Stampij over salaris (column)

“Bill, waarom verdien jij 100 maal zoveel als ik?” vroeg een steward van een luchtvaartbedrijf op een openbare vergadering aan zijn directeur. Daarop antwoordde deze: “George, wij verdienen allebei evenveel. Namelijk een marktconform salaris.”

In een land dat overvloeit van de beleidsmakers, overlegorganen en regulateurs zijn markten en de daarbij behorende uitkomsten verdacht. Binnen onze mediademocratie moet dan voor de publieke tribune van de belangengroepen worden gespeeld en het is gemakkelijk scoren tegen een ploeg die uit slechts enkele mensen bestaat.

De voortdurende aantasting van persoonlijke vrijheden en eigendomsrechten creëert echter noch waarde noch gemoedsrust.

WAARDE
Onze samenleving kan alleen blijven voortbestaan indien voortdurend economische waarde wordt toegevoegd. Aandeelhouders spelen een belangrijke rol bij het bewaken van toegevoegde waarde. Zij zullen moeten ingrijpen als waardevernietiging dreigt door het wegvloeien van geld waar geen opbrengsten tegenover staan.

De salarissen van topmanagers moeten worden vastgesteld door de aandeelhouders. Doen die aandeelhouders hun werk niet goed, dan geldt eigen schuld, dikke bult. Deze regel is ook van toepassing als overheden de rol van aandeelhouder vervullen.

Als Exxon-baas Raymond 38,1 miljoen dollar ontvangt, doen aandeelhouders er goed aan op zoek te gaan naar iemand die het werk voor 35 miljoen wil uitvoeren.

DUISTER MENGSEL
Het combineren van aandeelhouderschap met politiek levert een duister mengsel op. Voor bestuurbaarheid is helder zicht noodzakelijk. Daartoe is de scheiding der machten een eerste stap.

Het is goed dat staat en godsdienst gescheiden optrekken en dat geldt ook voor staat en economie. Markten zorgen voor dynamiek. Zo kan worden geprofiteerd van het feit dat prijzen niet overal gelijk zijn. Mondialisering en vrijhandel verhogen de welvaart.

Vreemdelingen zijn welkom als zij een bijdrage leveren aan hun omgeving. Daardoor ontstaat waarde. Als de innige contacten tussen grote ondernemingen en de politiek verbroken worden, ontstaan er kansen voor nieuwe toetreders die met nieuwe inzichten andere wegen willen bewandelen.

Ook kunnen tot dusver beschermde markten verder worden gedereguleerd. De grote ondernemingen geven een goed voorbeeld. Op dit moment stijgt het aantal buitenlanders dat een Nederlandse onderneming leidt snel.

Als Nederlanders te duur worden, is dat een goede reactie. Het vermeende probleem van de politiek wordt door de markt opgelost. Politieke babbelkousen zijn daar niet bij nodig. Wat wel nodig is zijn persoonlijke vrijheden en goed beschermde eigendomsrechten.

Jan Vis