Tijd van ontmantelen conglomeraten is gekomen

De tijd van de grote conglomeraten lijkt voorbij. Het ene na het andere reuzebedrijf wordt gesplitst en ontmanteld. In Amerika gebeurt dat momenteel met General Electric. Na tientallen jaren het ene na het andere bedrijf te hebben overgenomen, ontstaan er nu drie nieuwe groepen: voor luchtvaart, zorg en energie.

In 2023 splitst de zorgeenheid zich af, de energiecentrale gaat zich een jaar later afscheden. Die aankondigingen zijn ruim een jaar nadat IBM aankondigde zich in tweeën te delen. Big Blue brengt daarvoor zijn managed infrastructure-portfolio onder in het nieuwe aparte bedrijf NewCo. Zelf gaat IBM zich volledig op hybrid cloud richten.

De Financial Times meldt dat ook United Technologies, DowDuPont, ABB en Siemens verder afstand nemen van de tijd waarin conglomeraten golden als het ideale bedrijfsmodel.

General Electric motiveerde de splitsing door te wijzen op “een grotere focus, op maat gemaakte kapitaalverstrekking en strategische flexibiliteit”.

Conglomeraten waren jarenlang boegbeelden van het bedrijfsleven. General Electric was daarin de ongekroonde kampioen. Aan het eind van de jaren negentig tot het begin van deze eeuw was GE het meest waardevolle bedrijf in de VS, met waarde van bijna 600 miljard dollar. Bestuursvoorzitter Jack Welch was twintig jaar het boegbeeld van een CEO die om elk bedrijf binnen het conglomeraat te kunnen beheren. “Er was bijna een Elon Musk-hype die het aandeel dreef”, aldus Jeffrey Sonnenfeld zich, hoogleraar aan de Yale School of Management.

Na de financiële crisis werd duidelijk dat GE Capital boekhoudfraude had gepleegd om risico’s te verbloemen. Er volgde een boete van 50 miljoen dollar. Belangrijker was het inzicht dat het conglomeraat niet meer beheersbaar was en dat de bundeling van belangen meer nadelen dan voordelen brachten.

Welch’s opvolger Jeff Immelt begon met desinvesteringen, waaronder de verkoop van een financiële portefeuille ter waarde van 30 miljard dollar aan Wells Fargo in 2015. Tegen die tijd had hij ook NBCUniversal aan Comcast verkocht. In 2016 verkocht hij ook het eeuwenoude apparaatbedrijf van GE aan het Chinese Haier.

Toch bleef GE ook overnemen. In 2015 kocht het bedrijf de energieactiviteiten van Alstom, net op het moment dat de markt afstand nam van fossiele brandstoffen. Een paar jaar daarna werd de waarde hiervan afgewaardeerd met 23 miljard dollar.

De Financial Times vraagt zich af of het uitgeklede General Electric op kan tegen de vernieuwers in de markt, zoals Apple, Amazon en Tesla. Bij GE hopen ze dat er kopers komen die de afgesplitste bedrijven willen overnemen. “Vooral de luchtvaartsector zou beter af zijn met een overname dat wanneer het probeert te veranderen”, zei een niet nader genoemde dealmaker tegen de Financial Times.

De zakenkrant denkt dat de splitsingsgolf ook gevolgen krijgt voor andere conglomeraten zoals 3M, Eaton en Emerson. Volgens de krant zullen ook zij “hun portefeuilles vereenvoudigen”.

“Gezien de druk van activistische investeerders zullen we waarschijnlijk meer spin-offs zien”, zo citeert de Financial Times Frank Aquila, Global Head of M&A bij advocatenkantoor Sullivan & Cromwell.