Strenge regelgeving voor online platforms van kracht

Onlinemarktplaatsen moeten meer informatie inwinnen én publiceren over de bedrijven (handelaren) op hun platform. Ook moeten digitale diensten regels voor het verwijderen van informatie of gebruikersaccounts uitgebreider uitleggen aan gebruikers.

Dit zijn enkele bepalingen uit de Digital Services Act (DSA), die in heel Europa van kracht gaat worden. Over een jaar, op 17 januari 2024, geldt de DSA voor veel gebruikte onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, platforms om content te delen en online reis- en accommodatieplatforms.

Het gaat om populaire platforms als Facebook, Instagram, TikTok en YouTube, maar ook om online marktplaatsen, platforms voor pornografie, en platforms voor reizen met veel gebruikers in de hele EU. Daaronder zijn ook in Nederland gevestigde bedrijven als Bol.com, Booking.com en Marktplaats.nl.

Vanaf vandaag moeten platforms en diensten al informatie over het aantal actieve gebruikers op hun website publiceren. Hiermee kan de Europese Commissie de allergrootste digitale diensten, met maandelijks gemiddeld 45 miljoen gebruikers, gaan aanwijzen. Voor deze diensten gelden later dit jaar ruimere verplichtingen, zoals jaarlijkse beoordelingen van de risico’s van schadelijke onlinepraktijken op hun diensten.

Ook verplicht de DSA straks aanbieders van digitale diensten om bij het modereren van inhoud rekening te houden met de grondrechten van gebruikers én ze hier uitgebreider over te informeren. Digitale aanbieders moeten daarom het verwijderen van informatie of gebruikersaccounts beter uitleggen.

Via de DSA wordt het online platforms verboden om nog langer advertenties te personaliseren op grond van bijvoorbeeld geloofsovertuiging of seksuele geaardheid. Minderjarigen zijn straks bovendien extra beschermd tegen gepersonaliseerde advertenties. Dat moet eraan bijdragen dat ze geen ongepaste reclame te zien krijgen.

Daarnaast biedt de DSA ook de mogelijkheid om burgers beter te beschermen tegen desinformatie, nepnieuws en schendingen van grond- en mensenrechten. De allergrootste online platformen en zoekmachines moeten namelijk maatregelen nemen om risico’s van hun dienstverlening voor onder andere de samenleving en de democratie te verminderen. Daarnaast bevordert de DSA transparantie. Door rapportageverplichtingen en de toegang tot data voor onderzoekers beter te regelen, krijgen we meer inzicht hoe grote platformen werken.

De Europese Commissie houdt straks toezicht op naleving van de DSA door grote online platformen en zoekmachines. De bedrijven betalen zelf via een heffing voor dit toezicht. De lidstaten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de overige digitale diensten.