Ondernemend China – Wat stellen wij hier tegenover?

De onlangs gesloten joint venture tussen Shanghai Automotive en MG Rover spreekt duidelijke taal. Ook merken staan in de belangstelling van de Chinezen. IBM Personal Computers werd verkocht, evenals Thomson en RCA, producenten van televisietoestellen. Ook zijn recentelijk mobieltjes (Alcatel), vliegtuigtechnologie (Dornier), grondstoffen (ruwe olie in Canada) en stofzuigers (Vax) in Azië terechtgekomen.

De veel gehoorde opvatting dat het Verre Oosten alleen gebruikt wordt om te produceren en dat ontwerp en techniek in westerse handen blijven raakt aan het wankelen. De uitbesteding van allerlei diensten zoals callcenters aan India geeft te denken. Europa als grote dienstverlener is een misvatting. Logistieke vaardigheden en een grandioos ontwerp zijn niet voldoende om te overleven.

Het is opmerkelijk dat van de tien grootste ondernemingen ter wereld, gemeten naar omzet, alleen het Amerikaanse Wal Mart een dienstverlener is. De rest is bezig met de productie van industriele goederen, zoals auto’s, turbines, consumentenelektronica en computers.

Nu is omzet nog geen winst. Maar ook onder de tien meest winstgevende ondernemingen bevinden zich maar drie dienstverleners. De rode lantaarn wordt gedragen door Vodafone, dat over vorig jaar het hoogste verliescijfer liet noteren. Neen, wij zullen gewoon in staat moeten zijn nieuwe technologieën te bedenken en in te voeren. Betere producten ontwerpen die goed functioneren. Productiefaciliteiten die kunnen concurreren met die in Azië.

WANDELENDE DENKFOUT
Daarvoor is geld nodig. Geld is echter wel een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde. Belangrijker nog dan de beschikbaarheid van vermogen zijn mensen die dat vermogen kunnen transformeren in goed presterende kapitaalgoederen. Ondernemers die in staat zijn in te spelen op de wensen van de consument. Niet gedwarsboomd door onnodig overheidsingrijpen en dwaze beperkingen. Innovatie komt niet uit de koker van een overheidscommissie en ook niet uit een door politici gesteund platform.

Ondernemers houden zich bezig met het creëren van economische waarde en dat is een ordinaal (rangorde) begrip. De subjectiviteit van het waardebegrip laat niet toe dat buitenstaanders bepalen hoe waarde kan ontstaan en zeker niet hoe waarde kan worden verdeeld. De wandelende denkfouten die nog steeds het socialisme propageren (de overheid weet beter dan u zelf wat u wenst), willen ons dat nog wel doen geloven. Verrassend genoeg worden die denkfouten aangetroffen binnen alle partijen die de Tweede Kamer bevolken.

Echte ondernemers zijn schaars binnen de politiek en dat is goed te verklaren. Ondernemerschap berust op individuele vrijheid en het dragen van (eigen) verantwoordelijkheid. Dat vraagt om een terughoudende overheid die niet reguleert, maar enthousiasmeert. Die niet belast, maar bevrijdt. Dat vraagt om goed monetair beleid waarin het openzetten van de geldkraan wordt gezien als wat het werkelijk is: een lapmiddel voor nu, dat desastreus is op de lange termijn. Dat vraagt om een overheid die niet alleen zaken wil doen met oude namen. Dat vraagt om goed onderwijs voor een zo breed mogelijke groep.

Niet alleen aandacht voor achterstanden, maar zeker ook geen exclusiviteit voor vermeende genieën. Ondernemers zijn geen uitvinders. Ondernemers hebben veelal door hard werken hun opleiding afgerond en zijn toen doorgegaan met hard werken om goederen en diensten beter en gemakkelijker beschikbaar te maken voor consumenten. Van die mensen hangt onze toekomst af.

Drs. Jan Vis (janvis@talanton.nl) is als directeur verbonden aan Talanton Corporate Finance B.V. en is tevens adjunct-professor Business Valuation aan de Rotterdam School of Management (Erasmus Universiteit)