De 25 machtigste commissarissen van Nederland zijn nog lang niet klaar voor de nieuwe gedragscode. Dit blijkt uit een onderzoek van het tijdschrift Intermediair. In 2005 wordt de code-Tabaksblat van kracht, waarbij commissariaten beperkingen opgelegd krijgen.
De stroom inkomende facturen bij grotere Nederlandse bedrijven zorgt voor een kostenpost van honderdduizenden euro's. De meeste bedrijven kunnen deze kosten echter gemakkelijk terugdringen door een betere 'invoice processing'. Dit blijkt uit het IP Marktonderzoek 2004 van Basware, een leverancier van software voor de verwerking van inkomende facturen.
Aan het aantal C's in het bedrijfsleven lijkt geen einde te komen. De klassieke trits CEO, CFO en CCO is de laatste jaren uitgebreid met de COO (Chief Operations Officer, de CIO (Chief Information Officer) en nog wat Chiefs. Vaak gaat het om fantasietitels, in het leven geroepen om de eerzucht van mensen binnen een bedrijf te stillen, en baasjes het gevoel te geven dat ze heuse bazen zijn. Maar soms gaat er achter die functieaanduiding nog een leidinggevende functionaris schuil ook.
Of het nu komt door Sarbanes-Oxley (SOX), de International Financial Reporting Standards (IFRS) of door de code-Tabaksblat, CFO's krijgen met steeds meer wetten en regels te maken die een betere bestuur ofwel 'corporate governance' moeten bevorderen. Soms gaat het om gedragsregels, soms om bepalingen op het vlak van de interne rapportage of de externe verslaglegging.
"Het Amerikaanse Sarbanes-Oxley is harde wetgeving. Er bestaat geen enkele mogelijkheid voor het beurs- en bedrijfsleven om af te wijken van de regels. Tabaksblat daarentegen houdt door middel van de pas-toe-of-leg-uit regel, rekening met de structuur van de vennootschap. Daarnaast wordt Corporate Governance in Nederland beredeneerd vanuit principes. In de VS is het systeem rulebased, alles moet er gaan volgens de letter van de wet. In zoín situatie krijg je altijd te maken met allerlei slimme juristen en advocaten die onder de regels uit proberen te komen."
De IT-industrie schrok op toen publicist Nicholas Carr enkele maanden geleden in de Harvard Business Review een artikel publiceerde met de omineuze kop 'IT doesn't matter'. IT wordt, zegt Carr, net als eerdere technologische innovaties (zoals elektriciteit, spoorwegen, noem maar op) in hoog tempo een massa-artikel, een 'commodity'. Het wordt een infrastructurele technologie waarmee amper nog concurrentievoordeel valt te behalen, eerder een 'necessity' dan een 'advantage'.
Het lijkt wel theoretische natuurkunde, de waardering van bedrijven. Veel fusie- en overnameadviseurs en andere deskundigen doen er hooggeleerd en moeilijk over, met waarderingsmethoden zoals de discounted cash flow-methode en de 'real options theory'. Maar is er niet een veel simpeler methode?
Inkoopprocessen worden zo complex en cruciaal dat CFO's zich er steeds meer mee gaan bemoeien. Maar zelf onderhandelen doen ze niet. Aan hen de taak om scenario's door te rekenen, te plannen en het bedrijf zodanig aan te passen dat er minimale goederen en diensten nodig zijn.
Met steeds strakker wordende accountingregels en het vervolgen en mogelijk opsluiten van de managers die deze regels overtreden, wordt het paard achter de wagen gespannen. De schade is immers al aangericht. Daarnaast is het onwaarschijnlijk dat alle zich misdragende managers altijd zullen worden gepakt. Toch moet er iets gebeuren, want het tempo waarin de financiële schandalen zich aaneenrijgen neemt steeds meer toe. Het is daarom beter om naar preventie te kijken. Zoals door de invoering van beyond budgeting
Onlangs is een Amerikaans bedrijf dat een IT-klus in India liet uitvoeren, bestolen door een van de werknemers ter plaatse. Jolly Technologies, een divisie van het Amerikaanse bedrijf Jolly Inc. dat software maakt voor de vervaardiging van labels, meldde dat in een onderzoeks- en ontwikkelcentrum in Mumbai delen van de broncode en vertrouwelijke documenten zijn ontvreemd.
