Sneller en gemakkelijker schrijven!

Voorbereiden van de schrijfklus

Begin niet zomaar te schrijven, maar bereid een schrijfklus goed voor. Hoe meer tijd je daarin stopt, hoe vlotter het eigenlijke schrijven gaat. Zorg er allereerst voor dat je helder hebt wát je moet schrijven. Wat is de aanleiding, het doel, wie gaat de tekst lezen en hoe lang moet hij worden?

Maak daarna een tekstopbouw. Voor een uitgebreide e-mail is dat een steekwoordenlijstje, maar voor een rapport een complete inhoudsopgave. Zet alvast enkele steekwoorden onder de kopjes. Met een tekstopbouw kun je je tijdens het schrijven volledig concentreren op het verwoorden van je gedachten.

Eerste versie schrijven

Bij de eerste versie gaat het erom dat de inhoud op papier komt te staan. Beschouw deze versie als een kladtekst, maar volg wel steeds je tekstopbouw. Schrijf zonder kritisch te zijn en houd de vaart erin. Let dus niet op zinsbouw en spelling. Schrijf eventueel halve zinnetjes of alleen maar losse woorden. Als een woord je niet te binnen wil schieten, zet dan twee vraagtekens op die plaats en ga door.

• Negeer een stroeve aanloop

Laat je niet afschrikken door een koude start en ga gewoon aan de slag. Wacht in elk geval niet af tot je inspiratie krijgt. Inspiratie ontstaat meestal pas tijdens het schrijven.
Lukt het echt niet, schrijf dan eerst over iets heel anders, bijvoorbeeld over je vakantieplannen. Als je lekker op gang bent gekomen, stap je over op de eigenlijke tekst. Je kunt ook beginnen met steekwoorden of halve zinnen. Ga daar gerust een tijdlang mee door. Ongemerkt raak je op dreef en verschijnen de volzinnen.

• Begin niet bij het begin

Waarom zou je vooraan beginnen als je een tekstopbouw hebt? Maak het jezelf gemakkelijk en draai eerst warm met een eenvoudiger gedeelte. Zodra je goed op weg bent, stap je over op een lastiger deel. Je zult zien dat het dan gemakkelijker gaat. Bovendien geeft het een fijn gevoel als je al een stuk tekst hebt geproduceerd.

• Als je echt niet verder komt?

Je kunt een schrijfblokkade opheffen door hardop te verwoorden wat je wilt schrijven. Of vertel het een ander. Probeer stukje bij beetje tot een goede formulering te komen. Ga desnoods ijsberen. Zo orden je je gedachten en zet je deze om in woorden. Zodra je iets helder kunt denken, kun je het ook helder opschrijven.

Afstand nemen

Je schrijft het beste als je denkt vanuit de positie van de lezer. Dat lukt beter naarmate je meer afstand hebt genomen van je tekst. Leg daarom de eerste versie een poos weg. Moet je tekst dezelfde dag nog de deur uit, gebruik dan bijvoorbeeld de lunchpauze om afstand te nemen. Of ga tussendoor even iets anders doen, zodat je met je gedachten op een ander spoor komt.

Tweede versie schrijven

Na het afstand nemen, herschrijf je de eerste versie. Bekijk de zinnen een voor een. Maak ze goedlopend, bondig en prettig leesbaar. Omdat je de inhoud al hebt, gaat dit sneller en gemakkelijker dan wanneer je alles tegelijk had gedaan. Je kunt je nu immers helemaal op deze aanpassingen concentreren.

Als je in verschillende rondes werkt, wordt schrijven voortaan een inspirerende en creatieve bezigheid, die je energie oplevert. Dus … veel plezier met je volgende schrijfklus!

Mariët Hermans – Tekst en Training