Extreme toename zzp’ers door platformtechnologie

Niet alleen uitzendkrachten, maar ook werkenden in kortdurende en oproepcontracten kunnen op grote schaal op een zzp-platform terecht komen. Platforms maken zzp-werk namelijk veel makkelijker. 

Platformen kunnen arbeidsmarkt drastisch veranderen
Hoe groot de daadwerkelijke impact wordt, hangt af van de technologie, juridische ruimte en financiële prikkels. In twee scenario’s varieert de impact van 200.000 tot een miljoen extra zzp’ers. 

Dit komt uit een verkennende analyse van het ING economisch Bureau. 

Beide scenario’s kennen een substantieel effect, en zorgen ervoor dat de Nederlandse arbeidsmarkt drastisch verandert.

Nu nog heel klein
Het fenomeen van de zelfstandige platformwerker staat nog in de kinderschoenen: het gaat om tienduizenden mensen en om specifiek werk, zoals thuisbezorging en taxivervoer. Maar technologie kan markten rap veranderen: vijf procent van de Amsterdamse woningen staat op Airbnb en een op de drie vrijgezellen zit op een datingplatform. De markt beweegt: Uber kondigde recent aan de klusmarkt op te gaan en Temper verbreedt z’n doelgroep van horeca ook naar de retail. De analyse bekijkt hoe sterk het aantal zzp’ers kan toenemen en waar dat vanaf hangt. Technologie en regelgeving zijn de cruciale factoren.

Technologie bepaalt hoeveel makkelijker werken als zzp’er wordt
Hoe sneller de technologie zich ontwikkelt, hoe makkelijker banen in ‘klussen’ veranderen  en hoe meer mensen zzp’er zullen worden. Platformen verlagen transactiekosten, zoals zoekkosten, contractkosten en administratie. Ze maken met beoordelingen de kwaliteit van werkenden inzichtelijk. Dit helpt beide partijen op de markt voor werk. Technologie maakt een zzp’er zijn of inhuren makkelijker: opdrachtgevers vinden kost minder tijd, goede mensen zijn te herkennen aan goede beoordelingen, facturen sturen en betalingen afdwingen kost geen tijd meer.

Regelgeving bepaalt hoe groot de juridische ruimte en financiële prikkels zijn
Hoe meer juridische ruimte voor het verrichten van arbeid als zelfstandige, des te meer zzp’ers. Tegelijkertijd is het financiële verschil tussen zzp-contracten en arbeidscontracten bepalend: wat zijn de minimumtarieven, verplichtingen en tarieven voor verzekeringen, pensioen en belasting? Hoe groter het verschil in financiële prikkels, des te meer zzp’ers.

Twee scenario’s: extreem en behoudend
De mogelijke ontwikkeling van de technologie en de regelgeving leveren twee scenario’s op. In het behoudende scenario maakt technologie zzp’en iets makkelijker, maar platformen kunnen via recensies slechts voor een deel van de werkenden de kwaliteit goed inzichtelijk maken. Regelgeving biedt enige ruimte voor zzp-contracten en de financiële prikkels zijn gering.