Organisaties onderkennen de toenemende noodzaak tot veranderen om zo de concurrentie voor te blijven. Ze besteden veel tijd en energie aan vernieuwing en het optimaliseren van bestaande bedrijfsprocessen. Opmerkelijk genoeg blijft één bedrijfsproces vaak buiten beschouwing: het veranderen zelf. Terwijl hier nog veel te verbeteren en te besparen valt. Sterker nog, het blijkt mogelijk 25 procent meer rendement uit veranderingen te halen door het verandermanagement te professionaliseren.
De queeste naar waarde is ongetwijfeld aangevangen bij het ontstaan van het menselijk leven. Over de resultaten kunnen we niet ontevreden zijn. Gemiddeld genomen leven we niet alleen langer en gezonder, maar ook onder veel betere omstandigheden dan onze voorouders. Die zoektocht naar economische waarde gaat wel met veel vallen en opstaan, en daarbij komt duidelijk naar voren dat opstaan geen vanzelfsprekendheid is.
Delft Instruments zat lange tijd vastgeroest op de beurs. Chronische onderwaardering spoorde aandeelhouders aan om het bedrijf serieus naar delisting te laten kijken. AlpInvest toonde zich een ware reddende engel voor de exit. En passant kan de rode loper uit voor het acquisitietraject.
AlpInvest zegt bij monde van partner buy-outs Alexander van Wassenaer kleine en middelgrote beursgenoteerde ondernemingen te volgen. "Bij Delft Instruments vielen ons een paar dingen op. Allereerst: dit management heeft een bijzonder goede trackrecord, na de komst van De Groot en Dekker is de winst sterk gegroeid. Ten tweede: ondanks de sterk verbeterde performance is de ondernemingswaarde nauwelijks gestegen. Drie: in hun niches behoren ze wereldwijd tot de top-drie. Het is derhalve een zeer sterke onderneming in wat kleinere markten."
Volgens Paul Andriessen, analist bij SNS Securities, was de delisting niet nodig. Hij vindt ook het bedrag dat per aandeel is betaald te laag. "De stelling dat aanvullende acquisities slechts met een aandelenemissie konden worden gefinancierd, komt louter voort uit de overmatige solvabiliteitseis die de onderneming zichzelf heeft opgelegd.
Achter de pui van het pand aan de Vijzelstraat nummer 20 wordt het nooit meer zoals vroeger. Sinds kort heeft bijna iedereen wel een nieuwe collega, een nieuwe functieomschrijving of een nieuwe werkplek. Integratie en reorganisatie zijn sinds half maart de toverwoorden binnen Binck NV, de nieuwe combinatie van AOT en Binck. Er wordt druk geïntegreerd, afgestoten, uitgebreid en geïnnoveerd en niet zonder resultaat. Maar het vernieuwde Binck moet volgens CFO Thierry Schaap nog wel enkele colletjes nemen.
Megaprojecten zijn vrijwel synoniem met budgetoverschrijdingen. En de projectleiders worden maar al te vaak afgeschilderd als onnozele en ondeskundige prutsers. Ten onrechte, zegt Eric Kemperman, manager Projectbureau van het nieuwste megaproject van Nederland, Maasvlakte 2. "Het echte verhaal blijft te vaak onderbelicht. Het is ook zo gemakkelijk om straffeloos te schrijven dat het ene megaproject weer duurder is geworden en het andere weer te laat wordt opgeleverd."
Ondernemingen zijn zoekende welke richting ze op moeten. Er is wel overdreven veel aandacht voor de risico's van het ondernemerschap, maar het ontbreekt aan nieuw elan. De balans tussen kansen en bedreigingen en tussen risico en rendement is zoek.
Een belangrijk onderdeel van de verkoop van een onderneming bestaat uit de due diligence. Voor het goed verlopen van de due diligence is een data room vaak cruciaal. Het creëren van een goede data room kost echter veel tijd en de due diligence door potentiële kopers duurt vaak lang. In veel gevallen kan het gebruik van een virtuele data room en de digitalisering van het vraag- en antwoordspel tussen potentiële kopers en verkoper belangrijke ondersteuning bieden.
Een goede management buy-out werkt bevrijdend, zowel voor het kopende management als voor het verkopende moederbedrijf. Stokvis Tapes heeft zo'n MBO net achter de rug. In november 2003 nam het management het bedrijf over van Hagemeyer. Maar niet elke buy-out is zo succesvol als die van Stokvis. Een ontsnappingspoging mislukt al snel, met uiterst onaangename gevolgen voor de CFO.
