Microfinanciering maakt het verschil: Sector ontwikkelt scenario’s voor de toekomst

Om de welvaartsontwikkeling in arme landen verder te stimuleren, zijn nieuwe benaderingen nodig, waarbij het accent verschuift van het individuele ondernemerschap naar het kleinbedrijf. Deze bevindingen en de ontwikkeling van microfinanciering staan centraal tijdens het ‘A Billion to Gain?’ conferentie in het Eye Filmmuseum in Amsterdam op 3 september, waar de hele Nederlandse microfinancieringssector bijeenkomt.

Wereldwijd hebben 2,5 miljard mensen geen toegang tot financiële dienstverlening. Van deze groep leeft 1,2 miljard van minder dan 1 euro per dag. Microfinanciering biedt een belangrijke bijdrage in het terugdringen van armoede, onder andere door financiële structuren op te zetten en toegankelijk te maken. Momenteel maken wereldwijd zo’n 250 miljoen mensen gebruik van microfinanciering. Er gaat naar schatting 110 miljard euro om in deze sector. Hiervan wordt 26 miljard euro gefinancierd door buitenlandse investeerders. De dertien leden van NpM verstrekken gezamenlijk 2,5 miljard euro (9,6%) aan microfinanciering in ontwikkelingslanden.

Het onderzoek dat is uitgevoerd in India en Ghana bewijst dat er veel positieve effecten zijn als je toegang hebt tot financiële dienstverlening. Inmiddels is echter ook duidelijk dat microfinanciering niet als enige instrument armoede kan doen verdwijnen. Microkrediet wordt grotendeels gebruikt voor het uitbreiden van bestaande bedrijfsactiviteiten waardoor deze meer inkomen opleveren. In beide landen voelen de leners minder financiële stress, zodat ze hun dagelijks betalingen kunnen managen en hebben ze meer vertrouwen in hun financiële situatie dan mensen zonder microkrediet. 

Een emancipatoir effect is dat vrouwen zich assertiever opstellen ten opzichte van financiële instellingen en overheidsvertegenwoordigers en onafhankelijker beslissingen maken voor het gezinsleven. Hoewel er door microkrediet meer wordt uitgegeven aan onderwijs, is er over de onderzoeksperiode van 3 jaar geen verbetering in scholingsgraad te zien. Ten slotte verandert microkrediet het voedingspatroon van alle gezinsleden, omdat de kwaliteit van het geconsumeerde voedsel verbetert. Dit is een belangrijke voorwaarde om op termijn niet alleen armoede maar ook gezondheidsproblemen te bestrijden.

NpM directeur Josien Sluijs: “Met dit onderzoek benadrukken we het belang van impactmeting voor investeringsbeslissingen in deze sector. Deze resultaten laten duidelijk zien dat de impact van microfinanciering veel verder reikt dan het huishoudboekje alleen. Het grijpt in op tal van levensfacetten zoals educatie, gezondheid, empowerment.”

Het ING-NpM onderzoek geeft duidelijk aan dat microfinanciering bestaansrecht heeft. Daarbij moet de sector blijven streven naar verbetering in toegang tot financiële  diensten voor iedereen. Het uitgangspunt dat iedereen ondernemer is, of moet worden, is achterhaald. Velen prefereren een baan. Daarom is mkb belangrijk en ook zij hebben toegang tot financiering nodig. Ook zal de sector moeten inspelen op bijvoorbeeld de specifieke toegang in fragiele staten, stimulerende wet en regelgeving en het gebruik van nieuwe technieken en innovaties. Dit zijn aandachtspunten die besproken worden op de conferentie.

ING Hoofd Microfinancieringen Roy Budjhawan: “Nu is het percentage van het geleende geld dat terugkeert, maatgevend voor succes van een microfinancieringsinstelling. Als die focus wordt verlegd naar werkelijke meetbare impact op het leven van mensen, kunnen we grote dingen bereiken.”