Crisissteun: wat gebeurde er met de vorige steun?

Nu de derde ronde van NOW in volle gang is, kijkt de Algemene Rekenkamer terug naar de maatregelen die de rijksoverheid trof om in 2008 de financiële sector uit de crisis te redden. De teller daarvoor staat nog steeds op 12,7 miljard euro in de min voor het land. De grootste kostenpost blijft het meerderheidsbelang in ABN-AMRO, dat goed is voor een overheidsverlies van maar liefst 17,9 miljard euro.

Indertijd riep de Minister van Financiën zes steunmaatregelen in het leven. Daarvan zijn er twee nog niet afgerond: na de aankoop van de bank ABN-AMRO – destijds bank en verzekeraar Fortis-ABN-AMRO – en de nationalisatie van de Volksbank – destrijds bank-verzekeraar SNS-Reaal – zijn de aandelen van deze banken (deels) nog in overheidshanden.

Beetje plus, veel min

Van de overige vier steunmaatregelen zijn er drie voor de staat met een positief saldo afgesloten: de steun voor ING leverde 1,5 miljard euro op, kapitaalverstrekking 3,4 miljard, en garantieverleningen aan diverse financiële instellingen 1,5 miljard euro. Alleen de voorfinanciering van de afwikkeling voor Nederlandse spaarders bij de IJslandse instelling Icesave heeft Nederland per saldo geld gekost, 145 miljoen euro.

Per 28 oktober 2020 heeft de Staat nog een belang van 56,3% in ABN-AMRO. Sinds november 2015 zijn enkele pakketten aandelen in deze bank naar de beurs gebracht. Momenteel zijn de uitgaven nog ruim hoger dan inkomsten van deze deelneming: 17,9 miljard euro. Tegenover 37,8 miljard euro aan uitgaven en rentekosten staan voor de staat tot nu toe 19,9 miljard euro aan inkomsten uit verkopen, dividend en ontvangen rente. Hierbij is de afwikkeling in het afgelopen jaar van het belang in Saudi Hollandi Bank (gefuseerd met Saudi British Bank) inbegrepen en eerder de verkoop van de Nederlandse verzekeraar ASR.

Verder is Volksbank nog volledig eigendom van de staat. En ook daar staat de staat nog op een verlies, van 1,1 miljard euro. Tegenover staatsuitgaven van 4,1 miljard euro aan deze bank, staan inkomsten van bijna 3 miljard euro.

(bron: Algemene Rekenkamer; foto: ABN Amro)