Softwaremaker Microsoft is een ambitie armer. Een eerder als cruciaal omschreven onderdeel van het nieuwe besturingssysteem, codenaam Longhorn, is niet op tijd klaar en komt later op de markt.
De afgelopen jaren waren de investeringen in IT minimaal, nu is veel apparatuur en software simpelweg verouderd. Daardoor ontkomen bedrijven er niet aan om spullen te vervangen. Dat concludeert onderzoeksbureau The Yankee Group op basis van een onderzoek onder zo'n elfhonderd IT-beslissers.
Innovatie is het nieuwe toverwoord. Daar hangt onze toekomst van af. Het gebrek eraan verklaart de duur en diepgang van de economische dip. Maar innovatie is niet gemakkelijk. Het lijkt een onbeheersbaar proces, meer geluk dan wijsheid. Toch is dit beeld pessimistisch.
Organisaties onderkennen de toenemende noodzaak tot veranderen om zo de concurrentie voor te blijven. Ze besteden veel tijd en energie aan vernieuwing en het optimaliseren van bestaande bedrijfsprocessen. Opmerkelijk genoeg blijft één bedrijfsproces vaak buiten beschouwing: het veranderen zelf. Terwijl hier nog veel te verbeteren en te besparen valt. Sterker nog, het blijkt mogelijk 25 procent meer rendement uit veranderingen te halen door het verandermanagement te professionaliseren.
Hoe kom je als bedrijf tot performanceverbetering? Niet door het budgetteren tot strategie te verheffen, en ook niet door blind te vertrouwen op een of andere scorecard. Nee, door gemeenschappelijke waarden. Er moeten andere - zachtere - criteria komen om de prestaties van de onderneming te meten en te verbeteren. Dit zegt Frank Buytendijk, research vice president van Gartner Research.
De queeste naar waarde is ongetwijfeld aangevangen bij het ontstaan van het menselijk leven. Over de resultaten kunnen we niet ontevreden zijn. Gemiddeld genomen leven we niet alleen langer en gezonder, maar ook onder veel betere omstandigheden dan onze voorouders. Die zoektocht naar economische waarde gaat wel met veel vallen en opstaan, en daarbij komt duidelijk naar voren dat opstaan geen vanzelfsprekendheid is.
Delft Instruments zat lange tijd vastgeroest op de beurs. Chronische onderwaardering spoorde aandeelhouders aan om het bedrijf serieus naar delisting te laten kijken. AlpInvest toonde zich een ware reddende engel voor de exit. En passant kan de rode loper uit voor het acquisitietraject.
AlpInvest zegt bij monde van partner buy-outs Alexander van Wassenaer kleine en middelgrote beursgenoteerde ondernemingen te volgen. "Bij Delft Instruments vielen ons een paar dingen op. Allereerst: dit management heeft een bijzonder goede trackrecord, na de komst van De Groot en Dekker is de winst sterk gegroeid. Ten tweede: ondanks de sterk verbeterde performance is de ondernemingswaarde nauwelijks gestegen. Drie: in hun niches behoren ze wereldwijd tot de top-drie. Het is derhalve een zeer sterke onderneming in wat kleinere markten."
Volgens Paul Andriessen, analist bij SNS Securities, was de delisting niet nodig. Hij vindt ook het bedrag dat per aandeel is betaald te laag. "De stelling dat aanvullende acquisities slechts met een aandelenemissie konden worden gefinancierd, komt louter voort uit de overmatige solvabiliteitseis die de onderneming zichzelf heeft opgelegd.
Al gehoord van de Societas Europaea? Dat is de rechtsvorm die binnen de Europese Unie als het Europese vehikel bij uitstek zou moeten gaan fungeren voor cross border opererende ondernemingen. Afgekort tot simpelweg SE, ook wel de Europese NV genoemd. Sinds 8 oktober 2004 kan een SE als rechtsvorm worden gebruikt.
