Control tech control

Een serie blogs over control.

BLOG – Niet alleen Corona verandert de wereld. Technische ontwikkelingen gaan gewoon in snel tempo verder. Zelfs versterkt door de crisis en de manier waarop regeringen reageren: de anderhalve meter economie, online werken, apps die de mate van besmetting meten, quarantaine zorg, ga maar door. Techniek neemt ons leven over. Het is belangrijk om na te gaan welke technologie het vak van controllers gaat versterken, verlichten of wellicht overbodig maken.

Door Hinrich Slobbe, control prof in beide betekenissen, als associate professor aan de Business School Nederland en als directeur van Wisdom in Finance.

Wie kent deze niet: Blockchain. Vrijwel iedereen in het financiële vakgebied heeft hierover toch minstens een training gevolgd of een aantal artikelen gelezen. Velen koppelen het aan Bitcoins maar het is veel meer. In het kort: een keten van data-elementen in volgorde van totstandkoming. Een openbaar (of besloten) grootboek, gedistribueerd over vele computers. De controle over de juistheid van transacties vindt plaats in het netwerk. Hierdoor ontstaat consensus vooraf en hoeft geen controle achteraf meer plaats te vinden: Gedistribueerd Vertrouwen!

Door blockchain zal vooral de verslaglegging gaan veranderen. Feitelijk is alles wat in een financieel rapport wordt genoemd al van tevoren geregeld, zodat de controle al heeft plaatsgevonden en alleen nog maar op een knop hoeft te worden gedrukt voor de maraps.  Blockchain koppelt accountability aan autonomie. Mensen kunnen over geld beschikken als ze ook de contraprestatie leveren. Controllers die nu nog allerlei datasystemen aan elkaar koppelen, Power BI tools op informatie moeten loslaten, spreadsheets plakken en knippen en Excel presentaties in elkaar draaien kunnen dat werk binnenkort aan de blockchain overlaten.

Artificial Intelligence (AI) is een ontwikkeling waarbij computers het analyseren van big data overnemen. De zelflerende machine zal, veel sneller dan de mens dat ooit zal doen, de juiste verbanden zien in een grote massa data. Niet alleen de correlaties, maar vooral de causaliteit zal door intelligente robots worden overgenomen. Predictive Analytics gaan veel verder dan de traditionele analyses waarbij verklaringen worden gezocht voor zaken uit het verleden. Enerzijds verrijkend voor de controller maar als de intelligentie van de machine groter wordt dan die van de controller zal de vervanging op de loer liggen.  

Tech en control

Wat ga jij dan doen? Ander werk zoeken? Komt er ander werk voor in de plaats? Wees vooral proactief: ga niet wachten tot het je overkomt!

Ons vak houdt fundamenteel in dat beslissers worden geholpen om op tijd de juiste beslissing te nemen. Als die hulp volledig is gerobotiseerd, blijft er weinig over van de Vier Levers of Control.

• Boundery Systems worden geprogrammeerd in de blockchain.
• Diagnostic Control Systems zitten via algoritmes geprogrammeerd in apparatuur.
• Interactive Control Systems worden via AI zelflerend en steeds slimmer op nieuwe situaties toegepast.
• Alleen Belief Systems blijven misschien nog over. De controller als bewaker van de cultuur en soft controls, die wellicht moeilijker te automatiseren zijn. Hoewel, nu kan je via apparaten aan het lijf van medewerkers al aflezen hoe de gemoedstoestand is en effecten van leiderschap op motivatie zijn via slimme apps te monitoren.

Voor het leggen van de juiste verbanden en causaliteit is voorlopig nog menselijke intelligentie nodig. Iedere organisatie heeft een eigen cultuur, strategie en businessmodel. Daarom zijn KPI's en kengetallen zelden generiek toepasbaar. Voor de architectuur van de blockchain en het inprogrammeren van de algoritmes blijft de controller nu nog noodzakelijk, maar de vraag is of deze intelligentie ook door robots wordt vervangen. Bedenk bij disruptieve innovaties: de bus komt altijd van rechts, of was het links?

Tech Control: ook 3.0 …

Alle blogs van prof. Hinrich Slobbe voor u op een rij gezet.