Twee handen op één buik

Een serie blogs over control.

Het wordt vaak als een soort scheldwoord gebruikt: “Je lijkt wel een boekhouder!” Alsof daar iets mis mee is? Natuurlijk, binnen bedrijven vormen ze meestal een controlerende macht. En voor veel commerçanten een remmende factor, vooral als bepaalde deals niet door kunnen gaan omdat de financiële afdeling tegen is.

“Dat die gasten niet snappen dat omzetdoelstellingen alleen gehaald kunnen worden, als we deze klant blijven beleveren. Ze zullen toch best wel een keer gaan betalen!” Of een ander voorbeeld: “Deze uitgaven zijn nu eenmaal noodzakelijk voor het uitoefenen van mijn functie. Je moet niet zulke lastige vragen stellen!” En ook: “Deze investering is absoluut noodzakelijk en gaat gegarandeerd rendement opleveren!”En dan volgt meestal daarna de dooddoener: “Je lijkt wel een …”.

Door Hinrich Slobbe, control prof in beide betekenissen, als associate professor aan de Business School Nederland en als directeur van Wisdom in Finance.

Het is goed om te beseffen dat voor een effectieve bedrijfsvoering, de vastlegging van transacties en rapportage daarover van cruciaal belang is. Dat we goede, punctuele, nauwgezette administrateurs en boekhouders nodig hebben om zeker te weten dat we transparant zien wat er in het recente en verdere verleden gebeurd is. Als het bijhouden van de data en de verslaglegging niet zuiver gebeurt kunnen we eigenlijk geen adequate beslissingen nemen omdat die nooit gebaseerd mogen zijn op drijfzand en ondoordachte aannames. Sterker, we zijn zelfs strafbaar omdat de wetgever van ons verwacht dat we zodanig transparant zijn in onze externe jaarrekening dat die voldoet aan de normen die in het maatschappelijk verkeer als aanvaardbaar worden beschouwd.

Tegelijkertijd zien we al zo’n twintig jaar, in zowel het bedrijfsleven als in de collectieve sector, een groeiende behoefte aan een ‘ander soort’ financiële professional. Iemand die meer optreedt als business partner, strategisch analist, voorspellende data-specialist, en communicator van prestatie indicatoren, die de organisatie op het juiste pad brengt en houdt. Iemand die goed in staat is om niet alleen de risico’s in kaart te brengen, maar vooral ook de kansen openbaart, die voor de onderneming leiden tot nieuwe verdienmodellen en verbetering van kostenstructuren. Deze professional heeft kortom een heel andere baan dan de eerder beschreven boekhouder.

Maar kunnen ze zonder elkaar? Nee natuurlijk niet! Een controller die moet werken in een omgeving waar niet de financiële basis op orde is, kan geen goede voorspellingen doen over de toekomst. Als het verleden niet goed is vastgelegd, is het extrapoleren naar toekomstscenario’s een hachelijke zaak.

Het zou daarom goed zijn om met elkaar af te spreken dat er verschillende rollen zijn binnen het financieel management:

– Dat de basis ligt bij een goede administratie, hopelijk in hoge mate geautomatiseerd maar in ieder geval met een hoge mate van transparantie en betrouwbaarheid.

– Dat op basis van deze 100 procent zekere cijfers de basisrapportage plaatsvindt en dat ondernemers, managers en andere beslissers op een frequente basis actueel op de hoogte worden gehouden van de resultaten van de onderneming.

– Dat daarbovenop een set aan voorspellende data wordt ontwikkeld waarmee de leiding naar voren kan kijken en realistische inschattingen kan maken welke kant het met het bedrijf opgaat.

– Dat met die blik de juiste strategische beslissingen kunnen worden genomen waarmee de continuïteit gewaarborgd blijft.

– En dat goede controllers goede boekhouders nodig hebben.

Boekhouders én controllers: ook Control 3.0!

Alle blogs van prof. Hinrich Slobbe voor u op een rij gezet.

(foto: Kraken Images, Unsplash)