Claimemissie, de gezonde coronahulp

Een serie blogs over strategisch waardemanagement.

BLOG – Inmiddels doen veel bedrijven een beroep op de overheid voor steun in deze coronacrisistijd. Het is niet onwaarschijnlijk dat deze hulpvraag omvangrijke proporties zal aannemen. Deze steun kan zijn in de vorm van staatsgaranties, subsidies, leningen of rechtstreekse kapitaalinjecties.

Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en en co-auteur van het boek Risicovreugde.

Dat klemt, omdat deze om steun bedelende bedrijven – groot, klein, beursgenoteerd of niet – de laatste jaren niet hebben nagelaten op grote schaal aandelen in te kopen, bonussen uit te delen, forse dividenden uit te keren. Vaak waren ze niet gefinancierd uit de lopende operationele kasstroom, maar uit super goedkope leningen. Vanuit een 'financieel feest-verleden' kan dit niet zonder consequenties blijven.

Geen woorden maar daden: claimemissie

Ik stel voor dat – vooral grote, veelal beursgenoteerde – bedrijven, die om steun komen vragen, deze steun uitzetten in de vorm van een claimemissie. Een claimemissie is een bijzondere vorm van een uitgifte van aandelen. Het verschil met een gewone emissie is dat de aandelen bij een claimemissie enkel beschikbaar zijn voor houders van reeds uitgegeven aandelen (doordat aan deze aandeelhouders een claimrecht wordt toegekend).

In deze crisisomstandigheden betekent dit: de aandeelhouders die het laatste decennium – zeg maar sinds de financiële crisis van 2008 – uitbundig hebben geprofiteerd van een steeds gunstiger economisch tij, dat wij hebben gefaciliteerd met publieke bezuinigingen op zorg, onderwijs, enzovoort, en ten koste van arbeidsmarkt, infrastructuur en buffervermogen – krijgen met voorrang de kans – en taak – om bij te dragen aan de instandhouding van de om steun vragende vennootschap.

Kortom, bij een claimemissie versterkt de vennootschap haar eigen vermogen en kaspositie, waarbij de bestaande aandeelhouders de mogelijkheid krijgen aandelen tegen korting te kopen, zonder dat ze daarbij last hebben van verwatering.

Overheid als Underwriter

Het zou mooi zijn als de bestaande aandeelhouders het financiële gat van de coronacrisis willen vullen. Dan staan zij schouder aan schouder met het ondernemingsbestuur. In de nood leer je je vrienden kennen! Echter, het lijkt onwaarschijnlijk dat dit nu met veel enthousiasme wordt omarmd. Daarom moet de overheid optreden als 'underwriter', dat betekent dat de opbrengst is gegarandeerd. Underwriters (in casu de staat) kunnen met de vennootschap (hun cliënt) afspreken dat in het geval dat er onvoldoende of geen marktpartijen inschrijven om de uit te geven aandelen te kopen, deze underwriters zélf de nieuw uit te geven aandelen van hun cliënt kopen tegen een vooraf vastgestelde prijs, eventueel met forse korting.

De overheid verkrijgt voor haar steun dan een – waarschijnlijk aanmerkelijk – belang in de hulpbehoevende vennootschap. Dit belang kan én moet gepaard gaan met vergaande eisen over duurzaamheid, inrichting van de arbeidsmarkt, innovatie, genderissues, enzovoort. Zo gaat waardecreatie uiteindelijk écht gepaard met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Als het dan weer goed gaat met de gesteunde bedrijven dan krijgen we – als publieke velen – preferent dividend uitgekeerd. En als het heel goed gaat met de gesteunde bedrijven dan kunnen we – als publieke velen – de aandelen op uitstekende wijze weer van de hand doen. Zo komt waardecreatie uiteindelijk ten goede aan de publieke middelen.

• Lees ook: Coronacrisis goed voor zombiebedrijven

Alle blogs van Leo van de Voort voor u op een rij gezet.