Genomineerd CFO Day 2009, categorie niet-beursgenoteerd: Han Schellekens, Asito

Wat is het belangrijkste project waar u het afgelopen jaar mee bezig bent geweest?
Het belangrijkste project is toch wel de transformatie van een dienstengroep die in 2004 nog voor 75 procent van de omzet afhankelijk was van de schoonmaaksector en voor 25 procent van uitzenden, naar een minder conjunctuurgevoelige organisatie, waarbij straks een derde van de omzet komt uit thuiszorg, een derde uit facilitaire diensten en een derde uit HR solutions. De schoonmaakmarkt is een verzadigde markt, bovendien is het een markt waar de prijzen onder druk staan. Ook de uitzendmarkt heeft het onder de huidige economische omstandigheden moeilijk. De zorg is daarentegen veel minder conjunctuurgevoelig.

Het is bovendien een markt waar we met name door de invoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning de laatste twee jaren sterk zijn gegroeid en ook in de toekomst nog kunnen groeien. De markt voor huishoudelijke verzorging is goed voor 1 miljard euro en dat zal met de vergrijzing en ontgroening alleen maar toenemen. Dit jaar komen de thuiszorgactiviteiten qua omvang op gelijke hoogte met de facilitaire dienstverlening.

De kern van activiteiten die we in de thuiszorg ontwikkelen, is vergelijkbaar met de schoonmaak en het uitzenden. Het gaat om de logistiek van handjes en het aansturen van een decentrale organisatie at arm’s length, en die technieken beheersen we. We kunnen hier mensen vanuit de schoonmaak en vanuit het uitzendbureau doorplaatsen naar de zorg. We zijn goed in de onderkant van de arbeidsmarkt, we weten deze mensen aan ons te binden en te boeien. Door het integreren van een deel van de backoffice en door kennisoverdracht hebben we in korte tijd tevens forse schaalvoordelen kunnen behalen.

Wat is uw rol als CFO in een acquisitie?
De CEO en de CFO doen acquisities samen, we bepalen de strategie en we trekken samen op. Als het met een bepaalde partij concreet wordt en het overnameproces wordt opgestart, dan ben ik vaak in de lead. Ik stuur het proces tot en met due diligence en onderhandeling over contracten en coördineer de activiteiten van juristen, fiscalisten en due diligence-teams.

Wordt er binnen het bedrijf regelmatig aandacht besteed aan de validiteit van aannames die ten grondslag liggen aan strategie en businessplan?
We hebben een strategie per werkmaatschappij voor een periode van drie jaar. Dit driejarenplan, waarin bepaalde thema’s centraal staan, is onderverdeeld in een aantal concrete projecten met een tijdas en doelstellingen. In de tussentijd sturen we bij als dat nodig is. We kunnen het tempo drukken of juist opschakelen. In het uitzenden hebben we de ontwikkelingen enigszins getemporiseerd. Het is op dit moment bijvoorbeeld erg moeilijk om een representatief beeld van de overnametargets in deze sector te krijgen.

Aan de andere kant zullen we een goede mogelijkheid niet laten lopen. In de zorg geven we momenteel juist vol gas. Als er zich een goede gelegenheid voordoet om iets te kopen in de thuis-  zorg, zullen we dat niet nalaten. Het gaat om handjes en we kunnen hier als uitzender en schoonmaakbedrijf vanuit de onderkant van de arbeidsmarkt op inschieten. De schaarste op de arbeidsmarkt zal in de toekomst alleen maar groter worden en we zullen dan ook naar lagelonenlanden moeten kijken. Dat leidt misschien tot taalproblemen, maar de multiculturele samenleving biedt zo ook weer kansen. We zijn nu bezig met gemeenten en roc’s om mensen op te leiden voor de zorg. Ook mensen die in de huidige economische situatie hun baan verliezen, kunnen we opleiden voor de thuiszorg.

Welke trends en ontwikkelingen ziet u voor de functie van CFO?
De CFO moet op gezette tijden proberen los te komen van het financieeladministratieve proces en er met een bepaalde afstand naar kijken. Hij moet maximaal gebruikmaken van zijn toegevoegde waarde voor de strategie en de organisatie. De CFO heeft echter ook tot taak om de mensen klaar te maken voor veranderingen. Ik sta zelf meer op afstand en probeer naast de verantwoordelijkheid voor de financiële functie tevens oog voor de strategie van de dienstengroep te hebben.

