De financieel-economische schade van bewust niet-vaccineren is gigantisch

De planbureaus inclusief het CPB, de DNB en de bekende topeconomen waaronder de kroonleden van de Sociaal-Economische Raad, zijn sinds het begin van de pandemie opvallend stil over de financieel-economische schade van bewust niet-vaccineren op korte en lange termijn. Terwijl die schade gigantisch is en alleen maar oploopt bij ongewijzigd beleid. Terwijl het ook anders kan.

Uit veel onderzoek in binnen- en buitenland, en ook uit verhalen van mensen die in ziekenhuizen werken waaronder vrienden van me, blijkt dat de meeste mensen die in het ziekenhuis worden opgenomen met corona niet gevaccineerd zijn. Die percentages lopen uiteen per stad en per regio, maar het blijft de meerderheid. Daar kunnen een aantal redenen voor zijn zoals bijvoorbeeld de taal. Daarnaast is er echter een hoog-risico groep ‘bewust niet-gevaccineerden’ die volop aandacht krijgt van de pers.

Dus vroeg ik allereerst af wat de directe en indirecte financieel-economische gevolgen zijn van het gedrag van deze groep ‘bewust niet-gevaccineerden’? In termen van noodzakelijke en niet noodzakelijke kosten en opportuniteitskosten. En waarom zegt niemand hier iets over?

Om bij die eerste vraag te beginnen. Die kosten zijn enorm. Wat voorbeelden:
1) Een IC-behandeling etc. schijnt p.p. 32.000 euro + te kosten. Alternatief: 30 Euro voor een vaccinatie. Nu is het zeker zo dat je gevaccineerd nog steeds corona kunt krijgen, zoals een van mijn studiegenoten EEP MBA (hoi Sven!). Maar hij hoefde niet te worden opgenomen in het ziekenhuis en al helemaal niet op de IC. En dat is ook de bedoeling.
2) De directe en indirecte kosten van uitgestelde niet-corona gerelateerde medische zorg.
3) De ziektekosten van thuiszittende medewerkers en managers.
4) Vervangingskosten van zieke docenten en ander personeel.
5) De gederfde inkomsten van zelfstandige ondernemers (zzp’ers): 1,4 miljoen inschrijvingen in de KvK en de niet vergoede kosten van thuiswerken.
6) De aanschafkosten van materiaal om iedereen te beschermen in ziekenhuizen, in alle bedrijven en alle burgers.
7) Het inhuren van (extra) bewakingspersoneel bij ziekenhuizen vanwege zeer agressieve familieleden, vrienden en kennissen van vaccinatie-weigeraars.
8) De juridische kosten van alle kortgedingen van en door vaccinatie-weigeraars, ook ten koste van juridische procedures van andere Nederlanders in termen van tijd, geld en energie.
9) De directe en indirecte kosten van de verschillende Nederlandse lockdowns, in de landen om ons heen en daarbuiten.

Het is trouwens opvallend dat niemand iets zegt over de financieel-economische consequenties van het coronabeleid van o.a. landen in Oost-Europa. Bij ons in de straat wordt er enorm veel verbouwd en dat gebeurt bijna allemaal door Polen, Slowaken, Tsjechen en Bulgaren. Op zich niets mis mee want veel Nederlanders blijken dit werk niet te willen doen. Maar veel van die mensen reizen voortdurend op een neer tussen Nederland en hun thuislanden met de auto en in busjes. Zonder enige controle.

Een ander voorbeeld van de financieel-economische consequenties van één positieve test. Tijdens ons familieweekend bleek een lid van de familie die maar 1,5 uur was gebleven, ondanks twee negatieve sneltests, na vijf dagen toch positief te zijn. Dus: wij allemaal vijf dagen in thuisquarantaine, allemaal een PCR-test……. Wij allemaal negatief. Wat kost zo’n enkel geval in materiele en immateriële zin? En wie betaalt daarvoor? Wie voelt de pijn? Moeilijk te becijferen, want er zijn mensen met een vaste baan en een aantal zzp’ers. Maar het is een aanzienlijk bedrag.

