Europese troonrede: méér data

Een dag nadat onze koning de Nederlandse troonrede uitsprak, was het de beurt aan de President van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, om de Europese State of the Union bekend te maken. De digitale transformatie neemt een centrale rol in voor het Europa van het komende decennium. Digitaal Europa moet duidelijke doelen hebben voor 2030, voor connectiviteit, vaardigheden en digitale openbare diensten. “We moeten duidelijke principes volgen,” aldus Von der Leyen. “Het recht op privacy en connectiviteit, vrijheid van meningsuiting, onbelemmerde datatoegang, en cyberveiligheid.”

Von der Leyen benadrukt dat Europa nu eens het voortouw moet nemen, “of anders moeten we de weg van de andere volgen, die de normen dan voor ons zullen stellen. Daarom moeten we snel zijn.” De nieuwe richting heeft drie pijlers:

1. Data

Op het gebied van persoonlijke data, B2C, was Europa te traag en is nu afhankelijk van anderen.Dat mag niet ook gebeuren voor industriële data. “Dat is goed nieuws, want hier leidt Europa, we hebben de technologie en belangrijker, we hebben de industrie.” Maar de race is nog lang niet voorbij: de hoeveelheid industriële data zal de komende vijf jaar verviervoudigen, en daarmee ook de mogelijkheden. Maar tachtig procent van de verzamelde data wordt nog steeds niet gebruikt. Dat moet anders.

“Een echte data economie is een krachtige motor zijn voor innovatie en werkgelegenheid.” Daarom moet de data in Europa blijven en daarbinnen breed toegankelijk gemaakt worden, bijvoorbeeld in de zorg- en energiesectoren. Daarmee kan innovatie ondersteund worden waarmee universiteiten, bedrijven en onderzoekers samenwerken. Daarom komt er een Europese cloud, gebaseerd op GaiaX.

2. Kunstmatige intelligentie

“Kunstmatige intelligentie zal nieuwe werelden voor ons openen, maar die werelden hebben regels nodig,” aldus Von der Leyen. Die regels moeten de mens centraal stellen. Algoritmes mogen geen ondoorgrondelijk geheel zijn: het moet bijvoorbeeld altijd duidelijk te maken zijn hoe en waar iets fout is gegaan. Daarvoor wordt in 2021 een wet opgesteld.

In de nieuwe wet wordt ook een strengere en betere controle van onze persoonlijke data opgenomen. Daarnaast komt de Commissie binnenkort met een voorstel voor een veilige Europese e-identiteit, die Europese burgers kunnen vertrouwen en door heel Europa kunnen gebruiken in de breedste zin des woords. Belangrijk daarbij is dat het individu zélf kan bepalen welke data wordt gebruikt en hoe.

3. Infrastructure

“Als we streven naar een Europa van gelijke mogelijkheden, dan is het onacceptabel dat 40 procent van de bevolking in landelijke gebieden nog steeds geen breedbandtoegang heeft,” zegt Von der Leyen. Een goede verbinding is tegenwoordig een vereiste voor thuiswerken, onderwijs, online winkelen en hoe langer hoe meer ook voor belangrijke openbare diensten. “Zonder zulke goede verbindingen is het vrijwel onmogelijk om effectief een zaak te runnen.”

De Commissie ziet dit zowel als een enorme mogelijkheid en een voorwaarde om landelijke gebieden nieuw leven in te blazen. Elk dorp in de unie moet goed aangesloten zijn. “Daarom willen we onze investeringen focussen op veilige connectiviteit en uitbreiding naar 5G, 6G en fiber.”

Digitale souvereiniteit

De data-ontwikkeling is niet een doel op zich, stelt de commissie. Het is de hoeksteen van de digitale souvereiniteit van Europa. Als onderdeel hiervan zal ook 8 miljard euro gepompt worden in de nieuwe generatie supercomputers van Europese makelij. De commissie wil ook dat de Europese industrie een eigen generatie microprocessor ontwikkeld, die ons in staat moet stellen de toenemende hoeveelheid data te gebruiken, op een energiezuinige en veilige manier.

Europa moet nu zelf de touwtjes in handen nemen in plaats van te blijven afwachten. “Het bedrijfsleven wacht al wanhopig hierop,” stelt Von der Leyen. Europa heeft de mensen, de ideeën en de kracht. Daarom zal de unie maar liefst 20 procent van het nieuwe budget besteden aan de digitalisering. “We want to lead the way, the European way”.

(bron, foto: Europese Commissie)