Dream on!… (1)
De geringe belangstelling voor de Schumpeteriaanse theorie ter verklaring van de productiviteitsontwikkeling en de conjunctuurcyclus hier ten lande kan worden toegeschreven aan de triomftocht die het Keynesiaanse denken na WO II beleefde. Het manipuleren van macro-economische grootheden met behulp van fiscale en monetaire politiek bleek echter onvoldoende om de recessie van de jaren ’70 en de depressie van begin jaren ’80 alsook de huidige crises het hoofd te bieden.
Nieuwe beleidsinstrumenten – van herstructurerings- en technologiepolitiek tot Innovatieplatform, etc. – werden geïntroduceerd, met uiterst twijfelachtige uitkomst. De vele miljarden euro’s die hiermee waren (en zijn) gemoeid hebben Nederland niet in de voorste gelederen van de economische ontwikkeling geplaatst. Integendeel.
Het lijkt er op dat bedrijfsleven en overheid elkaar gevangen houden in een ijzeren greep van overleg en goed bedoelde constateringen. Maar het ontbreekt aan een concrete vertaling in beleid. Het is hier niet de plaats om diep in te gaan op de rol van de overheid – al zal die voornamelijk voorwaardenscheppend moeten zijn als het gaat om innovatie, en ruimtebepalend als het gaat om fundamenteel onderzoek (dat vanuit de opvatting dat innovatie niet generiek gestuurd kan worden). Waarvan akte.
BYD – ‘Build Your Dreams’ – is een hele grote Chinese fabrikant van batterijen, die met het daarin verdiende fortuin enkele jaren geleden besloot ook (vracht)auto’s en bussen en oplaadstations te gaan maken – in een paar jaar tijd een switch van batterijen naar ‘mobiel’. De in 1995 opgerichte BYD Company maakte 65% van de wereldproductie van de nikkel-cadmium batterijen en 30% van de wereldproductie van lithium-ion batterijen voor mobiele telefoons. Concurrentievoordeel: grondstoffen beschikbaarheid, en core capital asset: ‘mobiele energie opwekking’. Dankzij deze achtergrond heeft BYD Auto ambitieuze plannen voor hybride en elektrische auto’s en bussen.
In 2008 verkocht BYD ongeveer 170.000 auto’s, in 2009 al opgelopen tot ca. 500.000. Hiermee was het na Chery de grootste Chinese autofabrikant. Op 29 september 2008 werd bekend dat Warren Buffett een aandeel van 10% voor 230 miljoen dollar in BYD heeft genomen. In 2010 wil BYD 800.000 auto’s verkopen, wat bijna een verdubbeling van de verkopen zou betekenen ten opzichte van 2009. In het eerste kwartaal van 2010 verkocht BYD 163.500 auto’s, een stijging van 110% ten opzichte van dezelfde periode in 2009. Nomen est omen!
Scheikundige Wang Chuanfu begon in 1995 als producent van oplaadbare batterijen voor mobiele telefoons – hij zag al snel dat er toekomst zat in elektrisch vervoer: vanaf 2003 richtte hij zich op de ontwikkeling van hybride en elektrische personenauto’s. Anno 2020 vormen batterijen nog steeds de kern van het bedrijf (BYD is een van de grootste producenten van oplaadbare batterijen ter wereld).
Het sterke van J. Schumpeter’s theorie is de combinatie van economische ontwikkeling, sociaal-institutionele voorwaarden en individuele motivatie. Zeg maar: Build Your Dreams.
(wordt vervolgd)
Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en co-auteur van het boek Risicovreugde.