Ziekenhuizen stabiel, met reden tot zorg

De financiële gezondheid van Nederlandse algemene ziekenhuizen is in 2019 nagenoeg stabiel gebleven. Het gemiddelde rapportcijfer bedraagt een 7,3, een kleine daling van de 7,4 van 2018. Toch kampt de sector met aanhoudende onderliggende problemen en zijn de benodigde investeringen om de ziekenhuiszorg toekomstbestendig te maken en betaalbaar te houden door de coronapandemie urgenter dan ooit. Dat concludeert de jaarlijkse Benchmark Ziekenhuizen vandaag op basis van de financiële performance van alle 64 algemene ziekenhuizen, opgesteld door van BDO Accountants & Adviseurs.

Het gezamenlijke resultaat van de ziekenhuissector bedroeg 278 miljoen euro in 2019, twee miljoen meer dan een jaar eerder. Het gemiddeld rendement bleef net als vorig jaar op 1,5 procent steken. Ook de liquiditeit bleef stabiel op 1,24. De solvabiliteit steeg verder naar 29 procent, een toename van anderhalf procentpunt. Opvallend was de flinke stijging van de kosten voor personeel dat niet in loondienst werkt, met name bij de kleinere en middelgrote ziekenhuizen. Deze stegen van 415 miljoen euro in 2018 naar 439 miljoen euro in 2019. Dit kan erop duiden dat de personele buffers bij de ziekenhuizen zelf steeds krapper worden.

Problemen in het verschiet

Ziekenhuizen zijn in 2020 geconfronteerd met onvoorziene uitgaven aan zorg voor coronapatiënten, terwijl andere zorg is uitgesteld. Het stelt ziekenhuizen voor grote financiële uitdagingen en het is nog maar de vraag of zij, ondanks de steunregelingen, volledig gecompenseerd zullen worden voor deze extra kosten, aldus het rapport.

Ondanks de stabiele financiële positie van ziekenhuizen in 2019 ziet het rapport drie belangrijke belemmeringen voor de transformatie op het gebied van samenwerking, digitalisering en innovatie vanuit het relatief nieuwe gezondheidsdenken in de zorg stagneren:
– de zeer beperkte investeringscapaciteit van ziekenhuizen
– de primair productiegedreven zorgbekostiging
– de complexe en niet-transparante verhoudingen tussen medisch specialistische bedrijven (Msb’s) en ziekenhuizen.

Oplossing in vier stappen

Het rapport noemt ook vier belangrijke punten die de transformatie van de zorgsector mogelijk moet maken.

1. Maak duurzaam businessmodel topprioriteit.
2. Versterk samen de investeringscapaciteit.
3. Add-ons in plaats van een compleet nieuw stelsel.
4. Msb’s moeten minder complex en meer gelijkgericht worden.

Het rapport is online aan te vragen.

(bron: BDO; foto: Javier Matheu, Unsplash)