Aanbevelingen auditcommissies voor rol bij controle jaarrekening

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) onderzocht de rol van auditcommissies van Organisaties van Openbaar Belang (OOB’s) bij het selecteren van een accountantsorganisatie en het monitoren van diens wettelijke controle. Met haar observaties en aanbevelingen wil de AFM auditcommissies versterken in de uitvoering van deze rol.

In het kort
• Leidende rol in selectieproces accountantsorganisatie.
• Ruimte voor verbetering bij monitoring accountantscontrole.
• Transparantie over selectie accountantsorganisatie nog niet goed.
• Concrete aanbevelingen voor versterking rol.
• Belangrijke schakel in het verslaggevingsproces.

Leidende rol in selectieproces accountantsorganisatie
Auditcommissies nemen in toenemende mate een leidende rol in het selectieproces voor een accountantsorganisatie. Bij 92 procent van de ondernemingen die onlangs van accountant wisselde, was de voorzitter van de auditcommissies ook voorzitter van de selectiecommissie. In 2015, bij het vorige onderzoek van de AFM, was dit nog 79 procent. Daarnaast geven auditcommissies aan dat binnen de auditcommissies in beginsel genoeg relevante kennis aanwezig is om hun rol adequaat te vervullen.

Ruimte voor verbetering bij monitoring accountantscontrole
Uit het onderzoek blijkt dat er ruimte voor verbetering is ten aanzien van het monitoren van de accountantscontrole. Zo kan de auditcommissie nadrukkelijker toezien op de onafhankelijkheid van de accountant(sorganisatie) en de opvolging van aanbevelingen van de accountant aan de onderneming.

Transparantie selectie accountantsorganisatie naar aandeelhouders nog niet goed
Ook de transparantie naar aandeelhouders vraagt aandacht. Zo werd aan aandeelhouders – bij alle onderzochte ondernemingen – alleen de naam van de voorgestelde accountantsorganisatie voorgelegd. Aan aandeelhouders moet minimaal twee opties worden voorgelegd, met een onderbouwde voorkeur voor een van hen.

Concrete aanbevelingen voor versterking rol auditcommissies
In het rapport staan meer concrete aanbevelingen die auditcommissies kunnen gebruiken om hun rol te versterken. Tijdens het onderzoek was er veel dialoog met de auditcommissies. Eerder deelde de AFM de (voorlopige) bevindingen van haar rapport eind 2020 tijdens een webinar voor leden van auditcommissies. Op een webpagina voor auditcommissies deelt de AFM ook andere nuttige en relevante informatie.

Belangrijke schakel in het verslaggevingsproces
Auditcommissies zijn verantwoordelijk voor het selecteren van een accountant(sorganisatie) en het monitoren van diens wettelijke controle van de financiële verslaggeving. Daarmee vormen zij een belangrijke schakel tussen de onderneming, de raad van commissarissen, de accountant en de aandeelhouders.