Voor meeste zp’ers is teruggaan in loondienst geen optie

De jongste generatie hoogopgeleide kennisprofessionals heeft een sterke drang om eigen baas te zijn, een grote behoefte aan het uitvoeren van hun werk naar eigen inzicht en aan flexibele werktijden. Van schijnzelfstandigheid, een verkapt dienstverband tussen zzp’er en opdrachtgever, en ‘gedwongen’ zelfstandigheid is haast geen spraken onder jonge zelfstandigen.

 

 

Het aantal startende ondernemers in de leeftijdscategorie 20 tot 35 is enorm gegroeid de afgelopen jaren, zo blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Reden voor marktmonitor ZP Facts deze beroepsgroep nader te onderzoeken, gespecificeerd naar de zelfstandige kenniswerker. 

Uit het onderzoek onder honderden zp’ers blijkt dat de zelfstandig professional tegenwoordig gemiddeld eerder start met zijn onderneming dan de zp’er voorheen deed. De gemiddelde leeftijd van de jonge zp’er (35 jaar of jonger) is 31,5 jaar en hij is gemiddeld werkzaam als zelfstandige sinds hij 27 jaar was. De ervaren zp’er van ouder dan 35 is gemiddeld 52,5 jaar en startte op 41-jarige leeftijd. Door de bank genomen starten zp’ers nu dus gemiddeld 14 jaar jonger dan de oudere generatie deed.

 

De motieven die jonge zp’ers in het onderzoek van ZP Facts het meeste noemen zijn ‘de wil om eigen baas te zijn’ (61%) en ‘de mogelijkheid om het werk naar eigen inzicht in te vullen’ (43%). De flexibiliteit in werktijden wordt ook belangrijk geacht (23%). “Binnen de voor ZP Facts onderzochte populatie van jonge hoogopgeleide kenniswerkers signaleren we een sterke trend van flexibilisering. Steeds meer young professionals, met name in de IT en de creatieve sector, starten zelfs al vanuit de schoolbanken als zp’er,” aldus prof. dr. Arjan van den Born van de Universiteit van Tilburg, één van de onderzoekers.

 

Bij de jongere zp’ers geeft 5 procent aan te zijn gestart omdat hij geen passende baan in loondienst kon vinden. Slechts 1 procent geeft aan door de werkgever gedwongen te zijn om als zp’er te starten. 

Onder oudere zp’ers van ouder dan 35 jaar is dit respectievelijk 14 procent en 4 procent. Voor de meeste zp’ers is teruggaan in loondienst geen optie, slechts 2 procent heeft die wens.

“Het toont aan dat van schijnzelfstandigheid nauwelijks sprake is onder zp’ers, met name onder jongeren niet. Ook het aantal ‘gedwongen’ zelfstandigen, die bij voorkeur in loondienst zouden willen werken, is minimaal. De meeste zelfstandig hoogopgeleide kenniswerkers starten uit eigen overtuiging en vol enthousiasme. En eenmaal gestart, wil men niet meer terug”, aldus Boy Kruiswijk, directeur van ZP Zaken, waar ZP Facts onderdeel van uitmaakt. 

“Hiermee onderscheiden deze zelfstandig professionals zich wezenlijk van de grote groep zzp’ers in Nederland. Terwijl met wetgeving zoals de nieuwe Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) wel op gefocust wordt op ‘gedwongen’ zelfstandigen en schijnzelfstandigheid. Deze discrepantie is een zorgelijke ontwikkeling.”