Onderzoek: Jaarrekening blijft het visitekaartje van accountantskantoor

Ook het proces om de jaarrekening te vervaardigen verandert de komende jaren niet, denkt de helft van de accountants. Tevens verwacht bijna 70 procent van de accountants meer elementen te blijven opnemen in de jaarrekening dan wettelijk verplicht.

Er wordt veel geschreven over de jaarrekening. Zo zou het document achterhaald zijn, is er geen vraag naar, is het geschiedschrijving en levert het beperkte toegevoegde waarde. Tijd om te onderzoeken hoe accountants zelf kijken naar de jaarrekening. UNIT4 heeft daarom een enquête uitgestuurd die 140 accountants van zowel grote als kleine kantoren hebben ingevuld.

Opvallend is dat slechts 18 procent de doelstelling heeft om de jaarrekening te vereenvoudigen tot het wettelijke verplichte. Ruim 56 procent ziet meerwaarde voor de klant van de extra overzichten. Opmerkelijk, aangezien er veel discussies gaande zijn over dat de jaarrekening direct in de onderste la van het bureau van de ondernemer belandt. 

In de jaarrekening worden vaak meer overzichten opgenomen dan wettelijk verplicht (vooral bij kleinere ondernemingen). Gaat u dit de komende jaren veranderen?

De ambitie wat betreft het opstellen van periodieke cijfers verschilt sterk per kantoor. Op de vraag ‘Voor hoeveel procent van de klanten zal u ook periodieke cijfers verstrekken?’ antwoordt bijna 20 procent: ‘voor meer dan vijftig procent van de klanten’.

Voor hoeveel procent van de klanten waarvoor u nu de jaarrekening maakt, verwacht u de komende jaren periodieke cijfers te gaan opstellen?

Dit zijn vooral kleinere organisaties. Reden hiervan is dat deze kantoren relatief veel administratieve dienstverlening doen en zij hierbij periodiek cijfers uit het boekhoudsysteem verschaffen. 46 procent geeft aan voor minder dan 20 procent van de klanten tussentijdse cijfers te verstrekken.

De invloed van de internationalisering op de jaarrekening in de komende vijf jaar is beperkt, verwachten de meeste respondenten. Slechts 2 procent verwacht voor meer dan vijf procent van hun klanten in een andere munteenheid te gaan rapporteren. 9 procent verwacht een groter deel in een andere taal dan Nederlands te gaan rapporteren.

Juist in de accountancybranche is er veel potentie om data te delen. Niet alleen financiële data zoals benchmarking, maar juist ook data omtrent het proces, interpretatie van wet- en regelgeving. Alle accountants en administrateurs zijn gebonden aan dezelfde wet- en regelgeving en richtlijnen. De werkzaamheden leiden dus tot hetzelfde resultaat. Als twee accountskantoren van een bepaalde klant een jaarrekening en een fiscale aangifte opstellen, zou de uitkomst niet mogen verschillen. Het delen van data is daardoor een mooie kans om het vervaardigingsproces te versnellen. De helft van de ondervraagden is bereid om data te delen. Respondenten die tegen zijn, geven aan dat de data van hun klant is. Zij geven aan niet het recht te hebben om de data te delen, alleen met toestemming van hun cliënt. Een andere veel gehoorde reden is twijfel aan de anonimiteit van geanonimiseerde data.

Wilco Kraaij, strategic product manager UNIT4 Accountancy: “UNIT4 heeft dit onderzoek uitgevoerd om verantwoord bepaalde keuzes te maken in het ontwikkelproces van nieuwe generatie cloudsoftware. Het is geenszins een wetenschappelijk onderzoek en we pretenderen niet volledig te zijn. Wel hopen we door deze resultaten ook extern te delen, bij te dragen aan de discussie over de toekomst van de jaarrekening. Ook willen we partijen uitdagen om een onderzoek te doen naar de toekomst van de jaarrekening onder ondernemers. Juist om daarmee een breed debat aan te gaan over het doel van de jaarrekening, de toegevoegde waarde voor de ondernemer of de werkelijke waarde voor het maatschappelijk verkeer.”