Achter de pui van het pand aan de Vijzelstraat nummer 20 wordt het nooit meer zoals vroeger. Sinds kort heeft bijna iedereen wel een nieuwe collega, een nieuwe functieomschrijving of een nieuwe werkplek. Integratie en reorganisatie zijn sinds half maart de toverwoorden binnen Binck NV, de nieuwe combinatie van AOT en Binck. Er wordt druk geïntegreerd, afgestoten, uitgebreid en geïnnoveerd en niet zonder resultaat. Maar het vernieuwde Binck moet volgens CFO Thierry Schaap nog wel enkele colletjes nemen.
Het interne rapportageproces staat bij veel organisaties in de belangstelling. Niet in de laatste plaats door de komst van IFRS. Veel financieel managers overwegen de overstap naar een nieuw consolidatiepakket. Maar kijk, voordat u die stap neemt, nog eens goed naar de huidige middelen. Het probleem zit hem vaak niet in hoe u de informatie vraagt, maar in welke informatie u vraagt. Een corporate taxonomy wijst vaak de weg naar consistentere en betrouwbaardere informatie.
Er wordt nogal eens verondersteld dat de grootste uitdaging van de code-Tabaksblat erin bestaat het risicomanagement op orde te brengen. Maar implementeren van risicomanagement is meer dan het voldoen aan wetten en regels. Het vraagt om verankering van de risicomanagementfunctie in de organisatie en om cultuurverandering: 'in control' willen zijn, niet omdat het moet, maar omdat het beter is.
Het woord hedgefonds alleen al zal menig CFO doen schrikken. Dat zijn die Amerikaanse investeerders die mijn koers in elkaar gaan drukken, wordt er al snel gedacht. Terwijl investeringen in hedgefondsen de laatste jaren aanzienlijk betere rendementen hebben laten zien dan de aandelenmarkten.
Toen een middelgroot Nederlands pensioenfonds zijn investering in een bedrijfspand na faillissement van de aannemer in gevaar zag komen, besloot het een advocaat in te schakelen. Het werk werd aanbesteed, overigens tot grote ergernis van diverse regionale kantoren.
Megaprojecten zijn vrijwel synoniem met budgetoverschrijdingen. En de projectleiders worden maar al te vaak afgeschilderd als onnozele en ondeskundige prutsers. Ten onrechte, zegt Eric Kemperman, manager Projectbureau van het nieuwste megaproject van Nederland, Maasvlakte 2. "Het echte verhaal blijft te vaak onderbelicht. Het is ook zo gemakkelijk om straffeloos te schrijven dat het ene megaproject weer duurder is geworden en het andere weer te laat wordt opgeleverd."
De meeste bedrijven die per 2005 overstappen op IFRS zijn nog druk bezig met de conversie. Dat gaat lang niet altijd zonder slag of stoot. Hoe stoomt u uw bedrijf het beste klaar voor IFRS? En hoe kunt u een conversietraject dat onvoldoende voortgang boekt weer vlottrekken?
Het beoordelen van de accountant bij beursgenoteerde ondernemingen (door het bestuur en de auditcommissie) krijgt wettelijke status doordat de wetgever in boek 2 BW de code-Tabaksblat gaat volgen. Dit is een goede zaak. Door navolging, gewoonte en jurisprudentie zullen ook niet-beursgenoteerde ondernemingen met deze wetgeving te maken krijgen. Beoordeling van de accountant zal daarmee eindelijk gemeengoed worden. Te betreuren valt alleen dat er geen betere beoordelingsgrond is gekozen.
Ondernemingen zijn zoekende welke richting ze op moeten. Er is wel overdreven veel aandacht voor de risico's van het ondernemerschap, maar het ontbreekt aan nieuw elan. De balans tussen kansen en bedreigingen en tussen risico en rendement is zoek.
De controller die met zijn tijd meegaat, moet verstand van zaken hebben. De boekhouder heeft afgedaan. Hij moet financieel creatief zijn en verstand hebben van ICT. En hij moet met mensen kunnen omgaan. Want de wereld verandert en de controller dient mee te veranderen, zo bleek tijdens de Controllersdag 2004.
Meld je aan voor de nieuwsbrief Ontvang waardevolle artikelen, checklists, interviews en whitepapers in je mailbox.
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur Partner Manager
0628068433 daancommandeur@sijthoffmedia.nl