Samenwerking, strategie en theezakjes

De bedoeling is om iemand te interesseren voor een gratis theezakje, en er als tegenprestatie een te ruilen object voor in de plaats te vragen. Iets wat de handelspartner wel wil missen, en wat bij voorkeur een grotere waarde heeft dan een theezakje. Dat object vormt vervolgens een nieuw startpunt voor een volgende ruil bij iemand anders. De bedoeling is dat de waarde van het verkregen item dat van het weggegeven item bij elke ruil overstijgt.

Mijn beide zoons waren in hun jongere jaren enthousiaste spelers van het theezakjesspel. Ze vertelden me eens hoe het was verlopen. ‘We gingen naar de markt, omdat je daar van alles bij elkaar hebt. De eerste ruil was bij de kaasboer. Daar kregen we voor ons theezakje een puntje kaas. Daarmee gingen we naar de groenteboer, even verderop. Die gaf een zak appels, in ruil voor de kaas.’

Hierop hadden de jongens een slimme zet uitgehaald. ‘De appels haalden we uit de zak en gingen we los ruilen. Bij de videotheek kregen we voor elke appel een poster. Daar hadden we er dus best veel van. Bij de telefoonwinkel ruilden we een paar posters in voor twee mobieltjes; die waren wel kapot, maar kunnen we misschien nog wel maken. Of anders gebruiken we er onderdelen van.’

De jongens hadden delen uit deze cyclus enkele keren herhaald, waren ook nog bij een huishoudwinkel langs geweest, en waren uiteindelijk thuisgekomen met vijf (kapotte) mobieltjes, een nieuwe fles schoonmaakmiddel en een vrolijk humeur. Geen slecht resultaat voor een theezakje.

Het interessante aan dit spel vind ik niet alleen de uitkomst, maar ook het begrip ‘waarde’. Financiële draagkracht doet er niet toe in het theezakjesspel. Enige charme zal helpen in de strijd die geen strijd is, maar vooral een spel dat je samen met je potentiële handelspartners speelt. Hoewel geld geen rol speelt, wil de handelspartner toch waarde, anders doet hij niet mee. Die waarde zit vooral in de lol van het spel zelf, en het plezier dat iemand kan hebben door anderen blij te maken. Zeker in het begin van de cyclus zal dat opgaan, want wie zit er te wachten op een theezakje an sich? Vooral de charme, speelsheid en gedeelde vrolijkheid van het spel bepalen het succes. Samenwerking ís de strategie.

Dat zal ook de Canadese Kyle MacDonald ondervonden hebben, bij zijn versie van het theezakjesspel. Hij begon in 2005, niet met een theezakje, maar met een paperclip. Een rode. Hij eindigde een jaar later met een huis, in Kipling, Saskatchewan. Daar woont hij nu.

Michiel van Straten is ontdekkingsschrijver (www.ontdekkingsschrijver.nl), auteur van onder anderen ‘Tien verdwenen dagen, over de menselijke maat achter ons wereldbeeld’. Hierin schrijft Van Straten onder anderen over de geschiedenis van geld.