CFO als spin in dataweb: Gebruik de expertise van de financiële afdeling

Door Thijs Doorenbosch

Digitalisering en vergaande automatisering hebben een grote invloed op de dagelijkse praktijk van de financiële afdeling. De veranderingen bieden kansen om de kennis en expertise op het gebied van data breder in de organisatie in te zetten.

Het werk op de financiële afdeling heeft door de inzet van nieuwe technologieën een ander karakter gekregen. De inzet van selfservice automation en Robotic Process Automation (RPA) heeft tot gevolg dat veel administratieve taken verdwijnen. Bij organisaties is bijvoorbeeld het verwerken van facturen veelal geautomatiseerd.

“Het sluiten van een boekingsperiode op het eind van de maand was altijd een hectische periode, maar dat is veel minder geworden”, constateert Mohamed Bouker, Partner bij Deloitte Consulting en gespecialiseerd in digital finance. De traditionele taken als het genereren van rapporten voor bijvoorbeeld sales of voorraadbeheer, waar voorheen veel werk in zat, zijn ook verschoven naar de afdelingen zelf. “Het is tegenwoordig veel makkelijker om gedetailleerde rapportages uit de systemen te trekken die ook nog eens mooi zijn vormgegeven.”

CFO als verbinder
Tegelijkertijd zijn organisaties steeds complexer geworden, constateert Bouker. “Beslissingen moeten steeds sneller worden genomen, waarbij het fingerspitzengefühl steeds meer plaats maakt voor met data onderbouwde besluiten.” De kwaliteit van de data, de juistheid en de volledigheid, zijn daarbij erg belangrijk. Het bewaken daarvan is een taak waarin financieel specialisten bij uitstek ervaring hebben.

Bouker schreef daarom onlangs samen met twee collega’s een boek over een nieuwe rol die de Chief Finance Officer (CFO) in de organisatie kan spelen. “Wij zien een verschuiving in de rol van de CFO van de traditionele boekhouder naar die van business partner.” De CFO heeft als voordeel dat hij altijd al een onafhankelijke rol in de organisatie heeft gehad, als het bedrijfseconomisch geweten van de organisatie. En de CFO heeft altijd al opgetreden als een verbindende schakel. Die eigenschappen komen van pas. “Integraal, verbindend en holistisch zijn de sleutelbegrippen die adviesbureaus hanteren voor een succesvolle digitale transformatie. De schotten tussen de traditionele kokers in organisaties moeten weg.”

Kijken om de bocht
In het boek ‘CFO in pole position’ vergelijken Mohamed Bouker en zijn collega’s van Deloitte Consulting de ontwikkeling van de financiële afdeling met de autoracerij. “Vroeger draaide ook daar alles om de techniek. Nu worden met sensoren de kleinste details van het functioneren van de auto samengebracht met data over het weer, het circuit en de conditie van de coureur. Maar de wedstrijd moet uiteindelijk nog wel gereden worden. En dat is ook waar het talent van de financieel specialist naar voren komt: Looking beyond the curve. Je moet met scenario’s kunnen anticiperen op wat je nog niet kunt zien. Daar zit de uitdaging. Het huidige talent komt niet meer voor het invoeren van facturen.”

De vergelijking tussen digitale transformatie en autoracen gaat niet helemaal op, geeft Bouker toe. “De kalender van de Formule 1 ligt vast en je kent de verschillende parcoursen. De race is veel korter dan waar organisaties in het echte leven mee te maken hebben. Bij bedrijven is de executiefase langer dan de voorbereiding. Bij Formule 1 is dat echt omgekeerd.”

Maar de belangrijkste eigenschappen zijn het vermogen informatie te categoriseren en de vertrouwdheid van de CFO met instrumenten waarmee de betrouwbaarheid van informatie is zeker te stellen. Daarbij heeft de financieel specialist altijd een rol gehad in het realiseren van resultaat. “Winst is iets anders dan omzet. Hoe bepaal je de key performance indicators (KPI’s) en hoe stuur je de organisatie aan?”

Daarbij hoort een kritische blik. Veel organisaties vertonen, wat Bouker noemt, pinguïngedrag. Hij geeft als voorbeeld de blockchain, waarbij iedereen elkaar achternaliep in de hype zonder na te denken wat de toegevoegde waarde kon zijn. De technologie was leidend en dat is geen goede strategie.

Bouker ziet voor de CFO daarom een nieuwe rol als dirigent in het organisatieproces. “Het is niet de bedoeling om op de stoel van sales of marketing of HR te gaan zitten. Maar er is wel behoefte aan een goede toegang tot informatie en een kritische blik.”

Lees meer over Finance & IT is de digitale special van FM en AG Connect: