Het Dashboard van de BV Nederland – Januari 2014

Deze maand in het Dashboard van de BV Nederland aandacht voor het producentenvertrouwen, faillisementen in 2013 en de consumentenbestedingen.

Door Janine Baetsen, Senior Finance Specialist bij ConQuaestor.

Producentvertrouwen herstelt zich verder
De stemming onder ondernemers in de industrie is in januari 2014 opnieuw verbeterd. Het producentenvertrouwen steeg van 0,1 in december 2013 naar 0,7 in januari 2014. Na tweeënhalf jaar negatief geweest te zijn is de stemmingsindicator weer licht positief.
 
Producentenvertrouwen in Nederland 2013-2014
Periode – Producentenvertrouwen
Februari 2013     -3,6
Maart 2013         -4,8
April 2013           -5,6
Mei 2013             -4,2
Juni 2013            -4,1
Juli 2013             -3,5
Augustus 2013   -1,6
September 2013 -2,8
Oktober 2013     -0,5
November 2013  -0,4
December 2013  -0,1
Januari 2014        0,7
Bron CBS
 
Het producentenvertrouwen is een stemmingsindicator voor de industrie. Het cijfer is samengesteld uit drie deelindicatoren afkomstig uit de maandelijkse Conjunctuurtest van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het CBS vraagt ondernemers in de industrie maandelijks naar de verwachte productie in de komende drie maanden, hun oordeel over de voorraden gereed product en hun oordeel over de orderpositie.

De ondernemers waren in januari van dit jaar positiever over de verwachte bedrijvigheid dan in december 2013. Ook waren ze minder somber over hun orderpositie. Hun oordeel over de voorraden verslechterde daarentegen wel.

De bezettingsgraad van de Nederlandse industrie is voor het derde achtereenvolgende kwartaal opgelopen. In januari 2014 benutte de Nederlandse industrie 79,6% van de beschikbare productiecapaciteit. In april 2013 was dit nog 75,6%.

Record aantal faillissementen in 2013
Ondanks dat het vertrouwen onder producenten weer langzaam stijgt, is 2013 een zwaar jaar geweest voor de Nederlandse ondernemers. In 2013 zijn 10% meer faillissementen uitgesproken dan in 2012. De rechter sprak in 2013 12.306 faillissementen uit. Dit is het hoogste aantal sinds de start van de waarneming in 1951. Wel was de toename van het aantal faillissementen in de tweede helft van het jaar kleiner dan in de eerste helft. Dit blijkt uit recente cijfers van het CBS.

Het aantal bedrijven (excl. eenmanszaken) dat in 2013 failliet ging, steeg met 12% tot 8.275. Het totaal aantal bedrijven (excl. eenmanszaken) nam in dezelfde periode met 1% toe. Het aantal failliet verklaarde eenmanszaken daalde daarentegen met 5% tot 1.181, terwijl de populatie groeide met 5%. Verder nam het aantal faillissements-uitspraken voor particulieren met 9% toe tot 2.850.

Bij de bedrijven (excl. eenmanszaken) werden de meeste faillissementen uitgesproken in de handelssector. In deze bedrijfstak werden 1.854 faillissementen uitgesproken; 21% meer dan in 2012. De bouwsector is in 2013 ook hard getroffen. Daar gingen 1.367 bedrijven failliet, een toename van 13% ten opzichte van 2012. Procentueel was de stijging van het aantal faillissementen het grootst in de bedrijfstak informatie en communicatie. In 2013 gingen daar 378 bedrijven failliet; 50% meer dan een jaar eerder. Alleen in de industrie, financiële dienstverlening en ook in de bedrijfstak vervoer en opslag zijn iets minder bedrijven failliet gegaan.

Bestedingen nemen voor het eerst weer toe
Huishoudens hebben in november vorig jaar 0,2% meer uitgegeven aan goederen en diensten dan in november 2012. Hiermee is de eerste toename van de consumptie in tweeënhalf jaar gerealiseerd. Dit blijkt uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De consumptiecijfers zijn gecorrigeerd voor prijsveranderingen en veranderingen in de samenstelling van het aantal koopdagen per maand.

In november van 2013 besteden huishoudens 4,6% meer aan duurzame goederen dan een jaar eerder. Vergeleken met november 2012 kochten consumenten vooral veel meer nieuwe auto’s. Wel moet opgemerkt worden dat het niveau van de autoverkopen in de laatste maanden van 2012 relatief laag was.

Ook kleding en schoenen waren in november 2013 meer in trek dan een jaar eerder. Verder was de krimp van de bestedingen aan woninginrichting minder groot dan in eerdere maanden. De jaar-op-jaarontwikkeling van de bestedingen aan duurzame goederen kan zijn beïnvloed door belastingmaatregelen. Op 1 oktober 2012 ging het hoge btw-tarief van 19% naar 21%. Dit remde de consumptie in de laatste maanden van dat jaar. Aan voedings- en genotmiddelen is 1,2% minder besteed. Ook de uitgaven aan overige goederen, waaronder energie, waren lager (1,4%). De bestedingen aan diensten lagen 0,2% onder het niveau van november 2012.

Naast de absolute meeting van de consumptie van huishoudens meet het CBS door middel van de zogenoemde “Consumptieradar”, of de omstandigheden voor de consumptie door huishoudens gunstiger of minder gunstig zijn geworden. Het beeld voor januari 2014 was dat de omstandigheden voor de consumptie vrijwel net zo gunstig waren als in december 2013.