5 mei 2021: ‘na de oorlog in het verzet’

tony de bree
Na de bevrijding in 1945 leverde mijn vader zijn wapen in en wilde hij er niets meer over horen…

Waarom hij dat deed? Omdat hij walgde van dat zoals hij zei ‘de meeste Nederlanders na de oorlog in het verzet zaten’.

Gisteren vroeg mijn vrouw me of mijn vader die in 1989 overleed veel over de oorlog had verteld. Ik moest even nadenken en toen vertelde ik haar wat ik me nog kon herinneren.

Mijn vader was in mei 1940 naar vliegveld Ypenburg gegaan om foto’s te maken van de Duitse parachutisten die daar werden gedropt. In het begin schoten de Nederlandse soldaten op die parachutisten zelf, maar later begrepen ze dat je nog beter op de parachutes kon schieten: een groter doelwit en het resultaat was hetzelfde. En bovendien spaarde je zo kostbare munitie. Vanwege de bezuinigingen op het leger hadden ze namelijk maar een beperkt aantal patronen per soldaat.

Vervolgens sloot hij zich aan bij het verzet. Wat hij daar heeft gedaan, wilde hij niet vertellen. Wat mijn moeder wel vertelde was dat de Duitsers hem op een bepaald moment ook thuis kwamen ophalen, maar hij was er niet. Hij was enorm voorzichtig, omdat een groot aantal verzetsmensen in en rond Den Haag was verraden door wat later bleek een groot aantal Haagse politiemensen dat ‘fout’ was. Aan het eind van de oorlog werd hij ingedeeld bij een van de teams die als opdracht kreeg om ‘foute Nederlanders’ op te pakken. En dat deden ze ook.

Ze arresteerden o.a. Reindert Zwolsman die verantwoordelijk was geweest voor de bouw van heel veel Duitse bunkers langs de Nederlandse kust. Van hogerhand kregen ze echter opdracht om Zwolsman vrij te laten: ‘hij wist te veel over o.a. prins Bernhard’. Tegelijkertijd zag mijn vader dat mensen die nooit in het verzet hadden gezeten plotseling wel met de wapens in de hand NSB’ers gingen arresteren en ‘moffenhoeren’ kaal gingen scheren. En dat prins Bernhard plotseling ook als aanvoerder van ‘verzetshelden’ werd geëerd. De Haagse politieagenten die de bezetter hadden geholpen, mochten blijven. ‘Want anders hadden we geen politie meer in Den Haag gehad’. En tenslotte werden veel echte verzetslieden met een communistische achtergrond geïnterneerd en lange tijd zonder enige vorm van proces vastgehouden in kampen verspreid over heel Nederland omdat na de oorlog het communisme de nieuwe vijand geworden was.

Vol afschuw leverde hij dus zijn wapen in en ging hij in de leer bij een drogist in de Frederikstraat in Den Haag. Zijn conclusie was duidelijk zoals hij altijd zei: ‘de meeste Nederlanders gingen na de oorlog in het verzet’.

Wat heeft dat met nu te maken, zult u zich afvragen? Nou dat zit zo. Ook nu zie je weer dat veel Nederlanders waaronder veel Tweede Kamerleden en de ‘Haagse journalisten’ zoals Omtzigt ze in zijn boek noemt, nu plotseling achter Pieter Omtzigt staan en bovendien pretenderen dat ze achter de vrijheid en de democratie staan en dus ‘tegen foute politici’ moeten ageren. In werkelijkheid wast men de handen in onschuld en doet men net als in de jaren’30 en tijdens de IIE WO: de andere kant op kijken en in feite mensen aan het woord laten die de democratie gebruiken om hem op te heffen. Net als veel journalisten van grote dagbladen in Nederland tijdens de IIE W.O. deden trouwens.

Op deze Bevrijdingsdag 5 mei 2021 is dus de vraag: ‘als je over 10 jaar op deze periode terugkijkt, ben je dan tijdens ‘deze oorlog’ in het verzet gegaan of pas daarna?’ Ik maak dezelfde keuze als mijn vader. Voor mijn kinderen en kleinkinderen.

Door Tony de Bree. Hij is auteur van ‘Groeien zonder te groeien. Succesvol ondernemen in de betekeniseconomie’, ‘Overlevingsstrategie voor startups’ en ‘De scale-up blueprint’. Sinds 1997 spot hij succesvol bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal. Hij is ICT-lid in RvC’s en werkte bij ABN AMRO, als Dragon bij corporate venturing en als global splitsingsmanager KYC.