Oude schoenen niet wegdoen

Banken willen onze oude schoenen weggooien, voordat we nieuwe hebben. Zij dringen er bij de politiek op aan om een aantal huidige betaalproducten over twee jaar bij wet te laten verdwijnen. Één van die producten is incasso. De banken hopen en rekenen erop dat de Europese politiek dit jaar nog dat besluit neemt. Zij hebben een Europees incassoproduct ontwikkeld en de ondersteuning daarvan, naast de nationale varianten, brengt extra kosten met zich mee.

Maar het Europese incassoproduct, de SEPA Direct Debit, wordt pas eind dit jaar geïntroduceerd. Vreemd, dat banken nu al zekerheid willen hebben over het afschaffen van de bestaande producten, zonder dat er ervaring is met de nieuwe. En wat zou de politiek meer weten over de wenselijkheid ervan dan de klanten?

Het zou vreemd zijn wanneer de Europese politiek akkoord zou gaan met dit verzoek van de banken. Het verstoort niet alleen de directe marktwerking; de politiek zou door zo’n besluit zichzelf dwarsbomen in haar streven naar een Europese betaalmarkt. Indien het de banken toch lukt om in 2012 het huidige incassoproduct te laten verdwijnen, dan ontstaat er juist geen Europese betaalmarkt. De banken hebben namelijk verzuimd om op Europese schaal de noodzakelijke betaalalternatieven te ontwikkelen.

Zonder Europese alternatieven zullen bedrijven genoodzaakt zijn nationale producten te blijven gebruiken. Gevolg: er kan alleen worden gekozen tussen de banken die de nationale producten ondersteunen. De keuze blijft in Nederland beperkt tot drie banken: RABO, ING en ABN AMRO. Beperking van de keuze betekent de handhaving van de huidige hoge prijzen, inefficiëncy en slechte service. Alleen voor particuliere relaties lijkt het betalingsverkeer in Nederland efficiënt en goedkoop. Voor de zakelijke gebruikers van het betalingsverkeer is dat zeker niet het geval.

Wat zou de Europese politiek dan wèl moeten besluiten? De EC moet de banken dwingender sturen om een normaal pallet van Europese betaalproducten te ontwikkelen en zich daarbij te laten leiden door het belang van de klant. Naast een Europese incasso is er er behoefte aan twee andere betaalmogelijkheden: een electronische variant van de digitale nota en een Europese variant van de papieren acceptgiro.

In Europa zal een substantieel deel van de bevolking nog jaren niet elektronisch kunnen betalen, dat geldt ook voor Nederland. Pas als deze twee additionele Europese producten geïntroduceerd èn geaccepteerd zijn door de markt (te verwachten in 2014 – 2015), kan over een einddatum worden gesproken van de huidige nationale betaalproducten.

De ontwikkeling van één Europese betaalmarkt kan het betalingsverkeer echt goedkoop en efficiënt maken, beter dan dat het op dit moment is in Nederland.

Jaap Ringnalda is Manager Financial Services bij Orchard Finance Consultants in Maarssen. Orchard Finance Consultants is een onafhankelijk adviesbureau op het gebied van Cashmanagement, Treasury, Corporate Finance en Financial Control

Eerder verschenen in Het Financieele Dagblad van 13 augustus 2009. www.fd.nl