Gaat KLM het anders doen?

Een serie blogs over strategie, ondernemerschap, overleven, IT, & financiering.

Om de miljarden aan coronasteun binnen te halen, gaat de ‘oude normaal’ leiding van KLM en van Air France, geadviseerd door ‘oude normaal’ management consultants, vooral snijden in lonen en andere kosten, op aandringen van de overheid en de politiek.

Daarmee zullen de structurele problemen van KLM alleen niet worden opgelost. Wat moet er dan wel gebeuren?

Door Tony de Bree. Hij is auteur van ‘Overlevingsstrategie voor startups‘, ‘De scale-up blueprint’ en ‘Kan het vliegen?’. Sinds 1997 spot hij succesvol bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal. Hij is ICT-lid in RvC’s en werkte bij ABN AMRO, als Dragon bij corporate venturing en als global splitsingsmanager KYC.

Met spanning wordt uitgekeken naar het plan van Pieter Elbers, de president-directeur (jaja) van de KLM. Dat moet hij inleveren om miljarden aan coronasteun te krijgen van de Nederlandse overheid. Los van de houding van een aantal betrokken partijen zoals de verschillende vakbonden, is natuurlijk de centrale vraag of een traditioneel herstructurings- of reorganisatieplan de problemen van KLM en van de holding fundamenteel kunnen oplossen.

De acute KLM problemen

Wat zijn die problemen van Air France & KLM eigenlijk? ls je het goed bekijkt heeft Air France KLM een aantal acute financiële problemen:

1. Een traditionele portefeuillestrategie, inclusief cross-subsidising van verliesgevende activiteiten met winstgevende activiteiten.
2. Acute en permanente vraaguitval in segmenten en landen.
3. Te hoge organisatiekosten op holding-, op KLM- en op Air France bedrijfsniveau.
4. Te hoge, vooral asset-based, financieringskosten.
5. Te hoge aflossingskosten.

Het bestaande ‘oude normaal’ business model en verdienmodel is achterhaald.

Wat ook duidelijk is geworden, is dat het bestaande businessmodel achterhaald is, inclusief de het verdienmodel – van KLM en holding – om op zoveel mogelijk lijnen en voor zoveel mogelijk markten (van het hogere zakensegment tot budgetmassa) te willen vervoeren.
Zoals Credit Suisse hier terecht concludeert, zal men op deze manier in 2021 maar liefst 1,7 miljard euro verlies maken, vooral vanwege de inzakkende zakelijke markt.

Niet wéér hetzelfde blijven doen

Als je de werkelijke problemen van KLM en van de holding met Air France bekijkt, lost een kostenbesparingsprogramma in combinatie met herstructurering feitelijk helemaal niets op. Het grote probleem is de vraaguitval, in een aantal gevallen structureel of langdurig, zoals het zakelijke reizen, dat in 1997 goed was voor 35 procent van de omzet van Air France KLM.

Kosten besparen is niet hetzelfde als geld verdienen. Zonder een nieuw business model en vooral nieuw verdienmodel, moet onze staat binnenkort opnieuw bijspringen en krijgt het ministerie er een dubbel probleem: het aandeel KLM wordt steeds minder waard en KLM zal niet of maar gedeeltelijk de schulden kunnen aflossen. Wat dan wel?

Een nieuwe focus van business model en vooral verdienmodel, en mogelijk het splitsen van Air France KLM, dát levert een beter resultaat op, dan het eindeloos geld steken in de huidige holding en maar te blijven hopen (wat zei Einstein ook alweer?)… dat het vaccin er snel komt, dat alle landen (vooral de V.S. en in Azië dat snel gaan toedienen, en dat alles weer snel ‘business-as-usual’ wordt. Alleen komt die oude normaal economie écht niet meer terug, dát is wel zeker.

Lees ook: Stop de zombie-startup apocalyps!

De KLM Klucht van 2020:
7 eisen voor KLM-redding
Staatssteun zonder overlevingsplan?!
Brevet van onvermogen
Opsplitsen is afzien
Gaat KLM het anders doen?

(foto: Paul Jespers, Unsplash)