Sligro Food Group, genoteerd aan de Amsterdamse beurs, is een bedrijf van overnames en een aandeel van de maag. Waar de klant eet maakt het bedrijf niet uit, als het eten uiteindelijk maar van Sligro komt. Met deze ogenschijnlijk simpele doelstelling is de omzet van het bedrijf sinds de beursgang in 14 jaar tijd gegroeid van een slordige 250 miljoen tot ruim 1,3 miljard euro. Sligro-aandeelhouders waren de afgelopen tien jaar spekkoper, want er was niet één bedrijf aan de Amsterdamse beurs dat in die periode kon tippen aan het rendement van het Sligro-aandeel. Het is dus niet zo vreemd dat CFO Huub van Rozendaal vasthoudt aan degelijkheid en aan de misschien wat ouderwets ogende financiële doelstellingen.
Dubbel betaalde facturen, zoekgeraakte facturen, onverwachte extra betalingen, gelijksoortige inkopen bij verschillende leveranciers tegen verschillende tarieven. Geen zaken die je bij grote professionele ondernemingen verwacht, maar toch komt dit vaker voor dan je zou denken. Ook de controller treft blaam: als financieel geweten van de onderneming zal hij door zijn directie hierop worden aangesproken. Met het Three Way Matching-principe kan hij een haperend inkoopproces onder controle krijgen en voortaan zonder schroom de directiekamer betreden.
Bedrijven lijken nog geen flauw idee te hebben van wat hen te wachten staat als de nieuwe internationale richtlijn voor bankkredieten van kracht wordt. Wie bij de bank leent, ziet straks het risicoprofiel van zijn bedrijf doortikken in de kosten van zijn banklening. Meer risico betekent straks meer betalen.
Hoewel de 'kaasschaaf' op de korte termijn soms onvermijdelijk is, levert die aanpak bij kostenbesparingen maar beperkte resultaten op. In sommige gevallen wordt het bekende 'iedereen een beetje inleveren en overal een beetje van afsnoepen' op de middellange termijn zelfs duur betaald. Wanneer en voor wie is de kaasschaaf de juiste aanpak? Wat zijn de kosten ervan? Zijn er betere alternatieven? En waarom kiezen we tegen beter weten in toch vaak voor de gemakkelijkste weg? Deze vragen stonden centraal in de onlangs door Getronics georganiseerde Tables of Inspiration-discussies over de grenzen van kostenbesparingen. Door Gilbert Silvius
Steeds vaker duiken ze weer op in de financiële katernen van de kranten: berichten over fusies en overnames. Acquisities staan weer meer op de strategische agenda en dus komen ook de fundamentele vragen weer bovendrijven over ondernemingswaardering, goodwill en andere immateriële vaste activa. Hoe gaan adviseurs en financieel bestuurders hiermee om?
Het aantal fusies en overnames is de afgelopen twee jaar dramatisch gedaald. Daarmee is de vijfde fusiegolfbeweging voorbij. Zal een snel herstel volgen of laat de zesde golf nog wel tien jaar op zich wachten? Feit is dat er nog talloze veroveringen uit het recente verleden bij ondernemingen 'op de plank liggen' die nooit goed zijn geïntegreerd. Sterker nog: men heeft in veel gevallen slechts een gebrekkige beheersing over de gekochte entiteit. Om vaak duurbetaalde ingecalculeerde synergievoordelen alsnog te effectueren zal de overgenomen partij eerst beheerst moeten worden. In dit artikel gaan we in op de zo belangrijke beheersingsfase die direct op de veroveringsfase volgt. Deze aanpak is bedoeld voor zowel nieuwe aankopen, als voor aankopen uit het verleden die nog maar gebrekkig worden beheerst.
Na een periode van sterke groei aan het einde van de jaren negentig, bereikte de markt voor fusies en overnames in 2000 wereldwijd een hoogtepunt. Sindsdien zijn de omstandigheden in meerdere opzichten verre van ideaal geweest en kromp de markt in zowel 2001 als 2002 met ongeveer twintig tot dertig procent. De grote vraag is of de markt in 2003 de bodem heeft bereikt, of dat er kan worden gesproken van een voorzichtig herstel.
In de dynamische context waarin bedrijfsverkopen plaatsvinden, vormt de chief financial officer vaak de spil. Alleen met een goede voorbereiding en coördinatie kan dit verkoopproces succesvol worden afgerond. Wanneer gaat men over tot verkoop, en wat zijn de verschillende stappen? Praktische tips voor het inrichten en managen van een (formeel) verkoopproces.
