Kritische ESG Data: Wortel of stok? (deel 6)

Veel organisaties zijn bezig om te bepalen wat er nodig is om te voldoen aan de Europese wetgeving voor het Corporate Sustainability Reporting Directive (CRSD). De komende 1,5 jaar gaan zij grote stappen zetten op het gebied van ESG. Wat kunnen zij leren van gerenommeerde organisaties die hier al jaren ervaring mee hebben?

Versnellen naar duurzamere toekomst
Er zijn ESG-experts die teleurgesteld zijn, dat druk vanuit regelgeving nodig is om het goed op de agenda te zetten. Ik snap dat. Zeker als iemand zich vanuit visie en levensovertuiging intensief bezig houdt met ESG. Aan de andere kant heb ik in de praktijk ervaren dat het doorvoeren van veranderingen een kwestie is van ‘driving & releasing change’. Oftewel een combinatie van de ‘wortel en de stok’ is heel effectief. In dat kader is het interessant om te kijken wat de ervaringen zijn van de ‘voorlopers’ op het gebied van duurzaamheid.

IMCD heeft bijvoorbeeld op 20 april 2023 hun ‘Sustainability report 2022’ gepubliceerd. De titel luidt ‘Accelerating to a more sustainable future’ oftewel ‘Versnellen naar een duurzamere toekomst’. Dit is een mooie weergave van de ontwikkelingsfase waarin zij zich bevinden. Voor degenen die IMCD niet kennen. Zij zijn ‘marktleider in de marketing, verkoop en distributie van speciale chemicaliën en ingrediënten’ en genoteerd aan Amsterdams beurs (AEX). Hun ESG reis begon met het boekjaar 2018, waarover zij in 2019 hebben gerapporteerd.

In eerste instantie stonden regelgeving en verwachtingen in de markt centraal. ‘Inmiddels is duurzaamheid een belangrijke drijfveer van het bedrijf. Het maakt deel uit van de cultuur. Het verzamelen en delen van actuele en accurate data wordt gezien als een voorwaarde voor het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen. De duurzaamheidsbenadering is een integraal onderdeel van het bedrijf geworden’ aldus de CEO Piet van der Slikke in het voorwoord van het ‘Sustainability report 2022’. Het gaat hierbij niet alleen om woorden. Het blijkt ook uit de daden. ESG is ingebed in de Planing & Control cyclus, als een belangrijk onderwerp. Er is niet alleen zichtbare betrokkenheid van het management op board niveau. ESG is ook onderdeel van het beloningssysteem voor het management.

Aan de slag met ESG Data

Welke informatie heb je nodig om te voldoen aan de Europese wetgeving met betrekking tot CSRD? Wat is de impact op de organisatie? Welke verbeteringen moet je doorvoeren in de informatievoorziening in het kader van ESG? De nadruk ligt op het toepassen van de kennis in jouw eigen organisatie. Tijdens de cursus werk je al aan het ontwikkelen van relevante deliverables.

Aanvankelijk waren ESG-inspanningen decentraal gedreven en daarmee ‘verspreid’, per land, bedrijf, business line en afdelingen. Tegenwoordig is de governance veel strakker. Er is een taskforce met vertegenwoordigers van onder andere Supply chain, HSE, Quality control, Corporate control en HRM. In teams werken zij aan de 13 ‘Key areas for sustainability’. De resultaten worden elk kwartaal gerapporteerd als onderdeel van de management informatie, in plaats van één keer per jaar. De ambitie is om dezelfde manier van werken voor financiële en niet-financiële data te hanteren. De afgelopen jaren zijn steeds meer ESG-gegevens verzameld. Enerzijds om de voortgang van de key sustainability areas te meten en anderzijds om in de behoeften van andere stakeholders (investors, rating agents, NGO’s, enz.) te voorzien. Hierdoor beschikt men over ‘referentiegegevens’ en normen waarmee nieuwe resultaten gevalideerd kunnen worden. Dit komt de kwaliteit ten goede.

Pionier op gebied ESG
Een ander voorbeeld van een voorloper is Tony Chocolonely. Dat is natuurlijk een verhaal apart. Het is een echte pionier op het gebied van ESG. In hun ‘jaarFAIRslag’ worden de ambities en resultaten gepubliceerd. Zoals Henk Jan in 2022 in zijn rol als Chief Chocolate Officer het formuleert: ‘sinds de oprichting van Tony’s Chocolonely in juli 2005, zijn wij een impact bedrijf dat chocolade maakt… niet andersom’. Het thema van zijn bijdrage luidt dan ook ‘Zorg goed voor elkaar, geef het goede voorbeeld en stel het maken van impact voorop.’ Dit komt ook tot uitdrukking in de inhoud van het ‘Fair report’. Het begint met een uitgebreid verhaal en feiten over ‘de ongelijk verdeling in de cacao sector’, zoals de boeren die de cacao produceren, kinderen die gevaarlijk werk doen en de ‘moderne slavernij’.

