Veranderingsmanagement: onmisbaar gereedschap

Veranderingsmanagement. Dat vak begint op een enkele controllersopleiding langzamerhand de aandacht te krijgen die het verdient. Maar dan nog mondjesmaat, zo constateert Boersma. Hij studeerde economie aan de Erasmus Universiteit, zat voor ontwikkelingsprogramma’s in Midden-Amerika en leidde een familiebedrijf. Daarna was hij financieel directeur in de varkensverwerkende industrie, waarop hij besloot als interim-controller zelfstandige te worden.

Hij leerde het klappen van de zweep wat betreft veranderingsmanagement in opdrachten bij gerenommeerde organisaties zoals IHC Caland, ECT, DSM, Campina en de gemeente Amsterdam. Hij volgde postdoctoraal de controllersopleiding. Boersma komt veelal bij organisaties binnen voor tijdelijke vervanging, maar die vervanging is niet voor niets. ‘In 99 procent van de gevallen speelt er een ingrijpend veranderingstraject.’

Inbedding
Denk aan het neerzetten van een accounting house of een financial service center, het standaardiseren van werkzaamheden, de implementatie van SAP-systemen, het bewerkstelligen van een andere werkhouding, het ineenschuiven van afdelingen, enzovoorts… Boersma: ‘Je kunt in dergelijke gevallen vanuit de klassieke controllersrol kijken naar puur en alleen de techniek, maar daar kom je niet ver mee. Inbedding in de organisatie is onmisbaar. Dat bekent als basis dat je gevoel moet hebben voor de situatie. Is een organisatie murw geslagen door eerdere veranderingen, dan zul je moeten wachten tot de tijd rijp is. Dat betekent dan even afstand nemen van de techniek en eerst de organisatie en zijn verhoudingen induiken om begrip en participatie te verkrijgen. Gelijk hebben en gelijk krijgen, zijn twee verschillende zaken.’

Bewust
Invoelen in verandering kan beter als je hebt gezien hoe veranderingen mis kunnen gaan, is de stelling van Boersma. ‘Je moet fouten bewust hebben meegemaakt in andere veranderingstrajecten en daarvan hebben geleerd. Ervaringen delen met andere controllers die aan het hoofd van veranderingen hebben gestaan, kan helpen je inlevingsvermogen te versterken. Het zou dan ook goed zijn veranderingsmanagement in te voegen in de permanente educatie. Geef er maar PE-punten voor.’

Vooral omdat financials van oudsher geneigd zijn de financiële kant van de zaak, de vaktechniek, op te zoeken. Terwijl aan iedere implementatie van bijvoorbeeld een SAP-systeem of een Balanced Scorecard ook een menselijke kant zit. ‘Je kunt niet één radertje in beweging zetten, zonder dat de andere ook gaan draaien. Ik mis dat bewustzijn nog wel eens in het vakgebied.’