Peter van der Hak, senior controller Fugro: ‘Uit de naad gelopen voor IFRS’

Van der Hak: ‘Een goede controller moet beschikken over een goede, financiële achtergrond. Bij voorkeur in de accountancy. Veel mensen hebben een uitstekende boekhoudkundige achtergrond, maar in de accountancy leer je anders naar de cijfers kijken. Dat leer je niet via studie of door boekhoudkundige werkzaamheden.’ 

Van der Hak doorliep zelf ook een dergelijke loopbaan voordat hij in 2000 als controller bij Fugro werd aangenomen. Hij begon als assistent-accountant bij PricewaterhouseCoopers. Vijf jaar later stapte over naar een accountancy adviesbureau.

En weer twee jaar daarna ging hij aan de slag als leraar economie en boekhouding op een middelbare school. Inmiddels werkt hij al zes jaar met veel plezier bij het ingenieursbureau dat adviseert over grond, grondwater, grondonderzoek doet en geotechnische advisering voor bouwprojecten.

Zijn functie heeft hij langzaam opgebouwd. ‘Ik was in eerste instantie alleen verantwoordelijk voor de holdingadministratie en hielp mee met de consolidatie.’ Ook hielp hij bij het verbeteren van de interne rapportage.

‘Begin dit jaar ben ik benoemd tot senior controller en ben ik verantwoordelijk voor de rapportage van de internal audit bevindingen aan de Audit Committee.

Daarnaast ben ik zelf verantwoordelijk voor de internal audit en financiële verslaglegging van de grotere gebieden, zoals de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Noorwegen, Zuid-Afrika en Zwitserland. Ik onderhoud bankrelaties, doe treasury en eigenlijk alles wat daarbij hoort. Ook het verzorgen van  managementinformatie.’

Tussen zijn normale werkzaamheden door is de controller ook betrokken bij een senior management programma. Daarmee leidt Fugro aankomend managementtalent in twee weken op. ‘Mijn onderwijservaring komt daarbij goed van pas. In het project verzorg ik een dag een presentatie over finance.’

Invoering IFRS
Van Der Hak vindt een goede sfeer op het werk erg belangrijk. Zijn team bestaat uit negen medewerkers en er heerst een gemoedelijke sfeer. ‘We hebben een vriendschappelijke band met elkaar.’

De grote mate van vrijheid is een belangrijk aspect van de financiële afdeling van Fugro. ‘Iedereen krijgt de kans om alles te doen. Dat bevalt iedereen erg goed en dat willen we graag zo houden. Hier krijg je de kans om je bezig te houden met de internal audit én de consolidatie. Dat is een voordeel om grip op het bedrijf te houden en iedereen kan zijn kwaliteiten tot zijn recht laten komen.

De CFO geeft voldoende vrijheid om ideeën te ontwikkelen en moedigt medewerkers aan om met nieuwe initiatieven te komen.’ De senior controller is vooral trots op de invoering van IFRS.

‘Dat is toch wel het grootste project geweest. De toenmalige president-directeur had bedacht om IFRS al in 2004 in te voeren.’ Dat was  een enorme belasting voor de financiële afdeling die toen uit nog slechts zeven medewerkers bestond.

‘Op een gegeven moment draaide ik tachtig tot negentig uur per week als projectleider. Dat een half jaar lang, want er moest heel veel gebeuren.’ Gelijktijdig met de omzetting naar IFRS was Fugro bezig met een grote overname.

‘De integratie van dat bedrijf, goed voor een kwart van de totale omzet van 1,2 miljard euro, liep synchroon met het IFRS-project. Dat gaf spanningen binnen het team’, aldus Van Der Hak. Onlangs is het team uitgebreid met twee assistent-controllers die helpen bij de internal audit. ‘De werkdruk werd wel erg hoog.’

Bij het omzetten naar IFRS begon Van der Hak met het aanpassen van de consolidatie en de interne rapportage. ‘Vervolgens heb ik een nieuwe structuur opgezet in Hyperion en heb ik de rapportage in Excelformaat verder gestroomlijnd en validaties ingebouwd. Daardoor verloopt het consolidatieproces nu stukken sneller en soepeler.’

Uiteindelijk verliep het opstellen van de jaarrekening 2004 zonder grote problemen. De controller: ‘Ik heb wel eindeloze discussies gevoerd met de accountant over hoe dingen moesten worden geïnterpreteerd. IFRS is niet specifiek voor een bedrijf als Fugro geschreven.

Met name de goodwill en de pensioen- en optieregeling hadden impact op het resultaat van Fugro. De rest viel eigenlijk reuze mee.’ In een half jaar tijd liet Van der Hak de openingsbalans van 2003 omzetten en herrekende hij de cijfers van eind 2003. Voor 2004 stelde hij twee rapportages op.

Eén in Dutch GAAP en één in IFRS. ‘Overal moest een goedkeurende accountantsverklaring bij. Dat heeft heel veel werk opgeleverd.’ De IFRS-projectleider benadrukt dat de omzetting naar IFRS niet alleen zijn verdienste is. ‘Het is ook te danken aan de vijftig tot zestig controllers over de hele wereld die zich uit de naad hebben gelopen en overal achteraan hebben gezeten.

Mede dat heeft ertoe geleid dat Fugro als eerste beursgenoteerde onderneming het jaarverslag 2004 volgens IFRS kon publiceren met een goedkeurende accountantsverklaring.’ Als beloning won Fugro voor het jaarverslag 2004 de Henri-Sijthoff prijs.

‘We waren al drie jaar genomineerd voor de award die de kwaliteit van het jaarverslag beoordeelt. Over 2004 hebben we een dubbele jaarrekening ingestuurd met de daarbij behorende accountantsverklaring. Met name vanwege de heldere uitleg over de omzetting naar IFRS en de implicaties voor het bedrijf hebben we de prijs gewonnen.’

Naam: Peter van der Hak
Leeftijd: 34
Bedrijf: Fugro
Functie: senior controller
Werkzaamheden: verantwoordelijk voor controllersteam en holdingboekhouding, consolidatie en interne- en externe financiële verslaggeving. Van der Hak doet ook de internal audit en toezicht op financiële verslaglegging van de grotere gebieden: Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Noorwegen, Zuid-Afrika en Zwitserland.
Opleiding: Van der Hak studeerde accountancy, maar is halverwege overgestapt naar de HEAO-deeltijdstudie bedrijfseconomie, gecombineerd met een tweedegraads lerarenopleiding. Ook studeerde hij in de avonduren filosofie, maar daar stopte hij mee vanwege de drukte op het werk.
Loopbaan: Van der Hak begon als assistent-accountant bij PricewaterhouseCoopers. Na vijf jaar stapte hij over naar een accountancy adviesbureau. Vervolgens werkte hij twee jaar als leraar economie en boekhouding op een middelbare school. Sinds maart 2000 is Van der Hak werkzaam bij Fugro.
Hobby’s: gitaar spelen, squash en darten

Aantal fte in financiële functie: 9
Financiële systemen: Hyperion en lokale boekhoudpakketten
Typering finance team: relatief jong team, ieder heeft zijn eigen kwaliteiten
Belangrijkste issue voor het team: groei van de organisatie. ‘Vorig jaar hebben we een recordjaar gehad en de verwachtingen voor dit jaar zijn nog beter. Uiteraard houden we de ogen open voor eventuele overnames, want ook daarbij wordt het finance team betrokken.’