Responsiviteit is belangrijker dan het plan

Waar sta je over vijf jaar?
Een vraag die veel ondernemers, carrièretijgers en topsporters zichzelf stellen is: “Waar wil ik over vijf jaar zijn”? Het stellen van deze vraag helpt je met het plannen van je toekomst en het zetten van de stappen die daarvoor nodig zijn.

“Life got in the way”
Toch ken ik maar weinig ondernemers die op enig moment op de plek zijn aangekomen die zij, vijf jaar daarvoor, voor zichzelf bedacht hadden. Er zijn altijd gebeurtenissen en ontwikkelingen die de koers en het resultaat beïnvloeden – positief en negatief. Het leven kwam tussen hen en hun plannen in te staan.

Betrekkelijke waarde
Natuurlijk heeft jouw organisatie een visie. Maar die visie is niet aan tijd gebonden. Die gaat over wat er in jullie markt beter kan, hoe producten en diensten onderscheidend vermarkt kunnen worden, de mogelijkheden van technologie, nieuwe waarde proposities. En bij die visie hoort een ambitie. Noem het een missie: marktleiderschap, meest innovatief, beste werkgever. Noem maar op.

Het is prima om die ambitie ‘SMART’ te maken(*1) en aan tijd te binden. Het zegt iets over jullie potentieel. En mensen zullen er enthousiast van worden. Maar het antwoord op vraag “Waar wil je dat de organisatie over vijf jaar staat” heeft betrekkelijke waarde. Bijvoorbeeld wanneer je een ambitieuze horeca ondernemer bent die in het voorjaar van 2020 zijn zaak wilde openen. Of een online winkel van consumenten artikelen. In beide gevallen klopt er weinig meer van het strategisch plan – voor de ene ondernemer zou het zijn failliet kunnen betekenen, de andere groeit sneller dan hij gedacht had.

Hoe dan ook: voor beide ondernemers betekent het: een antwoord vinden op de omstandigheden en gebeurtenissen nú. Oftewel: responsief zijn. Hetzij door je business model om te gooien – maaltijden thuis bezorgen en daarvoor de processen en logistiek optuigen – of je operatie opschalen en een oplossing vinden voor het financieringsprobleem die dat oplevert.

Zo zit het ondernemende leven vol met onverwachte gebeurtenissen en ontwikkelingen. Kansen en bedreigingen. Maar wat is dan belangrijker? De best mogelijke reactie op de gebeurtenissen en ontwikkelingen? Of het vasthouden aan die ‘stip op de horizon’? Het antwoord is natuurlijk de best mogelijke reactie op dat moment.

Ondernemen in het hier en nu
Want iets anders kan een onderneming zich niet veroorloven: als de realiteit jouw onderneming ‘overkomt’ kan het al te laat zijn. Want ondernemen en managen doe je in het hier en nu. Door te reageren en te anticiperen op verandering. Door te verbeteren en te innoveren. En dat brengt jou en jouw organisatie ergens. Heel vaak is dat niet op het vooraf bedachte eindpunt. De reis blijkt toch belangrijker. En als je in staat bent om er op die manier naar te kijken en jouw organisatie daarbij mee te nemen wordt die reis ook nog eens een stuk leuker en avontuurlijker. Vol met onverwachte meevallers.

John Lennon zong ooit: “Life is what happens to you while you’re busy making other plans.” Maar dat geldt niet voor responsieve organisaties. Zij zijn uiteraard geïnspireerd door hun ambities en strategie. Maar die zijn niet in steen gebeiteld. Zoals Daniël Ropers, voormalig Managing Director van Bol.com, het verwoordde: “Reageren op verandering is écht belangrijker dan het volgen van een plan! ”

Op donderdag 29 april aanstaande organiseert Moving As One het gratis webinar ‘Doelgericht Veranderen met Kennis van Zaken’. Dit gaat over het gebruik van real-time kunstmatige intelligentie in organisatie-onderzoeken waardoor jij jouw teams en organisatie beter betrekt bij verandering die jij wilt realiseren. Meer informatie vind je hier.

Door Theo Kroese. Hij is organisatie-adviseur, ervaringsdeskundige, en directeur van Moving As One. “Een strategie is slechts zo goed als de mensen die haar uitvoeren.”

*1. Daniël Ropers, voormalig van MD bol.com in ‘De Responsive Entreprise, Rini van Solingen en Vikram Kapoor, uitgeverij Boom, 2016