Zo ziet een toekomstbestendig herstelplan eruit

Geen Zombie-herstelplan maar een toekomstbestendig transitieplan door Tony de Bree.

Op 15 april lanceerden de voorzitters van VNO-NCW en het FNV een nationaal herstelplan onder het oude CDA-devies van de campagne van het CDA ‘nu doorpakken met een herstelplan’.

In het voorstel stelt men voor:
• Dat het huidige corona-steunpakket in 2021 nog door wordt getrokken tot einde van het jaar;
• Dat ondernemers tien jaar de gelegenheid krijgen om hun schulden aan de overheid gespreid terug te betalen;
• Dat we fondsen realiseren om het eigen vermogen van bedrijven te stutten zodat zij weer kunnen investeren, want investeringen zijn de motor van herstel;
• Dat we reorganiserende bedrijven stimuleren om jongeren te behouden met een plaatsmaakregeling; oudere werknemers kunnen dan eerder stoppen met werken;
• Dat we voor jongeren komen tot een nationaal jongeren-om-en-bijscholingsprogramma voor hen die uit het arbeidsproces zijn geraakt of er nog niet in zijn gekomen, naar die sectoren waar veel vraag is naar mensen;
• Mensen, waaronder veel jongeren en ondernemers, die door de coronacrisis in de schuldproblematiek terecht zijn gekomen, moeten via een speciaal waarborgfonds problematische schulden kunnen laten overnemen zodat ze rust en veel meer tijd krijgen voor aflossing en een echt nieuwe start kunnen maken. Dit waarborgfonds zou vanaf medio 2021 in werking moeten treden;
• Dat we de komende 2,5 jaar niet gaan bezuinigen en de lasten voor burgers en het bedrijfsleven niet gaan verzwaren. Dit was immers een belangrijke les van de laatste financiële crisis; herstel moet niet in de knop worden gebroken door lastenverzwaringen en bezuinigingen;
• De acute problemen bij uitvoerende overheidsinstanties en in het onderwijs, de zorg en veiligheid moet worden aangepakt, en
• Dat we een publiek-private investeringsagenda moeten maken om duurzaam en eerlijk uit de crisis te komen.

Tja, het klinkt sympathiek, alleen is het ‘oude wijn in oude zakken’. Waarom?
• Deze crisis is nog lang niet voorbij, wen maar alvast aan de social distancing economie;
• Het probleem van veel ondernemers is niet een gebrek aan eigen vermogen maar (structurele) vraaguitval (zie KLM en ProRail) en te hoge niet-noodzakelijke kosten;
• Veel bedrijven hebben schulden aan banken en andere kredietverstrekkers en bv aan verhuurders van hun panden;
• Men blijft geld stoppen in de oude economie, in zombiebanen en zombiebedrijven als de KLM, in prestigeprojecten zoals de verbreding van de snelweg bij Amelisweerd en b.v. het in stand houden van de oude dienstregeling van ProRail, terwijl steeds meer mensen gedeeltelijk thuis zullen blijven werken, gedeeltelijk thuis zullen blijven leren en zelfs buiten de stad zullen gaan wonen;
• Men blijft zich richten op het behoud en scheppen van vaste banen terwijl de Nederlandse arbeidsmarkt al lang een internationale werkmarkt is geworden;
• Net als tot nu toe laat men de grootste groep Nederlanders (zzp’ers, flexwerkers en mensen in uitkeringen b.v.) meebetalen, terwijl die niet of nauwelijks steun ontvangen;
• De vergelijking met de financiële crisis laat zien dat men terug naar de schoolbanken moet. Deze crisis is een hele andere dan die crisis. Juist nu is het noodzakelijk om gericht te investeren in een echte transitie naar een nieuwe, duurzame economie in plaats van geld in een bodemloze put te blijven stoppen inclusief in de kosten van een veel te grote en veel te dure publieke sector.

En wat het ergste is:
De oude machtige ‘sociale partners’ blijven belastinggeld van alle Nederlanders, hun kinderen en hun klein kinderen, stoppen in de oude-normaal economie via de bestaande lijnen van de grote bedrijven, de ministeries en de andere silo’s en zuilen.

Het is niet voor niets dat Tuur Elzinga, voorzitter FNV en Ingrid Thijssen, voorzitter VNO-NCW de brief eindigen met de CDA-slogan: ‘nu doorpakken met een herstelplan’. Men wil doorgaan op de weg van Hoekstra en Keijzer van het CDA met massieve steunpakketten om de oude normaal-economie overeind te houden. Door de grote werkgevers geld te blijven toe stoppen en mensen met een vaste baan uit de eigen achterbannen te blijven beschermen. En men vertegenwoordigt weer zoals gebruikelijk de belangen van de eigen achterbannen en de overige niet-leden mogen de rekening in de toekomst betalen. Opnieuw geen sprake van ‘allemaal samen’ (zie eerdere blog), maar gewoon je eigen achterban uit de wind houden: ‘ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken’.

Wat wel?
Stoppen met deze eindeloze silo-steun en gericht investeren in een echte innovatieve en duurzame transitie. Niet ouderwets bezuinigen, maar gericht ombuigen speelt daar een belangrijke rol bij. Daarnaast kun je kiezen voor gerichte inkomenssteun voor bepaalde groepen mensen inclusief het invoeren van een vorm van een basisinkomen. Het is van de zotte dat je aan de ene kant als maatschappij sinds het begin van Corona eindeloos salarissen van mensen met een vaste baan tot 10.000 euro per maand betaalt en aan de andere kant mensen met een TOZO met een partnertoets confronteert en extra belasting laat betalen. Geen ‘sociale’ maar ‘asociale’ partners dus.

Laten het VNO-NCW en het FNV en de andere kroonleden van de SER eerst eens beginnen met het opkomen voor het algemene belang van alle Nederlanders in plaats van het eeuwige eigen belang van de eigen ‘leden’.

P.s:
Even voor de duidelijkheid: VNO-NCW vertegenwoordigt niet ‘de werkgevers’ zoals de media beweren maar een klein gedeelte van de werkgevers in Nederland. En het FNV vertegenwoordigt net zomin ‘de werknemers’, maar een klein gedeelte van de werknemers in Nederland.

Door Tony de Bree. Hij is auteur van ‘Groeien zonder te groeien. Succesvol ondernemen in de betekeniseconomie‘, ‘Overlevingsstrategie voor startups‘ en ‘De scale-up blueprint’. Sinds 1997 spot hij succesvol bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal. Hij is ICT-lid in RvC’s en werkte bij ABN AMRO, als Dragon bij corporate venturing en als global splitsingsmanager KYC.

Lees ook:
De vaste banen van Wopke Hoekstra
Overheadkosten overheid: zijn die allemaal noodzakelijk?

Gerelateerde artikelen