen van de facturen aan huurders. De winsten zijn in vele opzichten fenomenaal.'Niet alleen in termen van geld en organisatie is winst geboekt, ook het feit dat de betalingsachterstanden daalden en daarmee de problemen van onze klanten afnamen, is winst voor ons.'
Meld je aan voor de nieuwsbrief Ontvang waardevolle artikelen, checklists, interviews en whitepapers in je mailbox.
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur Partner Manager
0628068433 daancommandeur@sijthoffmedia.nl