Post-corona succes begint bij ander onderwijs

De coronacrisis laat zien hoe verkeerd onze businessmodellen zijn. Maar zullen we daarvan leren?

Een serie blogs over Know Your Business, strategie & ondernemerschap.

Een van de opvallendste verschijnselen van de coronacrisis is het failliet van grote corporates , waaronder KLM en de grootbanken, en van populaire corporate management metaforen en modellen.

Door Tony de Bree. Hij is auteur van de bestsellers 'De scale-up blueprint' en 'Kan het vliegen? Van idee tot succesvolle startup'. Ook is hij sinds 1997 succesvol spotter van bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal (in 2001). Hij is ICT-lid in RvC's en werkte bij ABN AMRO o.a. als projectleider CDD en global splitsingsmanager KYC.

Vanaf het begin van de Industriële Revolutie leren we dat er 'schaalvoordelen zijn in massaproductie' en dat je 'moet groeien' en 'marktaandeel moet halen'. We leren dat je integrale kostprijsberekening moet gebruiken om je 'marktprijs' te kunnen bepalen en dat je grote conglomeraten moet opbouwen met verschillende business units en met een groot hoofdkantoor, om alles te coördineren.

Volle kracht de verkeerde kant op

We leren jonge managers in spe dat je 'zo veel mogelijk mensen onder je moet hebben' en dat je vooral veel extern moet financieren. Je moet vooral veel subsidies binnenhalen, je moet zoveel mogelijk offshore banking structuren opzetten, om zo min mogelijk belasting te betalen. Je moet zoveel mogelijk geld bij banken lenen en je moet 'investor ready' zijn om je aandeelhouders een 'redelijk rendement' te bezorgen.  

Je moet sturen op 'human capital' en als die mensen opbranden – de 'burn out' – dan 'vervang' je zo gewoon door anderen. In de tussentijd zijn we al lang terecht gekomen in een knowledge economy. En – door internet – in een 'reverse market' economie: niet de aanbieders bepalen, maar de klanten, mede omdat door internet markten wereldwijd transparant zijn geworden. Iedereen kan online prijzen en kwaliteit vergelijken en dat doen we ook allemaal massaal.

Dat er in financiële diensten helemaal geen schaalvoordelen te behalen zijn, maakt niet uit: we blijven 'groeien moet' propageren en dat er in digitale producten zoals eBooks, video's en in streaming video evenmin 'schaalvoordelen' te behalen zijn: niet erg. We leren nog steeds dat je je olietanker moet sturen op omzet, want dan 'maak je tenminste nog een gedeelte van je vaste kosten goed”.

Startups worden de 'banenmotor van de economie' genoemd, terwijl al sinds 1997 blijkt (net als uit de succesvolle startups in mijn Kan het vliegen? en succesvolle scale-ups in mijn De scale-up blueprint), dat die kleine bedrijven allemaal met virtuele organisaties werken met een klein kernteam en voor de rest allemaal flexibele schillen. Dus daar komen helemaal geen miljoenen nieuwe vaste banen uit voort!

Reboot

Toen kwam de coronacrisis. Wat bleek? Corporates, – 'olietankers' – die startupje spelen met Lean Startup, lopen op de klippen. Ze bezwijken onder de enorme schuldenlast van traditionele bedrijfsfinanciering. We blijken captains van de Titanic opgeleid te hebben, in plaats van crisismanagers met de juiste overlevingsskills. We zijn vergeten om jonge mensen te leren hoe te overleven en ze nieuwe modellen en hulpmiddelen te geven zonder al dat gemakkelijke geld. Iets dat gelukkig op sommige hogescholen en sommige Action-learning opleidingsinstituten wel wordt gedaan.

Het goede nieuws is dat veel mensen nu hebben ondervonden dat als je op de rotsen afstevent, je hélemaal niets hebt aan al die dure langdurige programma’s op wining-en-dining business schools, al die 'groeien moet' events, en al die managementboeken zoals Lean Startup of over Lean en Agile.

Het nieuwe leren

Dat is goed nieuws: leren te overleven. Dat heb ikzelf moeten leren, nadat mijn vader failliet ging toen ik 18 was. Sinds heb ik dan ook andere action-learning opleidingen gevolgd. Ik schrijf korte overlevingsboeken om managers, startups, en scale-ups te helpen zélf te overleven en op tijd van de Titanic af te springen – of helemaal niet aan boord te gaan – en ze ook niet te moeten willen bouwen. Nu moeten we allemaal die lessen ter harte nemen en doorgeven.

Het succes van de post-corona economie begint bij ander onderwijs, van laag tot hoog.

Blogs in deze serie:

Lees ook de andere blogs van Tony de Bree: Zin en onzin van negatieve rente.

(foto: klimkin, Pixabay)

Gerelateerde artikelen