Irak-commando hamert op flexibiliteit

Tientallen keren vreesde hij voor zijn leven en stond hij oog in oog met terroristen. Hij was kapitein bij negen militaire missies naar Irak, Afghanistan en Mali. Hij heeft één advies voor financials op de FM Dag van 17 april in Fort Voordorp bij Utrecht: maak een planning, maar wees voorbereid op het onverwachte. Dus: “Wees flexibel”, zegt Nick Zwaneveld, kapitein bij het Korps Commandotroepen, de Special Forces eenheid van de Koninklijke Landmacht. Thema van FM Dag is: The Art of War.
Alles draait om voorbereiding, zegt Zwaneveld. “Of het nou gaat om een militaire missie, overname of een cruciale verandering van je bedrijfsstrategie.” Hij mag het zeggen, want hij studeerde aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda én bedrijfskunde, corporate development (M&A), verandermanagement en new business aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

Niet rigide vasthouden aan een plan

“Bij die voorbereiding hoort een goede planning. Maar, dat plan is een middel – een leidraad. Je moet daar niet rigide aan vasthouden, want de kans dat alles volgens dat plan verloopt, is erg klein.” Zwanevelds taak was meestal om met zijn team een regio veilig te maken: “Ik breng van tevoren risico’s in kaart, ken de infrastructuur tot in detail en weet waar we rebellen tegen kunnen komen.”
Net als het verzamelen van data in het bedrijfsleven is een plan gebaseerd op informatie uit het verleden. “Data zijn bovendien nooit compleet of niet optimaal geanalyseerd”, weet hij. “Een lijn uit het verleden doortrekken is gevaarlijk. Je moet ervoor waken je voor te bereiden op de oorlog van gisteren. Want de kans is groot dat de situatie ondertussen is gewijzigd. Terroristen in een gebied kunnen ergens anders heen zijn gegaan. Tijdens een actie blijkt het terrein anders te zijn. Ook kan er opeens een bomaanslag zijn gepleegd dat alles op zijn kop zet.”

Train op het onverwachte

Zijn kernboodschap: train je team op het onverwachte en wees niet bang afstand te nemen van een gemaakt plan. Hou niet alleen rekening met andere scenario’s, maar leer ook om snel over te kunnen schakelen op dat andere scenario. “In mijn geval is dat soms in een fractie van een seconde beslissen om iets anders doen dan je plan”, zegt Zwaneveld. “Je moet drill-matig optreden. Dat is erg belangrijk. Bij mij is het vaak een kwestie van leven of dood. Je moet trainen op constant wisselende omstandigheden.”
Hij benadrukt dat daarbij de samenstelling van je team cruciaal is: “Bepaal eerst welk doel je wilt bereiken en hoe – en zoek daarna pas welke mensen daar het beste bij passen. Je zoekt de middelen bij de strategie. Niet andersom: dat je een bepaald team hebt en middelen en dat je daar je strategie op baseert.”
Zwaneveld: “Want jouw team is het belangrijkst om je doel te bereiken. Dat team moet de skills hebben, moet bereid zijn te trainen en onderling goed kunnen samenwerken. Alleen dan blijf je het initiatief houden.”

Aan de hand van The Art of War van de Chinese militair strateeg Sun Tzu wordt op FM Dag van 17 april gekeken naar strategische inzichten die financials kunnen toepassen. The Art of War is het oudste werk over oorlog, tactiek en strategie. De strijdplannen zijn goed te gebruiken in het bedrijfsleven. Sun Tzu zegt dat een legerleider eerst zijn vijand moet bestuderen en moet aanvallen waar de vijand het zwakst is, hoewel een strijd zonder geweld zijn voorkeur heeft. In zijn tactiek speelt bedrog een grote rol. Sun Tzu beschrijft ook het belang van kosten, bevoorrading, terrein, inzet van wapens en spionnen. Op FM Dag bespreken top-experts onder meer: hoe ga je om met winst en verlies? Hoe leer je je vijand kennen?