Nieuwe regeling verliescompensatie: vloek of zegen?

01 december 2020

Voordeel nieuwe regels hangt af van omstandigheden en winstverwachtingen. Waar moet je op letten?

Een serie blogs over de fiscale praktijk.

Per 1 januari 2022 worden de regels omtrent verliesverrekening aangepast. Op dit moment kan een verlies met de winst uit het voorgaande jaar en de winst uit de zes volgende jaren worden verrekend. Die laatste beperking verdwijnt: een verlies kan dan met de winst uit alle komende jaren worden verrekend.

Een andere beperking komt daar echter voor terug: van de winst kan slechts 1 miljoen euro plus 50 procent van het bedrag boven de 1 miljoen euro worden verrekend. Met andere woorden, over 50 procent van de winst boven 1 miljoen euro moet voortaan altijd belasting worden betaald, ook als er nog verliescompensatie aanwezig is. Met deze maatregel wil de overheid voorkomen dat bedrijven met grote bedragen aan verliescompensatie jarenlang geen winstbelasting betalen.

Is dit voor u een vloek of een zegen? En wat kunt u er wellicht ook mee (of tegen) doen?

Door Hugo Everaerd. Hij is tax partner Amsterdam en lid raad van bestuur van Crowe Foederer.

Overgangsrecht

Eerst nog even het overgangsrecht. De nieuwe wetgeving gaat in per 1 januari 2022, maar heeft al effect op verliezen die zijn geleden in 2013 en latere jaren. Ook die verliezen blijven beschikbaar en ‘verdampen’ niet. Verliezen uit 2011 kunnen echter dit jaar nog wel verdampen en verliezen uit 2012 nog tot en met volgend jaar.

Impact fiscaal

Wat moet u nu vinden van de nieuwe regeling? Afhankelijk van forecasts en het reguliere winstniveau zal de nieuwe regeling een vloek dan wel een zegen zijn. Bedrijven met een relatief hoog bedrag aan verliescompensatie, maar een regulier winstniveau van onder de € 1 miljoen zouden onder de huidige beperking wellicht een deel van hun verliezen zien verdampen. Die verliezen (van na 2012) zijn nu echter veilig.

Bedrijven die vermoedelijk winsten gaan behalen die hoger zijn dan 1 miljoen euro zullen met de nieuwe beperking te maken gaan krijgen. Zij gaan al belasting betalen terwijl er nog verliescompensatie beschikbaar is. In bepaalde situaties kan dat onredelijk uitpakken, bijvoorbeeld als de onderneming ophoudt te bestaan, terwijl er voldoende winst werd gemaakt maar door de nieuwe beperking nog niet alle verliezen waren verrekend. Andere onredelijke effecten kunnen zich voordoen bij o.a. liquidatie, fusies, kwijtscheldingswinst en eenmalige hoge baten of lasten.

Beperk de beperkingen

Toch hoeven de beperkingen bij het verrekenen van verliezen niet zomaar op de koop toe te worden genomen. Waar verliezen uit 2011 en 2012 dreigen te verdampen of waar de nieuwe regels de verliesverrekening vanaf 2022 zullen beperken, kunnen mogelijk relatief eenvoudig stappen worden ondernomen om de verliesverrekening te optimaliseren. Afhankelijk van de exacte situatie en forecasts voor komende jaren kunnen die stappen bestaan uit het aangaan of verbreken van fiscale eenheden, of het forceren van een winst.

Bij de laatste wordt dan bijvoorbeeld een activum of een deel van de onderneming overgedragen aan een nieuwe BV. De winst die daarbij wordt behaald kan worden verrekend met de aanwezige verliescompensatie. Bij de nieuwe BV kan over de nieuwe hogere boekwaarde aftrekbaar worden afgeschreven, waarmee het oude verlies is omgezet in jaarlijkse aftrekpost. Dit kan worden gedaan om te voorkomen dat verliezen verdampen, maar ook om het effect van de nieuwe beperkingen tegen te gaan. Het vereist wel enige analyse om te bepalen wat de meest gunstige mogelijkheden zijn en het kan erop aankomen dat nog dit jaar of in ieder geval vóór 2022 actie wordt ondernomen

Impact jaarrekening

Die wijziging van de verliescompensatie regels kan ook impact hebben op de jaarrekening. Bedrijven activeren een actieve belastinglatentie waarvan de hoogte is gebaseerd op de hoeveelheid verliescompensatie die beschikbaar is en naar verwachting gerealiseerd kan worden. De hoogte van de latentie hangt dus niet alleen af van het belastingtarief maar ook van de waarschijnlijkheid en tijdsduur dat de verliezen zullen worden verrekend. De vraag is nu wat de invloed zal zijn van de nieuwe fiscale regels op de hoogte van de actieve belastinglatentie. Van de ene kant kan worden betoogd dat de waarde toeneemt, nu de verliezen niet meer zullen verdampen. Van de andere kant kan het een stuk langer duren voordat alle verliezen zijn verrekend wat aanleiding zou kunnen zijn om de latentie lager te waarderen.

Of de nieuwe regels gunstig zijn hangt af van de exacte omstandigheden en winstverwachtingen van een bedrijf. Een scherpe analyse is nodig om de gevolgen van de nieuwe regels in kaart te brengen, te bepalen wat de impact op de belastinglatentie in de jaarrekening is en welke mogelijkheden er zijn om het gebruik van de verliescompensatie te optimaliseren.

De blogs in deze serie: