Ondernemers zien nog geen herstel economie

Dit blijkt uit de resultaten van COEN over het derde kwartaal van 2013, die vandaag door de Kamer van Koophandel zijn gepubliceerd.
 
De omzet (1,7%) pakte per saldo minder goed uit dan verwacht (5,6%), maar kwam wel boven de nullijn uit. Ook de export deed het minder goed (7,9%) dan verwacht (11,5%). De verwachte krimp (-12,6%) in de werkgelegenheid bleek in werkelijkheid iets negatiever (-14%). Alleen de winstgevendheid laat een opmerkelijk ‘herstel’ zien. Na een absoluut dieptepunt in het eerste kwartaal (-30,7%) steeg de winstgevendheid per saldo naar -15,5%. Al met al was het totaaloordeel over het economisch klimaat lager (-23,8%) dan de redelijk optimistische verwachting (-16,9%).

In lijn met ramingen van economen en bankiers over de economie zijn Nederlandse ondernemers toch relatief optimistisch over het economische klimaat in het derde kwartaal. Hoewel het derde kwartaal vanwege seizoensinvloeden altijd slechter uitpakt dan het tweede kwartaal is hun verwachting voor het derde kwartaal per saldo (-16,6%) vrijwel gelijk aan die voor het tweede kwartaal (-16,9%). Dichter op de bedrijfsvloer zijn ondernemers echter aanmerkelijk somberder dan economen en bankiers. De omzetverwachting (-11,7%) pakt opnieuw somber uit en zakt weer onder de nullijn. Ondanks de aantrekkende wereldhandel verwachten Nederlandse ondernemers per saldo amper een toename van de export (1,4%). Er wordt weer een grotere krimp (-14,6%) in de personeelssterkte verwacht en een forse daling in de investeringen (-20,7%).

Na een zeer slecht eerste kwartaal, gevolgd door een in de ogen van ondernemers matig tweede kwartaal – waarin het Centraal Bureau voor de Statistiek toch een krimp noteerde – en de per saldo negatieve verwachtingen van ondernemers voor het derde kwartaal, lijkt de kans al met al niet groot dat we in 2013 al van economisch herstel kunnen gaan spreken.

Over COEN
De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) is het gezamenlijke conjunctuuronderzoek van de Kamers van Koophandel, VNO-NCW, MKB Nederland, Centraal Bureau voor de Statistiek en het Economisch Instituut voor de Bouw. Dit onderzoek brengt vier keer per jaar de belangrijkste ontwikkelingen en verwachtingen van het Nederlandse bedrijfsleven in kaart, uitgesplitst naar regio en bedrijfstak.