Daarnaast moet er een betere monitoring van risico’s komen. Je moet de risico’s per bedrijf in kaart brengen en ze vervolgens managen. Dit is een ongoing proces. Dit doen wij onder andere door maandelijks met de verantwoordelijken van de werkmaatschappijen te overleggen om zodoende een beeld te krijgen hoe zij met risico’s omgaan. Daarnaast zijn er formele procedures die worden gevolgd en vinden er audits plaats.

Wat is uw grootste uitdaging voor de komende jaren?
We hebben een groeistrategie om binnen twee tot drie jaar te komen tot een omzet van 1 miljard euro. Daarbij proberen wij de verhouding van een derde HR solutions, een derde facilitaire dienstverlening en een derde zorg vast te houden. Binnen de facilitaire dienstverlening zullen maincontracting- en hospitality-concepten aan belang winnen. Onze uitzendactiviteiten richten zich met name op lbo- en mbo-niveau, we leveren veel ten behoeve van industriële, logistieke en administratieve functies. We willen met de uitzendactiviteiten in de nabije toekomst mogelijk meer gericht specifieke doelgroepen gaan aanspreken, zoals studenten, senioren, zorgpersoneel en capaciteit uit lagelonenlanden.

Studenten zijn voor ons een zeer interessante groep, ze vormen de toekomstige eerste managementlaag voor onze eigen organisatie en als ze afgestudeerd zijn, worden ze zelf misschien wel beslisser bij de inkoop van diensten. Dan is het goed dat ze ons kennen. Ook het uitzenden van senioren is een groeimarkt. En dan moet je een gepensioneerde registeraccountant niet aan de inpaklijn zetten, maar hem bijvoorbeeld op piekmomenten aan een accountantskantoor uitlenen. In de huishoudelijke verzorging willen we een landelijke speler worden. Met een omzet van 300 tot 350 miljoen euro kun je een bedrijf met een landelijke dekking zijn. Wij kunnen hier door een zeer efficiënte organisatie en een gestandaardiseerd, maar kwalitatief goed product concurrerend zijn.

Wat betekent leadership in finance voor u?
Voor mij betekent dat het ontwikkelen van een visie op de financiële functie in het algemeen en een visie op de bijdrage van de functie aan de strategie en dus de verdere ontwikkeling van de onderneming. Maar ook het mede bepalen van de strategische koers van het bedrijf reken ik hiertoe. Daarnaast is het van belang dat de financiële functie wordt ingevuld door gedreven professionals met kennis van zaken en gevoel voor de organisatie en de business. Het vermogen om de belangrijkste functionarissen binnen de financiële functie te selecteren, te boeien en te binden is essentieel. Het invullen van de rol van sparringpartner voor de CEO is een andere dimensie, evenals het uitstralen van autoriteit en stabiliteit tegenover andere stakeholders.

Naam: Han Schellekens
Geboortejaar: 1964
Opleiding: civiele techniek aan de TU-Delft, gepromoveerd aan de TU Delft op een lucht- en ruimtevaartonderwerp, MBA aan de Erasmus Universiteit Rotterdam korte carrière bij een lucht- en ruimtevaartinstituut in Duitsland.
Loopbaan: In 1995-2000 organisatieadvies bij Boer & Croon Amsterdam. In 2000- 2001 internet startup gericht op brandbuilding, strategie en technologie. In 2001-2004 zelfstandig adviseur en interimmer. Vanaf eind 2004 werkzaam als CFO bij Asito Dienstengroep
Omzet: 600 miljoen euro
Aantal FTE: 52.000
Werkweek: 50 tot 60 uur
Hobby’s: alles rondom het huis, klussen en tuinieren; beetje sport, hardlopen en af en toe voetballen

Asito Dienstengroep is met circa 52.000 medewerkers een van de grootste facilitaire dienstverleners van Nederland. Het schoonmaakbedrijf Asito in 1952 met slechts zes medewerkers opgericht door Joop van Riemsdijk, telt nu 12.500 medewerkers. Naast het leveren van schoonmaak- en aanverwante facilitaire diensten heeft Asito Dienstengroep ook een eigen uitzendbureau Timing en levert het HR-diensten, zoals payrolservices via dochter Persoonality. In 2006 nam de onderneming Thuiszorgservice Nederland (TSN) over, sindsdien volgden er meer overnames en samenwerkingsverbanden in de thuiszorg. Voor Asito is de thuiszorg een duidelijke groeimarkt. Asito Dienstengroep is nog steeds voor honderd procent een familiebedrijf, de aandelen zijn thans in handen van de dochter van de oprichter, Monique van Riemsdijk.