Recessie goed tegen krapte en zombiebedrijven

Een recessie lijkt onvermijdelijk voor de Nederlandse economie, na de krimp in het derde kwartaal. Maar dat is niet per se slecht nieuws. Economen van de grote banken wijzen erop dat het eigenlijk ook wel goed zou zijn als er weer wat meer bedrijven failliet gaan en de grote roep om personeel op de arbeidsmarkt iets afneemt.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kromp de economie in het derde kwartaal met 0,2 procent. “Als er in het vierde kwartaal weer zo’n kleine krimp is hebben we technisch al te maken met een recessie”, zegt ABN AMRO-econoom Jan-Paul van de Kerke.

Een van de grote boosdoeners is de flink opgelopen inflatie doordat we geen goedkoop gas uit Rusland meer kunnen krijgen, legt Rabobank-econoom Hugo Erken uit. Hij denkt dat de oude situatie niet meer terugkomt en dat we eraan zullen moeten wennen dat gas duurder is. “Inflatie is een slow killer”, geef hij ook aan. “Huishoudens houden elke maand ietsje minder over en dan komt er een moment dat ze de hand op de knip gaan houden.”

Marcel Klok van ING onderstreept dat een afname bij de investeringen afgelopen kwartaal de grootste afremmende factor was voor de economie. Dat wijt hij aan het feit dat de bouw wordt beperkt door strenge milieuregels, denk aan de stikstofdiscussie, en vertraging bij de verlening van vergunningen.

Dat zijn problemen die niet zomaar zijn verholpen. Toch voorzien de economen slechts een milde recessie. Bij de meeste bedrijven is personeelstekort nog altijd de grootste belemmering, weet Klok. Ook wijst hij op de aangekondigde steun vanuit de overheid om te helpen met de hoge energierekening.

Erken vindt dat het kabinet eigenlijk doorschiet omdat ook veel bedrijven geholpen worden die de steun niet nodig hebben. Met het oog op de verduurzamingsopgave waar Nederland voor staat zou het in zijn ogen niet zo slecht zijn als bedrijven die niet zonder het goedkope gas kunnen het niet redden. “Bij hele energie-intensieve bedrijven moet je je afvragen of je dat nog wel wil.”

Van de Kerke denkt dat een recessie ook iets van verlichting met zich mee kan brengen op de arbeidsmarkt. Daarbij ligt het dan voor de hand dat het aantal faillissementen gaat oplopen. “Broodnodig”, noemt de econoom dat. Door alle coronasteun gaan er al een paar jaar heel weinig bedrijven bankroet. Dat zou niet passen bij een “flexibele en efficiënte” economie.

Van de Kerke voorziet geen grote faillissementsgolf. “Als het aantal faillissementen met 50 procent stijgt gaan we eigenlijk alleen maar terug naar het niveau van 2019 en toen draaide de economie nog als een tierelier.”