Komt Prinsjesdag met geïntegreerd overlevingsplan?

De enige corona-uitweg is te investeren in de economie van morgen. Waarom gebeurt dat nog niet?

Een serie blogs over strategie, ondernemerschap, overleven, IT, & financiering.

Sinds het begin van de coronacrisis kiezen het kabinet en De Tweede Kamer ervoor om silosteun te verstrekken per ministerie, per sector en per doelgroep, en om via vage criteria, via oude economieprocessen, via innovatiefondsen als NL-invest en het recent aangekondigde miljarden Hoekstra en Wiebes-fonds (het Nationaal Groeifonds), geld te stoppen in “innovatieve ideeën”. Dat is niet slim. Het is veel beter om vanuit een geïntegreerde aanpak gericht te investeren in kansrijke ondernemingen en vooral kansrijke ondernemers.

Door Tony de Bree. Hij is auteur van ‘Overlevingsstrategie voor startups‘, ‘De scale-up blueprint’ en ‘Kan het vliegen?’. Sinds 1997 spot hij succesvol bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal. Hij is ICT-lid in RvC’s en werkte bij ABN AMRO, als Dragon bij corporate venturing en als global splitsingsmanager KYC.

Het doel van de steunpakketten

Het kabinet heeft vanaf het begin als doel gesteld om “zoveel mogelijk banen” te redden. De vorm die daarvoor werd en wordt gekozen is het grotendeels vergoeden van ‘oude normaal’ vaste banen tot een maximum van 10.000 euro per persoon. Een gigántisch bedrag per vaste baan, als je dat berekent over de periode van maximaal een jaar. Zoals al eerder is geconstateerd, gaat het en ging het daarbij vaak om zogenaamde zombiebanen in zombiebedrijven. Financieel, economische en sociaal dus zónde van het geld.

Veel van die banen verdwijnen namelijk toch. Waarom? Omdat het vaak gaat om gedeeltelijke of structurele vraaguitval. En die vraag komt in veel gevallen niet meer terug. Omdat de betrokken producten en of diensten niet meer relevant zijn. En dat ook niet meer zullen worden.

Zinloze silo-steun

Daarbij kiest men per ministerie voor een sector gerichte en/of een doelgroepgerichte benadering. Criterium daarbij is grote bestaande sectoren (dat wil zeggen met grote corporates) en/of sectoren met een sterke lobby. Aangezien men geen onderscheid maakt tussen kansrijke en niet kansrijke ondernemingen en ondernemers, is die steun sympathiek, maar praktisch gezien meer een vorm van dure inkomenssteun, dan een vorm van zinvol investeren in een nieuwe duurzame economie.

De opportuniteitskosten van de huidige steun

Als je het goed bekijkt zijn de opportuniteitskosten van deze vorm van steun verlenen en investeren enorm. Met datzelfde geld kan je bijvoorbeeld mensen gerichte inkomenssteun geven, op grote schaal gericht individueel en persoonlijk om- en bijscholen met blended learning, en gericht investeren in echt levensvatbare ondernemingen en ondernemers in een nieuwe duurzame economie zoals Planbureau voor de Leefomgeving heeft aangegeven.

Wat is echt nodig om de Nederlandse economie sterker uit de crisis te laten komen?

Wat een veel effectievere en een veel efficiëntere aanpak zou zijn is om allereerst vanuit een realistische overlevingsstrategie voor de BV Nederland een integrale aanpak te definiëren en uit te werken op basis van het investeren in kansrijke ondernemingen en ondernemers en in gerichte omscholing richting nieuwe banen en nieuw werk.

Daarbij hoort ook dat er structureel onderscheid wordt gemaakt tussen inkomenssteun en bedrijfsfinanciering. De realiteit is dat er nooit meer een situatie van volledige werkgelegenheid zal ontstaan in termen van een vaste baan voor iedereen.

Het is dus veel zinvoller om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland voldoende inkomen heeft om te kunnen leven en gericht te investeren in kansrijke ondernemingen en ondernemers. Het probleem daarbij is wel dat de overheid en de commissies van ex-politici en ouderwetse economen en andere bekende Nederlanders keer op keer hebben aangetoond dat ze ongeschikt zijn om de rol van professionele investeerder succesvol op zich te nemen. Of het nu om corporates als ABN Amro of KLM gaat, of om kansrijke startups en scale-ups.

Dus er dient éérst een geïntegreerde en consistente overlevingsstrategie voor de BV Nederland te komen. Pas als dat is gelukt, kunnen we weer op een duurzame manier gaan groeien, zonder ’traditioneel’ te groeien. Dus eerst overleven, dan weer groeien.

Als je de uitgelekte plannen voor Prinsjesdag ziet, vrees ik het ergste, maar je weet maar nooit.

Andere blogs in deze serie:

(foto: Lucien Lumumba, Unsplash)

Gerelateerde artikelen