Hoe diep wordt de recessie?

11 mei 2020

"Dit is de tijd om te gaan investeren in je bedrijf." Econoom Mathijs Bouman.

In een webinar van Alex van Groningen in samenwerking met Oracle gaf econoom Mathijs Bouman zijn economische outlook voor 2020/2021.

“Het ging zo goed eind januari,” begon Bouman zijn analyse. “Er waren wel wat problemen met stikstof en klimaat, maar over de linie ging het erg goed. Klaas Knot, niet het grootste lachebekje, zei zelfs “Nederland krijgt een negen.” En het gaat al langer goed. Vanaf 2014 hebben we onafgebroken groei gehad. Geen uitbundige groei, maar toch. Zo’n lange periode van groei hebben we nog nooit gezien. Ook ongekend was dat er meer vacatures dan werklozen waren. En niet belangrijk: de schatkist stond er florissant voor. Dat gaat ons nu helpen.”

De crisis die we nu ervaren is van een hele andere aard dan de kredietcrisis en de eurocrisis. De volgende factoren maken het uniek volgens Bouman:
? De economie is niet de oorzaak.
? Het gaat allemaal veel sneller naar beneden.
? De dienstensector gaat tegelijk met de industrie omlaag.
? Het MKB en het grootbedrijf lijden allebei tegelijk.

Scenario's

“Normaal is het een soort estafette, maar nu komen de problemen tegelijk,” aldus Bouman. “De industrie wordt getroffen door de internationale problemen, de horeca is tot stilstand gekomen, diensten nemen af, en we zitten al in een recessie. Wordt al een vrolijk verhaal, zo toch? We gaan nog even door.” Hieronder de scenario's van de Nederlandsche Bank en de CPB:

“Vijf procent krimp na zes maanden lock down. Dat kan nog erger worden als het gekoppeld wordt aan een bankencrisis,” vervolgde Bouman. “Internationaal verwachten we krimp van de wereldeconomie met drie procent. Dat hebben we nog nooit meegemaakt. De economen van de EU zijn ook aan het rekenen geslagen en verwachten de diepste recessie in het bestaan van de Unie.”

Kortom, het gaat er heftig aan toe. Wel wordt een snelle rebound in 2021 voorzien. Bovendien kan Nederland het hebben met het begrotingstekort. Er zullen geen solvabiliteitsproblemen ontstaan. Dat is wel anders voor veel andere Europese landen.

Corona als bezem door de kast?

Is dit niet een kans om de economie structureel te veranderen? vraagt een deelnemer. Bouman moet hier niks van weten. “We moeten al blij zijn als we een baan hebben en ondernemers weer geld verdienen.” Daarom vindt hij het ook geen goed idee om Booking.com overheidssteun te ontzeggen omdat het bedrijf nauwelijks belasting betaald in Nederland. “Als we dit een probleem vinden, hadden we dat moeten aanpakken. Niet opeens nu we ze bij de ballen hebben. De steunregelingen – met name de NOW – zijn bedoeld om massa-ontslagen te voorkomen. Booking.com heeft 5000 mensen in dienst, dus ik vind het niet zo’n slechte deal. KLM is een ander verhaal: daar mag de overheid wel eisen stellen.”

Bouman voelt er ook niks voor om het kaf van het koren te gaan scheiden bij het verlenen van noodsteun. “Er zijn drie soorten bedrijven. Bedrijven met een buffer, oftewel gezonde bedrijven. Die willen we niet helpen, want ze hebben kapitaal. Dan zijn er bedrijven die geen buffer hebben omdat ze alles als dividend hebben uitgekeerd. Die willen we ook niet helpen. Tot slot zijn er bedrijven die geen buffer hebben, omdat het niet goed met ze gaat. Die gaan we wel helpen, terwijl ze anders misschien zouden omvallen. Daarom is het gevaarlijk om onderscheid te maken: je hebt grote kans de verkeerde bedrijven overeind te houden.”

Tot slot, wat moeten bedrijven nu doen? “Maak een pitstop,” luidt het advies van Bouman. “De economie ligt stil, dus je hebt weinig verloren meters. Dit is de tijd om te gaan investeren in je bedrijf. Stuur je mensen op cursus. Dit lijkt tegennatuurlijk, en makkelijk is het ook niet, maar je bedrijf klaar maken voor wanneer het herstel komt is wel het beste dat je nu kunt doen.”