Op zoek naar de balans tussen mens en technologie

Hoe vind je het juiste evenwicht tussen mens en techniek? “Digitalisering van finance gaat heel snel en heeft behoorlijke consequenties,” zegt Albert-Jan Kroezen, Director Finance & Control bij internationale waterbouwer Van Oord. “Werkprocessen worden anders en uiteindelijk verdwijnt een groot deel van wat mensen nu in de finance functie doen. Denk niet alleen aan transactieprocessen. Ook processen en activiteiten van ‘hoger’ niveau zullen vergaand gedigitaliseerd worden. Zoals het laten opstellen van prognoses en financiële scenario’s. Dit heeft uiteraard gevolgen voor een finance afdeling, maar grijpt ook in in andere onderdelen van de bedrijfsvoering.”

Begrijpen van data

Ook bij Van Oord wordt gewerkt aan die digitale transformatie. Bij het wereldwijd opererende maritieme bedrijf gebeurt dat op gedoseerde wijze, zo legt Kroezen uit. “Als familiebedrijf hechten wij veel belang aan onze werknemers, dat speelt bij ingrijpende veranderingen een belangrijke rol. Van Oord is al enige tijd bezig met de finance transformatie en er zijn nog vele stappen te zetten. Een voorbeeld waar de digitalisering een grote rol speelde, en blijft spelen, was de implementatie van OneStream, het platform voor corporate performance management. De eerste fase is gereed, de basis setup staat en werkt naar grote tevredenheid. In de vervolgfases wordt OneStream steeds verder uitgebreid, tot een full scope CPM-setup.”

Gedoseerde stappen bij Van Oord, maar met een duidelijk doel: het beter, slimmer en intelligenter inzetten van financiële data. Dat impliceert dat de traditionele finance functie verandert. “De traditionele financial wordt straks de vrouw of man die bekwaam is in data management. Die voor duidelijke uitleg van datagebruik voor ‘gewone mensen en collega’s’ zorgt, niet nerdy dus. Het gaat om het snappen van data, door de bomen het bos wél zien. Database analyse maakt het bijvoorbeeld mogelijk de inzet van onze ongeveer honderd schepen te bepalen. Waar, wanneer, waarom en op de meeste intelligente manier?”

Duidelijk zijn over nieuwe eisen

Kroezen realiseert zich goed, dat de transformatie die finance ondergaat, in de toekomst om andere competenties van medewerkers vraagt. “Naast het invoeren van nieuwe digitale technologieën en systemen moeten we dus vaart maken en de competenties van de finance medewerkers aanpassen. Sommige bedrijven hebben bij die noodzaak tot digitaal transformeren hun verantwoordelijkheid onvoldoende genomen, denk ik.”

Bij het zoeken naar dat juiste evenwicht tussen mens en technologie is het belangrijk open te zijn, is de overtuiging van Kroezen. Dat, om een algemeen voorbeeld te geven, van de zeven mensen op een administratieve afdeling er op termijn nog maar twee nodig zijn, moet duidelijk worden gecommuniceerd. En die twee zullen meer een adviesrol hebben dan een administratieve. Waarbij een scenario is dat één van hen al in de organisatie werkte en de ander een nieuwe – digitaal opgegroeide – werknemer kan zijn. De toekomst van medewerkers verandert, zowel binnen als buiten de onderneming. En wie niet mee verandert, belandt op een zijspoor. “De digitale transitie vraagt dus om zowel focus te hebben op de aspecten van technologie en financiële processen, als op de mens- en competentie kant.”

Blijft de vraag: hoe ver gaat het uiteindelijk, de digitalisering? Drie jaar purpose en een transitie vooruit plannen, kan dat? “Het wordt bijna filosofisch, maar computers kunnen nadenken, soms zelfs beter dan mensen”, denkt Kroezen. “Want ze kunnen gigantische hoeveelheden data en informatie aan, zijn niet emotioneel, zijn a-politiek. Dus kunnen ze de mens op veel onderdelen vervangen.” Tegelijkertijd is en blijft de menselijke factor wel degelijk van groot belang. “Denk aan kennis van de markt en van het bedrijf, de ervaring, de relationele aspecten intern en extern. Er staat zo ongelooflijk veel te gebeuren. Wat we nu aan digitalisering zien, is nog maar het topje van de ijsberg.”

(foto: Van Oord)