Gevolgen van kredietcrisis voor jaarrekening

Effecten kunnen tegen verkrijgingsprijs of actuele waarde worden gewaardeerd. Onder actuele waarde wordt de marktwaarde van de effecten verstaan. Bij beursgenoteerde effecten zal dit de beurskoers zijn. Bij niet-beursgenoteerde effecten kan de marktwaarde worden afgeleid uit de marktwaarde van soortgelijke effecten.

Ook kunnen deze worden benaderd met behulp van algemeen aanvaarde waarderingsmodellen. Als de actuele waarde niet betrouwbaar vastgesteld kan worden, dienen de effecten tegen de verkrijgingsprijs gewaardeerd te worden.

Verwerking van waardewijzigingen bij waardering tegen verkrijgingsprijs

Alleen als de actuele waarde (beurswaarde) van de effecten lager is dan de verkrijgingsprijs, worden de effecten afgewaardeerd tot lagere actuele waarde. De waardedaling wordt dan direct als verlies in de winst-en-verliesrekening verantwoord.

Dalen de beurskoersen, dan dienen de effecten dus alleen  lager gewaardeerd te worden als de beurskoers onder de verkrijgingsprijs komt. In dit geval kan de hoogte van de afwaardering op twee manieren worden bepaald; per soort effecten (individueel) of alle effecten samen (collectief). In het laatste geval moet alleen worden afgewaardeerd, als de totale actuele waarde van de effecten lager is dan de totale verkrijgingsprijs. 

Verwerking van waardewijzigingen bij waardering tegen actuele waarde

Waardemutaties zorgen direct voor een hogere of lagere waardering van effecten. De waardewijzigingen kunnen op twee manieren worden verwerkt:

· De waardewijzigingen worden jaarlijks ten gunste of ten laste van de winst-en-verliesrekening gebracht. Bij een waardevermeerdering van niet-beursgenoteerde effecten moet daarnaast een herwaarderingsreserve gevormd worden ten laste van het resultaat of de vrije reserves.

· De waardewijzigingen worden verwerkt in een herwaarderingsreserve. Als de effecten in waarde dalen, moeten eerst de herwaarderingsreserve gebruikt worden. Is deze nihil, dan dient de (resterende) waardevermindering rechtstreeks in de winst-en-verliesrekening verwerkt te worden. Bij deze methode ontstaan dan alleen verliezen wanneer de beurskoers onder de verkrijgingsprijs komt.

Tip:
Of effecten door dalende beurskoeren leiden tot een waardedaling van de effecten in de jaarrekening en dus tot een mogelijk verlies, hangt af van de gekozen waarderingsgrondslagen en betreffende effectenportefeuille.

Door de huidige ontwikkelingen in de beleggingswereld kunnen ondernemingen hier misschien wel mee te maken krijgen. Om de gevolgen voor een onderneming vast te stellen wordt contact met een adviseur aangeraden.