Start-ups: Jong & Snel is faalfactor

Een serie blogs over AO/IC.

BLOG – Start-ups zijn hot, blijkt niet alleen uit het grote aantal dat jaarlijks wordt opgericht, maar ook uit de interesse van grote bedrijven (zoals KPN, Rabobank, Shell) bij het steunen van start-ups. De CFO van KPN, Jan Kees de Jager, erkent de relevantie van start-ups: door samenwerking krijgt innovatie sneller vorm en kunnen ze worden vertaald naar producten en diensten.

Door Arjan Hofman, partner bij adviesbureau ACS Partners. Hij zet zich in voor de uitvoering van AO/IC-opdrachten bij organisaties en traint en publiceert er over.

Recent onderzoek van Deloitte en THNK geven diverse redenen aan voor het beperkt aantal succesvolle start-ups. Tegelijkertijd zijn de redenen niet verrassend. Bovenaan het lijstje staat een beperkte marktvraag naar het product van de start-up en een gebrek aan voldoende kasstromen.

Maar ook het niet beschikken over een deskundig team, een slecht businessmodel en de concurrentie zijn andere redenen die vaak leiden tot het falen van start-ups. En dat is jammer, want de innovatiekracht van al die start-ups vormt toch een belangrijke basis voor toekomstige economische groei en dus werkgelegenheid en welvaart in Nederland.

Hoe faillissement te voorkomen?

Wat zouden start-ups anders kunnen doen om een faillissement te voorkomen? Wat opvalt is dat de start-ups die het wél goed doen – ook wel scale-ups genoemd (omzet groter dan € 5 mln binnen 5 jaar) – vaak beschikken over ervaren en wat oudere ondernemers met veel kennis van de markt. Daarnaast beschikken scale-ups vaak over deskundige teams en doen ze gemiddeld twee keer zo lang over de periode tussen oprichting en de marktintroductie dan start-ups. Tijd die ze nuttig gebruiken om de noodzakelijke randvoorwaarden te creëren voor groei.

Je zou het kunnen vergelijken met het bouwen van een huis. Een huis bouwen zonder heipalen kan snel en zal op korte termijn niet tot grote problemen leiden. Maar na verloop van tijd kan het huis verzakken. Het is dan te laat om nog heipalen onder het huis te plaatsen.

Te snel naar de markt

Falende start-ups lijken té snel naar de markt te willen. Oorzaken van faillissement, zoals de eerder genoemde ontbrekende marktvraag, geen geld, geen deskundig team en een slecht doordacht businessmodel, hebben toch vooral met voorbereiding te maken. Gedegen voorbereiden is noodzakelijk, vóórafgaand aan de marktintroductie. Immers, door goed marktonderzoek kan je de marktvraag beter inschatten, waarbij een goed doordacht businessmodel niet kan ontbreken, zeker niet als je aanvullende bankfinanciering nodig hebt.
Vergeet vooral de kwaliteit van het managementteam niet. Enthousiasme en passie alleen is niet voldoende. Een team is pas waardevol in een startende onderneming als het functioneert als een “Mastermind”. Een Mastermind wordt wel gedefinieerd als een harmonieuze samenwerking van kennis en inspanning tussen twee of meer mensen voor het bereiken van een vastomlijnd doel.
Een ondernemer kan het nooit alleen en met het inrichten van een goed team worden kennis, ervaring en intelligentie samengevoegd tot een krachtig team. Het “Mastermind” team Steve Jobs en Steve Wozniak, die Apple oprichtten, is een mooi voorbeeld. Of het team Bill Gates en Paul Allen van Microsoft.

Selecteren van goede teamleden

Het selecteren van goede teamleden vergt veel tijd en energie. Maar een sterk team heb je wel nodig om goed voorbereid je nieuwe product op de markt te introduceren. En het kan veel opleveren en de kans op falen flink verminderen.
Immers, met dit team wordt de ondernemer in staat gesteld te komen tot een nauwkeurige afstemming van het businessplan met de marktvraag en om kritische vragen over de zwakke en sterke punten van het plan over en weer te stellen.
Maar ook om vast te stellen wat de risico’s zijn van een marktintroductie. Ondernemen is risico nemen en 100 procent uitsluiting van risico’s is een utopie. Maar het reduceren van belangrijke risico’s is zeker mogelijk. Tijd nemen voor een adequate risico self-assessment door het managementteam vóórdat je ’life’ gaat, kan dan ook zeker geen kwaad.  

Soms is het beter om Oud & Traag te zijn, dan Jong & Snel.

Alle blogs van Arjan Hofman over AO/IC voor u op een rij gezet.