Waarom is onderhandelen bij fusies en overnames zo moeilijk? Is het het complexe karakter van een transactie? Het veranderde economische tij? Of de vele belangen die er spelen? Dit artikel behandelt de vele kenmerken en problemen van onderhandelen bij fusies en overnames. Wat zijn de spelregels en welke instrumenten kunnen hierbij worden gehanteerd?
Elke overname vraagt om specifieke financiering. Dit is onder meer sterk afhankelijk van de wensen en eisen van koper. Alexander Olgers en Alex Thomassen van CenE Bankiers over onder meer waardebepaling bij een buyout en mezzaninefinanciering als alternatief financieringsinstrument.
De due diligence bestaat vrijwel standaard uit financiële en juridische audits. Nog lang niet altijd wordt een risk & insurance due diligence uitgevoerd. Terwijl de noodzaak ervan evident is. Zo kunnen bijvoorbeeld onderhandelingsproblemen naar de verzekeringenmarkt worden getransfereerd.
In dit artikel worden de belangrijkste fiscale aspecten die bij een management buyout een rol spelen in kaart gebracht. De nadruk ligt hierbij op de wijze van participeren, de financiering van de investering en de mogelijke beloningsaspecten die hierbij een rol spelen.
De luchtvaart-, supermarkt- en telecomwereld is er al langere tijd mee vertrouwd: prijserosie. Het is het gevolg van het feit dat als het onderscheidende karakter van een product of dienst verdwijnt, de prijsconcurrentie - oftewel commoditization - vrij spel krijgt.
Het duiden van economische gebeurtenissen is niet eenvoudig. De toekomst blijft gelukkig onzeker - de ondernemersbeloning is er immers afhankelijk van. Het gevolg is dat 'zieners' proberen hun licht over onze wereld te laten schijnen. Dat levert stof tot nadenken.
De klad zit in de fusie- en overnamemarkt. De afgelopen paar jaar hebben er minder transacties plaatsgevonden dan in de hoogtijdagen aan het einde van de jaren negentig, en de transacties zijn ook nog eens kleiner dan voorheen. Maar op de 4e Dag van de Overname was er goed nieuws voor de bedrijven en adviseurs die gebaat zijn bij een hoge fusie- en overnameactiviteit: de markt trekt wel weer aan. Sterker nog, er zijn nu al allerlei kansen. Enkele bedrijven weten ook in moeilijke tijden op dergelijke kansen in te spelen. Zoals de winnaars van de M&A Awards van dit jaar.
De fraude bij Parmalat heeft ertoe geleid dat de prijs van de onderneming op de beurs (beurskapitalisatie op 2 januari 2004) is gedaald tot ongeveer 90 miljoen euro. Dat is de prijs na een daling van de beurskoers van meer dan 80 procent. Moeten wij dat nu goedkoop vinden?
De overgenomen ondernemingen droegen bij Heijmans een bedrag van 155 miljoen euro bij aan de bedrijfsopbrengsten in de eerste helft van 2003. Daarmee zorgden ze voor groei bij een concern dat voor het eerst in dertig jaar een winstdaling moest bekendmaken.
Het Nederlandse voedingsmiddelenconcern CSM groeit al jarenlang gestaag. Autonoom, maar vooral ook door vele kleine en soms iets grotere overnames. Overnames die vrijwel allemaal succesvol uitpakken. Het geheim? CFO Roelof Hendriks: 'Je kunt nog zo goed je huiswerk doen, uiteindelijk gaat het om de vraag: schat je de markt goed in?'
Kralen rijgen? Of wachten op die ene grote klapper? Heineken deed het laatste en verbaasde vriend en vijand met de overname van de Oostenrijkse bierbrouwer BBAG. Na enkele jaren bloot te hebben gestaan aan kritiek vanwege het uitblijven van grote aankopen, was het raak. Een van de grootste acquisities van 2003 is een feit.
Bedrijven in moeilijkheden proberen vrijwel allemaal te overleven door te snijden in de kosten. Het levert geld op, maar toch worden veel bedrijven er niet gezonder op. Menige CFO vergeet de strategische component bij kostenbeheersing. Daardoor voegt kostenbeheersing vaak te weinig waarde toe.
Meld je aan voor de nieuwsbrief Ontvang waardevolle artikelen, checklists, interviews en whitepapers in je mailbox.
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur Partner Manager
0628068433 daancommandeur@sijthoffmedia.nl