Beleggers en influencers, een slechte combinatie

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) beboet beleggersapp BUX met 1,6 miljoen euro voor het overtreden van het provisieverbod. Het inzetten van influencers was verboden.

Wat heeft BUX misdaan?
Om nieuwe klanten te krijgen gaf de onlinebroker, sinds vorig jaar eigendom van ABN AMRO, een vergoeding aan finfluencers, vergelijkingswebsites en bestaande klanten. Dergelijke vergoedingen zijn verboden. BUX heeft de verboden werkwijze inmiddels beëindigd.

Wat deden de finfluencers dat niet mocht?
In dit geval schakelde BUX ontvingen de finfluencers een vergoeding voor het aanbrengen van nieuwe klanten. Het provisieverbod voor voor beleggingsondernemingen geldt ook voor het betalen van de zogeheten finfluencers. Vrienden of bekenden, mogen evenmin een vergoeding ontvangen voor het aanbrengen van nieuwe beleggers.

Is dit iets nieuws?
Nee, toezichthouders maken zich al langer zorgen over de rol van influencers. Die geven beleggingsadvies zonder vergunning, ze zijn onzorgvuldig bij aanbevelingen voor beleggingen. Verder prijzen ze risicovolle producten aan, werken samen met partijen zonder vergunning en ze laten zich betalen voor het aanbrengen van klanten.

Hoe omvangrijk is het probleem?
In 2021 deed toezichthouder Autorititeit Financiële Markten (AFM) onderzoek onder 150 finfuencers. De gemiddelde finfluencer heeft zo’n 11.000 volgers. Vrijwel alle finfluencers (120 van de circa 150) gaven tips op het gebied van beleggen, ook al waren ze daar niet voor opgeleid. Ze gaven cursussen, ze verkochten boeken en voerden zelf analyses en marktverkenningen uit tegen betaling.

Onhandig misschien, maar hoe erg is dat?
Naast het aanprijzen van vergunninghoudende partijen, prees een aantal finfluencers ook financiële ondernemingen aan die illegaal waren en motiveerde volgers om daar te gaan beleggen. Deze partijen hadden geen vergunning of registratie om in Nederland actief te mogen zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om illegale brokers die buiten Europa gevestigd zijn (waaronder in ‘belastingparadijzen’) waar kan worden gehandeld in (zeer) risicovolle producten zoals CfD’s en forex.

Gaat dit nog steeds zo?
Tegenwoordig letten toezichthouders scherper op wat finfluencers doen. Daarom heeft BUX ook een boete gekregen.