Digitaliseringsagenda kabinet mist nog focus

Stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL), de Dutch Startup Association (DSA) en de Fiber Carrier Association (FCA) reageren in een gezamenlijke brief naar de staatssecretaris van Economische Zaken op de vandaag verschenen digitaliseringsagenda van het kabinet-Rutte III.

De drie organisaties stellen dat het goed is dat het kabinet de ambitie uitspreekt om Nederland digitale koploper te maken. Het is te prijzen dat het Kabinet het economisch belang van de digitale ontwikkelingen erkent en dat een strategie is ontwikkeld die het thema digitalisering over de volle breedte van het kabinetsbeleid adresseert. Toch missen zij nog enkele essentiële elementen in het voorgestelde beleid. Daardoor zijn er naar hun oordeel risico’s voor het behalen van de digitale ambities van het kabinet.

De ondertekenaars maken zich in de eerste plaats zorgen over de aanpak om alle bedrijven over dezelfde kam te scheren. DINL directeur Michiel Steltman daarover: “Het kabinet zet in op digitalisering van het Nederlandse bedrijfsleven in de breedte. Maar daarbij gaat het kabinet voorbij aan het feit dat Nederland ook sterke digitale multinationals zoals Adyen, Booking.com, Leaseweb heeft voortgebracht. 

Ook zijn ca. 20 procent van de aan vestiging gerelateerde investeringen uit het buitenland toe te rekenen aan onze digitale mainport functie. Dat heeft grote internationale digitale merken naar Nederland getrokken. Al die bedrijven zijn van nature digitale koplopers. Ze zorgen samen met startups en scale-ups voor nieuwe economische activiteiten in Nederland. Door onvoldoende te differentiëren in het beleid, en slechts in te zetten op inlopen van achterstand van bestaande bedrijven, loopt het kabinet het risico die platform sector en de digitale mainport zelfs af te remmen en zo afhankelijker te worden van digitale diensten uit het buitenland. Dat zou kunnen resulteren in een lager tempo van de digitale ambities en de beoogde groei van economische activiteiten.”

Daarnaast ontbreekt een verdieping van het thema startups en scale-ups. Directeur Pieter Veldhuizen van de Dutch Startup Association: “Digitalisering gaat over het stimuleren van nieuwe ontwikkelingen en economische activiteiten. Maar de “one size fits all” benadering van de agenda lijkt echter vooral in te zetten op bestaande bedrijven. Daarbij remt de toenemende regulering van digitale activiteiten de mogelijkheden voor experimenteren en voor startups. Want de nationale en nieuwe Europese regels worden ervaren als complex, onduidelijk, en de interactiemogelijkheden met toezichthouders zijn gedateerd. De nieuwe AVG is een goed voorbeeld hoe het niet moet. Het digitale kabinetsbeleid zou ook in moeten zetten op het tegengaan van de negatieve effecten van de regels op startups, het wegnemen van zulke knelpunten en het steviger stimuleren van de startups en ondersteunen van de scaleups.”

Ook hebben de ondertekenaars kritiek op het ontbreken van een financiële paragraaf. De agenda kan aanzienlijk aan kracht winnen met meer aandacht voor de benodigde en beschikbare overheidsmiddelen voor de digitale transitie. Deze zitten nu veelal nog besloten in de departementale begrotingen waardoor een goed gebundeld overzicht ontbreekt. Vooralsnog blijft zodoende onduidelijk hoever hier de kabinetsambitie reikt.

Steltman: “Het digitale kabinetsbeleid vraagt veel van het bedrijfsleven. In alle sectoren moet meer vaart worden gemaakt met digitalisering. Daarnaast moeten ondernemers in toenemende mate investeren in cybersecurity en voor de invulling van de nieuwe Europese en nationale regels. Daarbovenop moeten bedrijven in onze sector ook bijdragen aan de schatkist of lokale overheden voor investeringen in 5G frequenties, precario of voor vergunningen. De overheid moet daarom ook zelf haar verantwoordelijkheid nemen, door te investeren in het wegnemen van knelpunten, het verminderen van regeldruk en het stimuleren en aanjagen van digitale ontwikkelingen.”

De ondertekenaars van de brief roepen het kabinet op om een fonds in te richten voor het wegnemen van specifieke knelpunten en voor stimuleringsmaatregelen in digitale infrastructuur en de platformeconomie. Daarnaast vragen ze het kabinet om de Nederlandse platformeconomie en digitale infrastructuur expliciet te benoemen, en het beleid te differentiëren naar de specifieke issues en knelpunten voor platforms, startups en de brede digitale infrastructuur. Verder moet er meer duidelijkheid komen voor wat betreft de uitwerking van nieuwe Europese en nationale regels op deze sectoren. Zorg voor zo min mogelijk loketten, verminder bureaucratie en onnodig papierwerk en moderniseer de interacties van overheid, toezichthouders en het bedrijfsleven. De ondertekenaars bieden aan daarover verder met de staatssecretaris in gesprek te gaan.