Daarna wordt in het hoofdstuk ‘Tony’s gevecht’ aangegeven hoe Tony’s vanuit hun missie, samen met de sleutelfiguren in de sector het verschil willen maken. Dit rust op 3 pilaren: Toney’s creëert bewustzijn, leidt door voorbeeldgedrag en inspireert om te acteren. Hoe zij dat doen wordt niet alleen uitgebreid toegelicht. Voor alle pilaren worden de KPI’s gepresenteerd, 19 in totaal. Dit varieert van ‘% chocofans dat zich bewust is van het bestaan van moderne slavernij op cacaoboerderijen’ tot en met ‘# gesprekken met potentiële nieuwe missiepartners van Tony’s Open Chain’. In de daarop volgende hoofdstukken wordt uitgebreid beschreven hoe zij daarmee aan de slag zijn gegaan en wat de resultaten over de afgelopen jaren waren. Hoe Tony’s impact maakt, staat dus centraal in het ‘Annual Fair Report’.

Voor degenen die willen vaststellen hoe wordt voldaan aan de GRI (Global Reporting Initiative) zijn verwijzingen onderaan de bladzijden opgenomen. In hoofdstuk 6 komen de ‘numbers & the nittygritty’ (‘cijfers, cijfer en cijfers’ volgens de Nederlandstalige versie) aan de orde. Dit omvat onder andere vier bladzijden met financiële cijfers en een korte toelichting daarop. Het bevat ook een QR code, ‘For a full breakdown of the financial statements’, voor geïnteresseerden die meer cijfers willen zien.

Duurzaamheid steeds belangrijker
Laat u niet van de wijs brengen door de resultaten van deze voorlopers. Zij zijn al geruime tijd met ESG bezig en hebben zich ook steeds verder ontwikkeld. Bovendien wordt zowel de impact van de wortel als de stok steeds groter. Niet alleen consumenten, maar ook bedrijven vinden duurzaamheid een steeds belangrijker thema. Het wordt dus makkelijker om collega’s te overtuigen van het belang om daarmee echt aan de slag te gaan. Daarnaast is het zo dat ‘regelgeving ook helpt’. Een belangrijke uitdaging is bijvoorbeeld het verkrijgen van betrouwbare data van leveranciers, die onderdeel zijn van de keten. Doordat er hele concrete richtlijnen (disclosure en application requirements) zijn, worden data vergelijkbaar en ‘optelbaar’ Het bekende verhaal van de ‘appels en de peren’. Doordat steeds meer partijen in de keten aan de slag gaan met ESG en data gaan verzamelen, wordt het ook mogelijk om van deze data gebruik te maken.

Oftewel: ‘de ‘stok’ helpt de ‘wortel’. De ‘wortel’ bepaalt in belangrijke mate het succes. Als klanten duurzaamheid een belangrijk thema vinden, zullen leveranciers zich dit realiseren. Duurzaamheid wordt een integraal onderdeel van het bedrijfsmodel.

Meer lezen over kritische ESG data en ervaringen?
In de reeks ’Kritische ESG data’ zijn de volgende blogs verschenen:
1: Prioritering
2: Informatiestructuur, bedrijfsmodel en waardeketen
3: Beleggen eigenaarschap bij sleutelfiguren
4: Data klimaatverandering
5: Data arbeidskrachten

Fred Conijn is managing consultant bij DynamicControl.NL. Hij heeft de aanpak en scan voor kritische ESG data ontwikkeld. Hij is dé expert in Nederland op het gebied van het toepassen van duurzame dynamische sturing. Fred is verbonden geweest aan de business universiteit Nyenrode als docent Management Control. In 2014 heeft hij het ‘Business Design Developing Expert Program’ van de Henley Business School afgerond. Sinds 1997 doet Fred onderzoek naar ontwikkelingen in de besturing van organisaties.

Zijn praktijkervaringen en onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in meer dan honderd artikelen en zeven boeken. Zijn laatste boek ‘Dynamische sturing in turbulente tijden’ is in 2021 verschenen.

Fred is docent Datagedreven Management Control bij het NBA. Hij behandelt de stof uit het boek en begeleidt de deelnemers bij het toepassen en bedrijfsspecifiek maken van dynamische sturing voor hun eigen organisatie.

Voor Alex van Groningen is Conijn tevens docent voor het programma ‘aan de slag met ESG’.

Aan de slag met ESG Data

Welke informatie heb je nodig om te voldoen aan de Europese wetgeving met betrekking tot CSRD? Wat is de impact op de organisatie? Welke verbeteringen moet je doorvoeren in de informatievoorziening in het kader van ESG? De nadruk ligt op het toepassen van de kennis in jouw eigen organisatie. Tijdens de cursus werk je al aan het ontwikkelen van relevante deliverables.