Waardecreatie in balans

Een serie blogs over strategisch waardemanagement.

BLOG – Is er sprake van een 'reset' van het kapitalisme? Je zou het bijna denken. Luid en duidelijk wordt gepleit voor een heroriëntatie op de rol van de aandeelhouders in het governance-model, zodat bestuurders weer centraal komen te staan. Volgens velen, en het lijkt me onmiskenbaar, zijn bedrijven zelfstandige entiteiten waarmee vele doelen gediend kunnen zijn. Zo verklaarde de Business Roundtable, een lobby organisatie van het Amerikaanse bedrijfsleven, dat het belang van werknemers, klanten, leveranciers en de maatschappij als geheel náást en niet ónder het belang van de aandeelhouders moet komen te staan.

Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en en co-auteur van het boek Risicovreugde.

En zo pleit Colin Mayer (Oxford University), dat het doel van de vennootschap het produceren is van 'profitable solutions for the problems of people and planet'. In dat model wordt wel winst gemaakt, maar dat is niet langer het primaire doel van de vennootschap.
Het tocht op de kapitaalmarkt, door alle open deuren die worden ingetrapt…

Corporate governance is een vrijwillige samenwerking tussen financiers (aandeelhouders), vennootschap en andere belanghebbenden, gericht op duurzame waarderealisatie op middellange termijn.
Dat is wat anders dan het Rijnlandse bestuurdersmodel, dat kortetermijndenken – 'de terreur van de kwartaalcijfers' – liefst inruilt voor duurzaamheid 'de stip aan de horizon', ook wel 'god zegene de greep'.

Het tekort van het Rijnlandse denken werd recent niet beter verwoord dan door Jan Timmer, oud-CEO van Philips: “Ik had ontdekt dat het winstbegrip bij onze onderneming te veel op de lange termijn was gericht, en dan heb ik het niet over jaren, maar over generaties. Philips was daarin niet de enige.” En dat ontdekte hij op het moment dat Philips nagenoeg onfinancierbaar bleek! (een positieve kasstroom is best prettig!)

Zonder rendement geen de rest

De spanning voor aandeelhouders (en andere financiers) verandert niet: ze moeten de overtuiging hebben dat hun investering tot een redelijk rendement leidt. En dan zijn er zinvollere zaken te bepraten dan het louter afserveren van aandeelhouders:
Wat is een redelijk rendement? Daar zijn boeiende en transparante benaderingen voor – bv. (met al haar beperkingen) het Capital Asset Pricing Model/CAPM.
Gaat het om rendement uit 'waarde extractie' (zoals dividend) of 'waarde creatie' (zoals door investeren)?
Hoe belonen we loyaliteit van financiers?

In alle discussie dreigt vooral verloren te gaan dat financiers noodzakelijkerwijs aan het begin staan van al het ondernemen – immers, zonder kapitaal geen start – en bijna even noodzakelijkerwijs aan het einde van de beloningsketen – immers, eerst betalen we werknemers, toeleveranciers, belasting en dergelijke, pas dáárna is er mogelijk ruimte voor kapitaaluitkeringen. Tussen dat begin en dat einde zit risico. Daar wil een financier een redelijke vergoeding voor ontvangen. Hoe hoger hoe beter, maar in ieder geval redelijk, als vertrekpunt.

Als bestuurders, die weer centraal zouden moeten staan, dat nu eens integraal meewegen én realiseren, dan zou de markt voor 'corporate control', of ten minste die van de vijandelijke overnames, een stuk rustiger zijn. Pas dan lopen de belangen van alle stakeholders synchroon op de middellange termijn en is waardecreatie in balans.

Dát is een reset om naar uit te kijken.

Alle blogs van Leo van de Voort voor u op een rij gezet.