Het is wel duidelijk dat als je het zuiver financieel-economisch bekijkt en vanuit de benadering van noodzakelijke en niet-noodzakelijke kosten en van opportuniteitskosten, de meeste van deze kostensoorten duidelijk niet-noodzakelijke kosten zijn met hoge opportuniteitskosten. De meeste van die kosten zijn het directe gevolg van de persoonlijke keuzes van mensen uit de groep ‘bewust niet-gevaccineerden’. De overheid en wij allemaal hadden met dat geld ook hele andere dingen doen. Je kunt huizen isoleren, je kunt docenten om- en bijscholen, je kunt kantoorpanden ombouwen tot woningen en ga zo maar door.

Waarom zegt niemand hier dan iets van? De verklaring is heel simpel. Omdat de oude-normaal politici, de planbureaus, de ‘topeconomen’ en de mainstream journalisten a) de gevolgen zelf niet voelen b) vinden dat ‘geld geen rol speelt’ m.b.t. de overheidsuitgaven. ‘We kunnen toch heel goedkoop lenen?’.

In feite is er praktisch gezien maar één remedie mogelijk: laat de bewuste niet-gevaccineerden zelf de pijn voelen en de financieel-economische consequenties dragen van hun bewuste keuze. Je ‘principieel’ niet willen laten vaccineren?
1) Verklaring tekenen en vermijdbare ziekenhuiskosten zelf betalen. Die IC-behandelingen schijnen rond 32.000 euro pp te zijn zoals onlangs hier te lezen was op LinkedIn. Het alternatief is 30 euro voor vaccinatie.
2) Ook gevaccineerd kun je nog corona oplopen zoals een IBO- studiegenoot van me, maar zonder ziekenhuisopname.

De ziektekostenverzekeraars kunnen trouwens ook actie ondernemen richting deze ‘bewuste hoog-risicogroepen’:
1) Bewuste niet-gevaccineerden een hogere ziektekostenverzekering laten betalen.
2) Of verplichting om je bij te verzekeren als bewust niet-gevaccineerde met extra premie zoals bij reisverzekeringen voor duiken & skiën en reizen naar hoog-risicolanden al lang gebeurt.

In plaats van weer voor iedereen de premie te verhogen, zoals de ziektekostenverzekeraars nu iedere keer doen op basis van het al lang achterhaalde ‘solidariteitsbeginsel’. Dat principe werkt alleen als iedereen solidair met elkaar is. Als je zelf bewust een risico neemt, zou je daar zelf ook de consequenties van moeten dragen.

Dat geldt wat mij betreft ook voor grote en kleine ondernemers die niet willen controleren. Dat kun je doen door bijvoorbeeld één keer te waarschuwen en dan de verstrekte coronasteun terug te vorderen. Ook zij voelen op deze manier niet de pijn van hun eigen gedrag en laten de ‘BV Nederland’ collectief voor de directe en indirecte kosten opdraaien. Inclusief hun eigen klanten en hun eigen medewerkers.

Kortom, de financieel- economische schade van bewust niet-vaccineren door Nederlanders en buitenlanders vanuit andere landen in de EU is gigantisch en loopt zo alleen maar op. Het virus in verschillende varianten gaat niet weg, dus de politiek moet snel een geïntegreerd transitieplan maken richting ‘de nieuwe normaal economie’. Dat wil zeggen: leren leven met het virus in plaats van valse verwachtingen wekken zoals nu gebeurt door de politiek, ondersteund door de oude-normaal planbureaus, de ‘topeconomen’ en door de mainstream ‘Haagse journalisten’ van Pieter Omtzigt. Als dat gebeurt, komen er enorm veel middelen beschikbaar voor echt noodzakelijke uitgaven, zoals voor de energietransitie. Gaat het gebeuren? Ik denk het niet, maar je weet maar nooit toch?

Tony de Bree werkte 26 jaar in de financiële dienstverlening, waaronder bij Corporate IT-strategie, corporate venturing, e-commerce & compliance. Hij is digital strategy & change consultant voor corporates, het MKB & ondernemingsraden. Daarnaast is hij online ondernemer, business coach, spreker, gastdocent en auteur van een aantal boeken waaronder ‘Dagboek van een bankier’, ‘De scale-up blueprint’, ‘Overlevingsstrategie voor startups’ en ‘Groeien zonder te groeien. Succesvol ondernemen in de betekeniseconomie’