Nog dit jaar terug naar normaal?

Het positieve van de wereldwijde survey door PwC over de coronacrisis: 60 procent van de 871 ondervraagde CFO's denkt binnen een half jaar 'terug naar normaal' te zijn, als de pandemie eindigt. En iets minder dan de helft van hen denkt dat zelfs binnen drie maanden voor elkaar te hebben. “De bezorgdheid over de impact van COVID-19 op hun business is iets lager dan een maand geleden,” zegt Jolanda Lamse, CFO van PwC Nederland. “Ook hebben de meeste bedrijven  maatregelen genomen om tot kostenbeheersing te komen.”

Wat uit dit derde achtereenvolgende onderzoek opvalt is dat veel financieel directeuren de operationele gezondheid van hun leveranciers checken en onderzoek doen naar alternatieven voor de supply-chain. Want die hapert of is zelfs helemaal tot stilstand gekomen door gesloten grenzen en luchtruimen.

Corona impact

Ook bij PwC Nederland  heeft de corona pandemie haar impact. “Onze accountants zijn druk om de invloed van de coronacrisis op de jaarrekening te onderzoeken, onze adviseurs verschaffen inzicht in  het woud aan overheidsregelingen en onze specialisten adviseren over het toekomstbestendig maken van organisaties ,” aldus Lamse. “We helpen graag onze klanten verder in deze moeilijke tijd. Naast de economische- is er ook de menselijke impact. Een van onze collega's is aan de gevolgen van het coronavirus overleden. Dat raakt me ontzettend diep. Je realiseert je dat gezondheid boven alles staat!”

Vanuit huis werken is voor de CFO en haar 5500 collega's inmiddels gewoon. “PwC is altijd al vooruitstrevend geweest in digitaal werken en onze grotendeels digitale infrastructuur komt nu goed van pas. Het hoofdkantoor van PwC in Amsterdam ondergaat ondertussen een metamorfose om straks de medewerkers weer te kunnen herbergen, met inachtneming van de 'anderhalvemetercultuur'.” Er worden eenrichtings looppaden gecreëerd, in de liften staan schoenafdrukken waar mensen mogen staan, de bureaus worden kruislings opgesteld, enzovoort. “Tegelijkertijd is duidelijk dat we maar met maximaal de helft van de medewerkers die vroeger op locatie werkten, aanwezig kunnen zijn. We zijn nu aan het kijken wie er als eerste naar kantoor mogen komen. Zijn dat de mensen die thuis minder goed kunnen werken, of de mensen die  gebruik moet maken van bijvoorbeeld grote printers?  We werken aan een concreet plan.”

Crisismaatregelen

Lamse is ook voorzitter van het Crisis Management Team van PwC Nederland. Elke ochtend vergadert ze met de taskforce waarin ook Human Resources, Security, Facilitair en Communicatie zijn vertegenwoordigd. “We spreken elke ochtend om half negen over de bedrijfsvoering en sluiten de dag om vijf uur 's middags af. Tenzij er in Den Haag een persconferentie is, dan wordt het in de avond.”

Haar finance team heeft het 'ongelooflijk druk'. “Waarop moeten we sturen, diverse scenario’s doorrekenen, wat gebeurt er aan debiteuren zijde, hoe staat het ervoor met de liquiditeitsplanning? Met dat alles zijn we volop bezig. Helder communiceren als finance, dat is nu belangrijk. Onze raad van bestuur heeft een webcast voor alle 5500 medewerkers van PwC Nederland georganiseerd , om iedereen op de hoogte te houden hoe het met de organisatie gaat. Eerst waren er wel interne zorgen om banen. Maar ons doel is zoveel mogelijk mensen aan boord te houden.”

Opvallend: het ziekteverzuim is sinds het coronavirus rondwaart afgenomen. Of het 'straks' weer als vroeger wordt, met uitpuilende treinen, volle vliegtuigen, druk bezochte events? “Ik kan het me amper voorstellen, al die mensenmassa’s,” denkt Lamse. “Die anderhalvemetereconomie is toch de voorlopig nieuwe werkelijkheid geworden. Met bijkomende voordelen en minder vliegverkeer. Ook wij zullen straks veel vaker video-overleg voeren dan voor elke vergadering naar een locatie te reizen.”

Het nieuwe werken

De nieuwe realiteit, een grote verandering in werken, wordt straks niet snel teruggedraaid. “Maar dat is tegelijkertijd ook een belangrijke lesson learned,” weet Lamse. “Thuiswerken blijkt dus heel goed mogelijk. Bij PwC Nederland hebben we dat in no time geadopteerd en geaccepteerd. Het heeft, zover ik nu zie, geen negatieve invloed op resultaten en prestaties.”

Uit het wereldwijde onderzoek van PwC blijkt dat veel finance leaders vergelijkbaar handelen en tactische voorbereidingen treffen om straks verzekerd te zijn van veilige heropening van hun kantoren. Opvallend weinig CFO's – globaal 18 procent – zeggen geplande investeringen gerelateerd aan de digitale transformatie te willen schrappen of verminderen.

Voor de toekomstbestendigheid van geavanceerd thuiswerken, zal er – ook bij PwC – nog meer in IT worden geïnvesteerd. “We zijn daarnaast niet alleen druk met de herinrichting van panden, maar ook denken we na hoe met kantoren om te gaan,” zegt ze. “We zullen in het post-corona tijdperk ook als we moeten reizen bewuster afwegen wat de noodzaak ervan is. Duidelijk is gebleken dat videovergaderen prima  gaat.” Met als bonus: minder tijdverlies door dat reizen, minder files en minder CO2-uitstoot.

Hoe ga je als leidinggevende finance professional om met de coronacrisis?

• Post-corona vereist andere mindset
  “Voedingsindustrie moet tijdens de crisis volop blijven draaien” Geert Sanders, CFO Greenyard Group.
• Coronacrisis is non-stop roller coaster
  “Samenwerking, snelheid en stakeholder management cruciaal.” David van Mechelen, CFO Royal FloraHolland.
• Overleven zónder speciale staatssteun
  “Praat het hele bedrijf wekelijks bij over de actuele situatie.” Dirk Neelis, CFO Transavia.
• Nog dit jaar terug naar normaal?
  “Helder communiceren als finance, dat is nu belangrijk.” Jolanda Lamse, CFO PwC Nederland.
• Van crisis naar beter
  “De gezondheid van de mensen staat voorop.” Herman Molenaar, CFO Vanderlande.
• Nu echt geobsedeerd door cash
  “Het nieuwe normaal? Wij doen het gewoon!” Elke Snijder, CFO Landal Green Parks.