Ajax creeert alleen meerwaarde voor grote clubs

Een serie blogs over strategisch waardemanagement.

Begin april 2020 zag Ajax een derde van zijn beurswaarde verdampen, circa 120 miljoen euro. De belegger is een successupporter en succes voor Ajax, dat lijkt steeds minder waarschijnlijk. Mogelijk nog wel op vaderlandse bodem, maar daarbuiten staat Ajax buitenspel. Het prachtige 'bijna-succes' van Ajax in de Champions League in 2019 had zijn pendant in de all time high van de beurskoers richting 30 euro. Hoe mooi was dat! Het was – op vele fronten – een kortstondige piek. Inmiddels is de koers weer terug bij af: in mei 2018 was het rond de 14 euro en nu in 2020 eveneens rond dat prijsniveau.

Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en en co-auteur van het boek Risicovreugde.

Er zijn drie redenen waarom daar, volgens mij, weinig echte rek meer in zit.

1. Prestaties omlaag

In de eerste plaats op sportief gebied. Ajax deed in het seizoen 2019/2020 niet echt meer mee om de internationale prijzen: groepsfase CL niet overleefd en onmiddellijk uitgeschakeld in de EL. In dat opzicht was het relatieve succes van 2018/2019 de uitzondering die de regel bevestigt. Die regel is dat in de CL – en in de EL – de beker de laatste tien seizoenen vrijwel altijd wordt uitgereikt aan de teams die het meeste geld in spelers hebben geïnvesteerd: Barcelona, Manchester United, Chelsea, Real Madrid, Inter Milaan. In Nederland selecteren we, in de rest van Europa investeren ze.

Daarbij verging het Ajax dit seizoen in Nederland ook niet geweldig: uitgeschakeld in de beker, voetbal van voor het Bosz-tijdperk (niet om aan te zien), en niet meteen kampioen ondanks de budgetten. Kortom: weinig kans op een blijvende en hoge kasstroom uit internationaal voetbal, en weinig inkomsten uit seizoenkaartenverkoop voor het volgende seizoen.

2. Verkoop omlaa

In de tweede plaats heeft de club veel minder kasinstroom.Weliswaar is Ajax de club in Nederland die het meest profiteert van spelersverkopen – transfers brachten de club sinds 2008 netto 300 miljoen euro op, maar sinds de uitbraak van het coronavirus hebben de spelers uit de Eredivisie gemiddeld bijna 25 procent van hun marktwaarde verloren.

Immers, clubs hebben straks veel minder te besteden, vanwege geringe trainingsarbeid neemt de fitheid af en blessuregevoeligheid toe,en het nauwelijks spelen van wedstrijden biedt geen kans talent te etaleren. Verwachte transfers van spelers zoals keeper Onana en Donny van de Beek komen onder druk. Gevolg: minder of geen kasinstroom.

3. Kosten omhoog

In de derde plaats, ten slotte, heeft Ajax een steeds duurdere huishouding. Dat terwijl Ajax niet rijk is: het 'bedrijf Ajax' beschikte eind 2019 over zo'n  95 miljoen euro (liquide middelen en obligaties), slechts een fractie meer dan in de zomer van 2017. De weelde is zeer beperkt door de strak hogere kosten: lonen, salarissen, bonussen en sociale lasten. Die post is met 49 miljoen euro in het eerste halfjaar al even hoog als over het hele seizoen 2017/2018. En ‘godendom’ verplicht: de post investeringen in transfers en contractverbeteringen nam toe van 38 miljoen euro naar bijna 67 miljoen euro.

De Toekomst?

Dat gaat een probleem worden: een dure huishouding, die niet meteen flexibel neerwaarts is, in combinatie met geringe inkomsten, die niet fluks opwaarts gaan. Inkoppertje….

Verder is het 'bedrijf Ajax' voor 13 procent eigenaar van de Johan Cruyff Arena. Dat belang kan – en moet: impairment – worden afgewaardeerd omdat het járen duurt voordat er weer stevige reguliere inkomsten te verwachten zijn door voetbal zonder of met beperkt publiek, weinig tot geen concerten, enzovoort.

Ajax gaat géén waarde meer creëren.  Eigenlijk reflecteert de waarde van het 'bedrijf Ajax' de waarde van de jeugdopleiding, die heet dan ook De Toekomst. Die toekomst ligt voor veel van de jonge spelers uiteindelijk buiten de landsgrenzen. En dat is verdisconteerd in de waarde van het 'bedrijf Ajax'. Met het te voorziene (relatieve, internationale) verval, raakt de kas vlot leeg. Daarna de JC Arena. En ga zo maar door.

De harten van de fans en de portemonnees van de kapitaalverschaffers zijn helaas vervuld van nostalgie, en niets anders.

Alle blogs van Leo van de Voort voor u op een rij gezet.